Epistulae

nec multuminterestintei meam et tuam sententiam, quia ego dico et Petrum et Paulum timore fidelium Iudaeorum legis exercuisse, immo simulasse mandata, tu autem adseris hoc eos fecisse clementer \'non mentientis astu sed conpatientis affectu\', dum modo illud constet uel metu uel [*](2 = epist. LXVII 6, 3 3 cf. I Cor. 9, 20—21 ) [*]( 1 audaciter tyF obseruabit $з -bat F legitime L 2 propter$3 se sim. g illosj iudae(e)eos fyLDMB lucrifaciat ^3 4 etiam non F gentilibus L 6 queque B 7 fecit] erat D 8 ut ep. LXVII ut paulus codd. fall. om. coda,. praeter Bm2 (cf. ep. LXV11) 9 finxerit DM esse om.F 10 esse ex est F hac $ 11 si ipse] super se D eo] eodem ep. LXVII 13 defendes L non quod g simulauit F 14 errorem FD imitare L%D,Ma.c. uol. petro g potuit petro $ 15 metum FLB simularet F 16 se esse aDMB sese L dicerent $ noua clementia(a ex HF) FDMB 18 ducere F probasseDputassetB 19ut] etL subueniret (tadd m2)B subueniendumFg 19 nisi se mis. om. Fz alt. ipse] esse Fõ 20 miselli] miseri F (ex siseri) B contentiones suas g 21 abolitae] solite $ facere 5, Ma.c. faceret aF 22 qua g 23 si inulasse § 24 deseris $ eos om. L 25 constat ^5 uel metu Om. l alt. uel in ras. M seu D ) [*]( 20 )

illud autem argumentum, quo aduersum nos uteris, quod et gentilibus debuerit gentilis fieri, si Iudaeis Iudaeus factus est, magis pro nobis facit. sicut enim non fuit uere Iudaeus, sic nec uere gentilis erat, et sicut non fuit uere gentilis, sic nec uere Iudaeus erat. in eo autem imitator gentilium est, quia praeputium recipit in fide Christi et indifferenter permittit uesci cibis, quos damnant Iudaei, non cultu, ut tu putas, idolorum; in Christo enim Iesu nec circumcisio est aliquid nec praeputium, sed obseruatio mandatorum dei.

Quaeso igitur te et iterum atque iterum deprecor, ut ignoscas disputatiunculae meae et, quod modum meum egressus sum, tibi inputes, qui coegisti, ut rescriberem, et mihi cum Stesichoro oculos abstulisti. nec me putes magistrum esse mendacii, qui sequor Christum dicentem: ego sum uia et uita et ueritas, j nec potest fieri, ut ueritatis cultor mendacio colla submittam.

neque mihi inperitorum plebeculam concites, qui te uenerantur ut episcopum et in ecclesia declamantem sacerdotii honore suscipiunt, me autem aetatis ultimae et paene decrepitum ac monasterii et ruris secreta sectantem parui pendunt, et quaeras tibi, quos doceas siue reprehendas. ad nos enim tantis maris atque terrarum a te diuisos spatiis uix uocis tuae sonus peruenit et, si forsitan litteras scripseris, ante eas Italia ac Roma suscipiet, quam ad me, cui mittendae sunt, deferantur. [*]( 8 *Gal. 5, 6 et 6, 15 12 cl. epist. LXVII 7 14 *Ioh. 14, 6 24 cf. epist. CIV 3 ) [*]( lsimulassesj se om-F% 2 quo] quod aFLaDB aduersusF gentibusFB et gentilis β 3 iudaeis om. 3 maiusB fecit F 4 pr. uereJ uerusF sic om. $LDB, Ma.c.m2 alt. uere 3, Mp.c.m2 uerus F, om. cet. erit $LD, Ma.c. tert. uere om. $ uerus F 5 sic] si z uerus F erit βLzD in eo Fz.Mp.c.m2 ideo eel. gentiumF 6recepit %FD,Lp.c.Ma.c. fidemF promittit LD,Jla.c. 7ciuisD non] ut non F cultumg tu F, om. cet. 10 et te g te om. 3 deprecor F% obsecro (osculo ^5) eel. 12 stesicoro F (ex-rum) B istesicoro !p iste sic oro 3 13 neque g et in eo 3 14 sum om. $LD pr. et om-ty uer. et uita FB 16 plebiculamM (ex -lum)B pleuiculam $ 17 declamantis $ sacerdotum D suspiciuutm L,Mp.c.m2 18 meaeLDB,Ma.r. hac$aFadD rorisg 20 tantis z tanto F tanti cet. spat. atediu. g diuiso spatio F 21 uis D littera 3 -ris D scripseras $ 22 hac $ a F suscipient DlJIB 23 deferatur D )

Quod autem in aliis quaeris epistulis, cur prior mea in libris canonicis interpretatio asteriscos habeat et uirgulas praenotatas et postea aliam translationem absque his signis ediderim — pace tua dixerim —. uideris mihi non intellegere, quod quaesisti. illa enim interpretatio septuaginta interpretum est et, ubicumque uirgulae, id est obeli, sunt, significatur, quod Septuaginta plus dixerint, quam habetur in Hebraeo, ubi autem asterisci, id est stellae praelucentes, ex Theodotionis editione ab Origene additum est. et ibi Graeca transtulimus, hic de ipso Hebraico, quod intellegebamus, expressimus sensuum potius ueritatem quam uerborum interdum ordinem conseruantes.