Tractatus super psalmos

Finem sumit secundum litteram psalmus. nam omnibus his, quse sancto uiro erant propria. iuxta hebraicorum elementorum ordinem conprehensis nunc propheta, ut oratio eius deo sit proxima, deprecatur: adpropiet. oratio mea in conspectu tuo, domine: secundum eloquium tuum da mihi intellectum. multa sunt, quae toto psalmo orauit ad dominum. sed quia eloquia dei plurimum in se obscuritatis per rerum cselestium sacramenta conplexa sunt, nunc maxime. ut intellectu huius eloquii sit dei dignus, precatur. ac primum ordinem modestae spei suae tenuit, cum proximam fieri conspectui dei orationem suam poscit. sequens iam per gradum altioris profectus postulatio eius iteratur, cum ait: intret postulatio mea in conspectu tuo, domine, secundum eloquium tuum eripe me. adpropinquantis orationis in conspectum dei hic fuit ordo, ut, cum c“pisset esse proxima, [*](1 aget V 2 et motus noscente neque scripsi motus noacente & neque R motusque noscente et neque Ce motusque noscente neque Vpb inmundo ex mmundo m. 1 R mundo V 5 amen om. C Explicit littera XXI incipit littera XXII feliciter in xpo V Finit R Finit litt. XXV (sic) incip. Thau lit. XXVI C Fin litta XXI incip Tau litta XXII p 7 adpropriet V 9 finem om. C litteras p(A)b omnibus == -- :--- ≡ his (erell. a scis uel his?) R omnibus in his (in iis a) E omnibus Cp 10 que coir. m. 2 V uiro om. R hebreicorum r 11 conpraehensis VR d5 V dl C 18 depraecatur VR 18 tuum domine da RCE tuum d da p nae m 14 q corr. m. 2 V ad dns corr. m. 2 V a domino pb 16 per om. V po 17 eloquia V dei sit pE 18 in conspectu R 19 poscit R poposcit E seq. iam V 21 dile V d p 22 eloquiaum COtTo m. 1 r tuum om. C adpropinquanteB V in conspectu R ad conspeotum VCpE 28 ut eum coepisset esse maxima V. )

Et quia hsec eadem per spiritum prophetise uel sub futurarum rerum umbra uel sub quadam ueri tamquam de speculo imagine antelata uel sub diuinorum uerborum occulta profundaque ratione, spiritu prophetiae magis quam intellegentise humanae sensu proferebantur, adiecit: eructauerunt labia mea hymnum. cum docueris me iustificationes tuas, pronuntiabit lingua mea eloquia tua; quia omnia mandata tua sequitas. omne prophetise eloquium sub eructandi significatione meminimus ostendi, cum dicitur: eructauit cor meum uerbum bonum, uel illud: eructabo abscondita a constitutione mundi, uel illud: dies diei eructat uerbum. omnis autem sermo hominum ex sensu cogitationis initur ac motu, ubi ad aliquid enuntiandum mota mens nostra id, quod in adfectum sibi inciderit, per uerba declarat. at uero, ubi extra humanae mentis instinctum non ad animae sententiam lingua famulatur, sed per ineuntem spiritum officio oris nostri diuini sensus sermo diffunditur, illic eructatum uidetur esse, quod dicitur: cum non ante cogitatione motuque percepto id, ad quod pulsa sit, mens loquatur, sed ignorante sensu spiritus uocem in uerba distinguat.

Nunc enim quamuis eructauerint labia hymnum, tamen post doctrinam iustificationum dei pronuntiabit lingua, quod [*](13 Ps. XLIV, 2. Matth. XIII, 35. 15 Ps. XVIII, 3. ) [*]( 1 introire C et iam CpE idipsum -= R om. V 2 eloquio corr. m. 11 R precatur - R deprecatur V ubi est intellectus ubi VR ibi est intellectus ubi Ce 8 sed intellegentia — salus est om. V optinenda R 5 eub quadam ueritate tamquam Cp(A) 6 imagine antelate C imaginante p(A) 7 spu V spiritui R 8 profirebantur V1 eructuauerunt p 10 pronuntiauit VRC (in R postea 3-4 litt. eras.) i sed if. adn. Bened. et Acad. p. 26 qua corr. m. 2 V 12 eructuandi Rp 13 eructuauit Rp eructuabo R 15 eructuat VR ex eructut p cf. Paucker suppl. p. 243 omnes V1 16 ac moto V 17 insiderit b 18 ad uero V 19 per eundS Cp 21 eructuatum Rp non om. RC ante cogitationS R 22 mutuque V1 ad id VCe inpulsa sit Cpb 24 nuno autem E fort. recte, cf. praef. eructuauerint p 25 pronuntiauit VRC. )

