Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

Centesimo tricesimo nono: funes extenderunt in laqueum. pro quo in Graeco inuenisse uos dicitis: funes extenderunt laqueum pedibus meis. sed hoc in hoc loco 2 superfluum est. in eodem pro eo, quod est: habitabunt recti cum uultu tuo, in Graeco repperisse uos dicitis: et habitabunt; sed hic \'et\' coniunctio superflua est.

Centesimo quadragesimo: dissipata sunt ossa nostra secus infernum. pro quo in Graeco legisse uos dicitis: ossaeorum. sed et hoc superfluum est. [*]( 2. 5 *Ps. 137, 2 9 Ps. 138, 4 10 *p. 138, 4 15 Ps. 139, 6 16 *P.:i. 139, 6 18 *Ps. 139,14 20 Ps. 139,14 . 21 Ps. 140, 7 23 *Ps. 140, 7 ) [*]( 3 IIAN (add. TAC s. I. m2) A JIANTAQ ONOM (add. A s. I m2 A) APr sicut poO 5 agnoscite 0 quam p 6 pr. tuum del. m2Pr sanctum tuum $0, om. Qo uerbum] sanctum Q aut. ed. o 7 quam p 9 cent. 00000 0 -XXXVII-p CXXXVIII. APQsr in C.XXX;VIII: psalmo o de \'C-XXX-VIII-O 10 tua p 11 quod non o 12 apudi(= interpretes) LXX o 13 uel Zdyov om. 3 14 malac A, om. p 15 cent. -XXXVIIII* p -CXXXIIII- APQQr 000 000 in C.XXX.VIIII. psalmo o de C:XXX\'IX- 0 16 in Graeco om. p nos. inu. Q 17 in laqueum pO sed-loco om. p hoc in hoc ro hoc in (add. fl hoc s.l.m2) Q hoc (add. in hoc s.l.m2) P hoc (s.l.m2 in) in hoc (sic) A hoc in 3 in ^ hoc 0 20 hic et] et hic p hic] hoc Q et om. Q haec 3 est om. 3 mo 21 cent. -moXL- p -oC-oXL- APQQr in .oC oXL. psalmo o de -C-XL- 0 22 quo] eo quod o uos leg. 3 23 et hoc] hoc et 3 hoc] hic 0. )

289

Centesimo quadragesimo sexto: nec in tibiis uiri bene placitum erit ei. pro \'ei\' \'domino\' legisse uos dicitis, quod non habetur.

Ideo autem, quod et uos in fine scedulae quaeritis et sanctus filius meus Auitus frequenter efflagitat, quomodo Graeca interpretanda sunt uerba, breuiter adnotaui. vsotirjvla mensis exordium est, quod nos secundum Latinae linguae proprietatem kalendas possumus dicere. uerum quia apud Hebraeos mensis secundum lunae cursum supputatur et apud Graecos μήνη luna dicitur, νεομηνία quasi noua luna appellatur.

έϱημος autem desertum uol solitudinem significat, ftgovog sedem uel solium, νυϰτιϰόϱαξ, ut diximus, noctuam. ϰυνόμυια non, ut Latini interpretati sunt, \'musca canina\' dicitur per v Graecam litteram, sed iuxta Hebraicam intellegentiam per dicpftoyyov debet scribi oi, ut sit ϰοινόμυια, id est \'omne muscarum genus\', quod Aquila πάνμιϰον, id est \'omnimodam muscam\', interpretatus est.

