Epistulae

ibi nascitur carbunculus et zmaragdus et margarita candentia et uniones, quibus nobilium feminarum ardet ambitio, montesque aurei, quos adire propter dracones et gryphas et inmensorum corporum monstra hominibus inpossibile est, ut ostendatur nobis, quales custodes habeat auaritia.

Quorsum ista ? perspicuum est. si negotiatores saeculi tanta sustinent, ut ad incertas perueniant periturasque diuitias, et seruant cum animae discrimine, quae multis periculis quaesierunt, quid Christi negotiatori faciendum est, qui uenditis omnibus quaerit pretiosissimum margaritum, qui totis substantiae suae opibus emit agrum, in quo repperiat thesaurum, quem nec fur effodere nec latro possit auferre?

Scio me offensurum esse quam plurimos, qui generalem de uitiis disputationem in suam referant contumeliam et, dum mihi irascuntur, suam indicant conscientiam multoque peius de se quam de me iudicant. ego enim neminem nominabo nec ueteris comoediae [*](2 licentia certas personas eligam atque perstringam. prudentis uiri est ac prudentium feminarum dissimulare, immo emendare, quod in se intellegant, et indignari sibi magis quam mihi nec in monitorem ) [*](9 cf. Matth. 19, 21 etc. 11 cf. Matth. 6, 19-20 etc. ) [*]( 1 deuehere DCB prouehere lP uehere GNt ueere Pa.c. ubi PDC zma- ragdus VD,B(ex zmaragdi m3) z(s.l. s)amaragdus G smaracdus H*P smaragdus cet. candente P candidius H 2 et uniones] umbones H ardeat B ambitio] add. sed D,add. ibi sunt et (et s.l.i)Nt 3 que om.HDNt gryph. et drac. 1]0 drachones G griphas P grifas HDB grifesNt grypas G gripas Ip 4 corpora V corporum uel H 5 custod*es P custodias Nt habet D,Ba.c. habent C 6 quorsum (quor eras.)N quursum V quorum H cur sint D ista] add. persecutus s.l.m2G huius saeculi F tanta] multa pericula JH 7 sustineant H ut et (exp.) ad B perit. diu. peruen. CS seruent rp.e.m2IpB 8 cumperic.] breui tempore, quod cum multis periculis, cum discrimine animae et corporis r quae] que cum B quaesierint G quaesiuerant Nt 9 negotiatori xpi Nt quaesiuit C 10 pre(ae)t(c)iosissimam margaritam yDCPB pretiosum H suae om. B 11 reperiat HPC reperiet B repperit ex reppetit r thensarum (sic)G pr. nec om.D fures G fodere H,om.r 12 auferri D 14 uitiis GHPW diuitiis cet.; add. suis Nt referunt VPDCW mihi] nobis propriae H 15 indicent GDNtB 16 iudicent Ba.c. indicant H 17 licentiae N praestringuam B constringam fJlp 18 prudentiam V immo] et H in om.yNWt 19 se] si Nt intellegunt H indignare D magis om.GV monitore H )

Audio religiosam habere te matrem, multorum annorum uiduam, quae aluit, quae erudiuit infantem et post studia Galliarum, quae uel florentissima sunt, misit Romam non parcens sumptibus et absentiam filii spe sustinens futurorum, ut ubertatem Gallici nitoremque sermonis grauitas Romana condiret nec calcaribus in te sed frenis uteretur, quod et in disertissimis uiris Graeciae legimus, qui Asianum tumorem Attico siccabant sale et luxuriantes flagellis uineas falcibus reprimebant, ut eloquentiae torcularia non uerborum pampinis, sed sensuum quasi uuarum expressionibus redundarent.

hanc tu suspice ut parentem, ama ut nutricem, uenerare ut sanctam. nec aliorum imiteris exemplum, qui relinquunt suas et alienas appetunt, quorum dedecus in propatulo est sub nominibus pietatis quaerentium suspecta consortia. noui ego quasdam iam maturioris aetatis et plerasque generis libertini adulescentibus delectari et filios quaerere spiritales paulatimque pudore superato per ficta matrum nomina erumpere in licentiam maritalem. alii sorores uirgines deserunt et extraneis uiduis copulantur. sunt, quae [*]( 8 cf. Cicero, de oratore III 36; Quintilianus, inst. or. II 8, 11 ) [*]( 1 ut] ut in DC ut si W etsi VB hisdem GD iisdem C teneantur G 2 est om.H eis G placeant NtB 3 religiosissimam Nt te habere H teom.B matremom.t 4 quae tealuid B aliud D alt. quae] etVaP Bp.c.n\\2 enutriuit V et] ac Cg 5 ueluti B 6 fili GfJH ut ubert. --10 reprim.] studeat eloquens uir, ut ubertatem sermonis eius grauitas condiat r 7 conderet H ne D calcibus H 8 et om.HNt dissertissimis D\'Pt,Ba.c. desertis H grecis elegimus H 9 quasi anum Nt asianos tumores G luxoriantes VH 10 ut] et r 11 expressione r expressibus HC,Da.c.m2 ex- pressis Dp.c.m2 12 redundaret GDp.c.aa.c. redundent ex redundit m2T suspice GP suscipe eet. 13 reliquerunt H 14 quarum Nt propatibulo G sub nom.-18 marit.] quaedam sub nomine pietatis quaerunt suspecta consortia paulatimque pudore superato (-tę m2) perfecta matrum nomina (perfecto matrimonio m2) erumpunt in licentiam maritalem J1 15 quaerentes V quaerentibusP ergo Vp.c.m2 quosdam G 16 maturiores fJH aetates V et s.l. B lib. gen. Cg adulisc. fJHP adolesc. CNWtB 17 et—spir.] tales G spirituales B que in ras. m2B superate rp.c.m2 18 per ficta G,Bp.c. facta 1JI perfecto rp.e.m2 perfecta eet. matrum nomina] matrimonio rp.e.m2 aliae W sunt quif 19 extraneisTH exterisGp.r. externis cet. sunt quiHV,Na.c.m2 illae quoque r )

uideas nonnullos accinctis renibus, pulla tunica, barba prolixa a mulieribus non posse discedere, sub eodem conmanere tecto, simul inire conuiuia, ancillas iuuenes habere in ministerio et praeter uocabulum nuptiarum omnia esse matrimonii. nec culpa est nominis Christiani, si simulator religionis in uitio sit, quin immo confusio gentilium, cum ea uident ecclesiis displicere, quae omnibus bonis non placent.