Et huius spei suae fiduciam mox propheta subiecit dicens: fiat manus tua saluum faciatme; quoniammandata tua elegi. aliis gloriam sseculi eligentibus, aliis uenerationem elementorum ac dsemonum capessentibus, aliis terrenas opes expetentibus sanctus iste mandata dei elegit elegit autem non naturali necessitate, sed uoluntate pietatis, quia unicuique ad id, quod uult, uia est proposita uiuendi, et adpetendi atque agendi permissa libertas. et ob id uniuscuiusque aut p“na aut praemiis adficietur electio.

Sed mandatorum domini qui esset finis, ostendit dicens: concupiui salutare tuum, domine, et lex tua meditatio mea est. totum se iste in aduentum Iesu salutaris extendit; et illud, quod apostolorum beatitudini uidere fuit proprium, desideriis inpatientibus concupiscit, hoc tamen ipsum. quod in lege agit, meditationem futurae spei esse significans. [*]( 1 ut cum rerum dictarum sit pb ofl. pueriI dictArO. cfl ait C percgpta Cp a m. 2) V 2 agnitionis Cpb 3 ut di dignfl V 4 quorum primum C profetanti um deinde V prophetantiQ deinde C 5 claresceret V 6 occultare CE 7 aliquit C om. V mandare aequitatis add. m. 2 V mandasse Cpb 8 aequitaa C ut omnibus in salatare aut hoc C 9 cum profectum V 11 sad V1 18 me faciat CpE 14 eligi V1 16 elegit secundo loco om. V 18 quod om. C uolet VCpE i 19 unusqsq; p(A) poena aut ex poenauit V 20 electio om. Cp(A) 21 di Cp quis E 23 lhm salutaria V iesu id est saluatoris pxe Iesu id eat salutaris p'b 24 extendit ex ostendit C ostendit V beatitudini ex beatitudine m. 1 R beatitudinS VC 26 ait Re future I* )

Ac meditationis istius quod praemium esset, ostendit: uiuet anima mea et laudabit te: et iudicia tua iuuabunt me. uiuere se in hac uita non reputat, quippe qui dixerit: ecce in iniquitatibus conceptus sum et delictis peperit me mater mea. scit sub peccati origine et sub peccati lege se esse natum; meditationem autem legis dei ob id elegit, ut uiuat. animam suam superiore psalmo ad uitse istius gaudia adhortatur, cum ait: conuertere, anima mea, in requiem tuam, quoniam dominus benefecit mihi: quia eripuit animam meam a morte, oculos meos a lacrimis, pedes meos a lapsu. placebo domino in regione uiuentium. has laudes deo referre festinat, iudiciis dei absorpta terrenae corruptionis infirmitate ad seternitatis adiutus profectum: ob id utique, quia elegit mandata et concupiuit salutare domini, quia meditatio eius in lege dei semper est.

Digno autem omnia sacramenti euangelici fine conclusit dicens: erraui sicut ouis, quae perit: uiuifica seruum tuum, quia mandata tua non sum oblitus. referri enim se errabundam ac perditam ouem pastoris sui humeris festinat, ut per salutarem aeternumque pastorem in caelo angelis aeterna gaudia praebeat se recepta. filius enim i m hominis [*](6 Ps. L, 7. 10 Pe. CXIV, 7 sq. 24 Matth. XVIII, 11. ) [*]( 1 ad praesentiS affectuum C ad ante futurorum om. C (?) 3 quod praemium (d in ras.) R praemiQ quod V 4 uiuit C 6 iubabunt V adiuuabunt ROp me supr. ser. C se om. p 6 qui om. C in iniquitatibus ex iniquitatibus m. 2 V 8 et sub ex aub m. 2 V esse se V ee se ≡ ≡ p esse C 9 eligit C uibat V1 anima sua VCp superiore ex superiori R 10 adhortatus R adhortatus (adortatus p) est CpE animam meil V 12 de morte R 18 a labsu V de lapsu R 14 uiuorum CpE if. Sabatier II, 227 adn. referroe corr. m. 1 V a 16 que legit V 17 et quia meditatio E 19 euangelici (euuangelici n sacramenti VCpe 20 periit ex perit R periit CpE cf. Sabatier lI, 249 22 umeris R 23 per saluatorem suum aeternumque VCj)b per salutare g suum aeternumque e cf. p. 542, 23 24 audia corr. m. 2 V se recepta C se reoepto pb. )