λαξευήϱιον autem, pro quo Latinus asciam uertit, nos. genus ferramenti interpretamur, quo lapides dolantur. denique ex Hebraeo uertentes ita diximus: e t nunc sculpturas eius pariter bipinne et dolatoriis deraserunt; λαξευτήϱιον ergo dolatorium dici potest. [*]( 1 Ps. 146,10 2 cf. Ps. 146,11 11 cf. p. 279, 13 18 *Ps. 73, 6 ) [*]( 1 cent. mo toXLVI- p CXLVI. APQsr in .oC.oXL.oVII. (sic) psalmoo de o:C.oXL. o (s.l. add. -VI; fort. m2) 0 uiri om. oO 2 dum 80 dne p 3 habeatur pp.c. 4 ideo] de eo p scaedulae A sedule o 5 interpre(ae)tandi APa.c.m2interpretata non (non exp.) Q sintrO 6 uerba] nomina 3 neominiarnecminiaoneomenia cet. 7 exordii o 10 NHCOMHNIA p neominia r nec minia o neomenia cet. luna noua g 11 ϑϱόνος ς thronus codd. 13 per yQ pe YY P 14 otom. 3 15 gen. musc. Qp quod] sed p, om. g IIAMMIKTON o 17 interpretabimur 3 interpretati sumus p quod Ao 18 et] ut Aa.c.m2Br 19 sculptura (ex ra m2) p scalpturas srobipenne QO bipennę 3P bipenni g 21 pot.] add. explicit epla (epl 3 eP r) sci hieronimi ad sunniam et fretelam APQr explicit epistola sci hieronimi prbri p ) [*]( LV. Hieron. Epist. II, Hi1berg. ) [*]( 19 )

290

CVII. AD LAETAM DE INSTITUTIONE FILIAE.

Beatus apostolus Paulus scribens ad Corinthios et rudem Christi ecclesiam sacris instruens disciplinis inter cetera mandata hoc quoque posuit dicens: si qua mulier habet uirum infidelem et hic consentit habitare cum ea, ne dimittat uirum. sanctificatus est enim uir infidelis in uxore fideli et sanctificata est mulier infidelis in fratre. alioquin filii uestri inmundi essent, nunc autem sancti sunt.

sicuifortehactenus uidebantur nimium disciplinae uincula laxata et praeceps indulgentia praeceptoris, consideret domum patris tui, clarissimi quidem et eruditissimi uiri, sed adhuc ambulantis in tenebris, et intelleget consilium apostoli illuc profecisse, ut radicis amaritudinem dulcedo fructuum conpensaret et uiles uirgulae balsama pretiosa sudarent. tu es nata de inpari matrimonio: de te et Toxotio meo Paula generata [*](5 *I Cor. 7, 13-14 ) [*](K = Spinaliensis 68 s. VIII. ) [*](L = Turicensis Augiensis 41 s. IX. ) [*](58 = Caroliruhensis Augiensis 105 s. IX-X. ) [*](D = Vaticanus lat. 355+356 s. IX-X. ) [*](ip = Augustadunensis 17 A s. X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XI I (continet post epistulam, cuius pars a p. 293, 14 uenerabilis usque ad p. 303, 10 Hilarii li- periit, apographon partis a p. 292, 20 propositum usque ad finem; discrepantes lectiones siglis B1 et B2 noto). ) [*]( ad laetam (aletam D) de institutione filiae KIDP ad laetam (add. m2 de institutione filiae et m3 dei puellae) S3 ad letam consolans eam pro interitu filiae (in mg. m2 de institucione filie) B1 ad letam de institutione paulae uirginis (haec omnia del. m2) B2; Hieronymi nomen exhibent tituli in IadDB1 ) [*]( 3 beatus om. IDB 4 instituens$sa.c. 5 habet] habens D 6 ne] non ID 7 uir. suum IDB enim-est in mg. inf. m2 (ultima uerba et sanctificata est etiam s.l.ml) K 8 in ux. fid.] per mulierem fidelem D 9 in fratre (del. et s.l. add. per uirum fidelem [fidilem K])Kas in uirum fidelem P in uiro fideli ΣDB 10 sanctiKP mundi cet. actenus IDB, S3a.c. 11 uidebuntur- a.c.DB uinclaS3 13 intellegit ISSD intelligat B 14 radices K, S3a.c. 15 uilis KID, ψa.c. balsami I 16 patrinionio B matrimonii D; add. et (exp.) I toxot(c B)ione DB meo ex me I, om. DB )

291
est.