Epistulae

Quando autem nos aliquae causae in aliqua quaestione non inmerito dubitare compellunt, non etiam hinc dubitare debemus, utrum dubitare debeamus. de dubiis quippe rebus sine dubitatione dubitandum est. uides, quem ad modum apostolus de se ipso dubitare non dubitet, utrum in corpore an extra corpus raptus sit in tertium caelum; siue hoc siue illud, nescio, inquit, deus scit.

cur ergo mihi, quam diu nescio, dubitare non liceat, utrum anima mea in istam uitam ex propagine an sine propagine uenerit, cum eam utrolibet modo a summo et uero deo factam esse non dubitem ? cur mihi non sit fas dicere: scio animam meam ex opere dei subsistere et prorsus opus dei esse; siue ex propagine sicut corpus siue extra propaginem sicut illa, quae primo homini data [*]( 13.14 cf. p. 298, 4 24 *I1 Cor. 12, 2 -3 ) [*]( 2 congiugumue Goa.c. 15 quibus rat. uel test. Goldb. quibus uel test. Go quibus test. Bessehus qualibus quibusue test. uel qua ratione quibusue test. Marlinus (c/. p. 298,17) 16 lacunam indicauit Goldb. Caesareenses e 22 de dubiis ex ne duobus Go 26 inquit Eug, om.Go cur Go cura Eug 29 non sit fas Eug fas non sit Go. )

si autem nescis sicut ego, ora sicut et ego, ut siue per quemlibet seruum suum siue per se ipsum magister ille nos doceat, qui dixit discipulis suis: ne uelitis dici ab hominibus rabbi; unus est enim magister uester Christus, si tamen scit expedire nobis, ut etiam talia nouerimus, qui nouit non solum, quid doceat, uerum etiam, quid nobis discere expediat.

Nam confiteor dilectioni tuae cupiditatem meam: cupio quidem et hoc scire, quod quaeris, sed multo magis cuperem scire, si fieri posset, quando praesentetur desideratus omnibus gentibus et quando regnum sanctorum futurum sit, quam unde in hanc terram uenire coeperim. et tamen illud cum ab illo, qui scit omnia, discipuli sui, nostri apostoli, quaererent, responsum acceper.unt: non est uestrum scire tempora, quae pater posuit in sua potestate.

quid, si et hoc scit non esse nostrum scire, qui profecto scit, quid nobis sit utile scire? et illud quidem per illum scio non esse nostrum scire tempora, quae pater posuit in sua potestate, utrum autem originem animarum, quam nondum scio, nostrum sit scire, id est pertineat ad nos id scire, ne hoc quidem scio. nam si saltem hoc scirem, quod nostrum non sit id scire, non solum adfirmare, quam diu nescio, uerum etiam quaerere iam desisterem.

nunc autem, quamuis tam sit obscurum atque profundum, ut plus illic docendi caueam temeritatem, quam discendi habeam cupiditatem, tamen etiam hoc uolo scire, si possum. et licet multo amplius sit necessarium, quod ait ille sanctus: notum mihi f a c, d [*]( 5 *Matth. 23, 8 et 10 12 *Agg. 2, 8 16 et 19 *Act. 1, 7 28 *Ps. 38, 5 ) [*]( 1 utrum] unum Eug cod. Vat. 3 scio] nescio Eug 4 et Eug, om.Go 5 ipse (del.) ipsum Go 13 sanct. fut. sit Eug fut. sit sanct. Go 14 in hanc bis Goa.c. 16 scire tempora Eug nosse tempus aut tempora Go 17 pater Eug deus Go in sua posuit Eug 18 qui profecto-nostrum scire om.Eug 19 nostri Go temp.] sicut et temp. Eug 20 in sua posuit Eug potestate] sequitur iterum quid si-potestate (sed nostrum, nova nostri) Go (exp.) 21 nostrum] an Eug 22 ne Eug nec Go 25 atque Eug ac Go 27 etiam hoc uolo Go et hoc etiam uellem Eug possum Go possem Eug _. )

Uerum de ipso quoque initio meo ingratus doctori meo non sum, quod animam humanam spiritum esse, non corpus, eumque rationalem uel intellectualem scio nec eam dei esse naturam sed potius creaturam aliquatenus mortalem, in quantum in deterius commutari et a uita dei, cuius participatione beata fit, alienari potest, et aliquatenus inmortalem, quoniam sensum, quo ei post hanc uitam uel bene uel male sit, amittere non potest.