Tractatus super psalmos

Debinc sequitur: uiduam eius benedicens benedicam. quidam translatorum interpretatus esse ita repertus est: captionem eius benedicens benedicam: tamquam uenatoribus et piscatoribus hominum effectis apostolis haec eorum benedicta sit captio, maxime quod Bethsaida, ei qua apost-oli sunt, per interpretationem linguae hebraicae domus uenantium nuncupetur. sed nobis sequenda est prima illa et sub Iudaeorum temporibus ante domini aduentum ad ecclesiae doctrinam consignata translationis auctoritas: uiduam e eius . benedicens benedicam. quanta uiduarum dignitas 'est et honesta unius tori conscientia et felicis continentiae indemutata constantia! haec enim benedicitur et benedicendo benedicitur: ex iudicio scilicet benedicentis benedictione fit digna. sed apostolus gentium doctor hortatur nos et aliud de uidua, quae benedicenda est, sentire. lege enim non per uirtutem spiritalis [*]( 1 misit me R 6 per VPTE p nupr. scr. R domo VPTE domfl R et intellegens — inenarrabilis in marg. super. add. P 7 ex ea VPTE ex eo R in = qua (n ex m?) R infinitatis Buae VRe infinitas M* IN PTb 11 offensio, non demutatio VRP offensio, nulla demntatio t offensionum demutatio Tb 19 eit et electa V 14 qaidam truslatoram — benedicam om. PT interpraetatus VR 17 maxime quo f bethaida T betsaidam V 18 hebreicae V haebraioae R 19 naenantium P nuncupetur VRP nuncupatur T 20 temporibus — ecole ÚI ras. m. 1 R 31 auotoritas RPT auctoritatem V 28 et felicÎIconstantia om. R continentiae ex continentiam m. 2 V 24 et benedicendo benedicitur VR om. PT 25 benedictione RPT benedictio Jr. )

Deinde ait: pauperes eius saturabo panibus. bonum est in ecclesia pauperes non esurire: quia, cum inops pascitur aut sitiens potatur aut nudus uestitur aut infirmus uisitatur aut carcere clausus requiritur, et hsec officiorum obsequia ei deferuntur, qui in singulis nobis esurit et sitit et alget et infirmatur et clauditur quique ait: amen, dico uobis, quia, quae fecistis uni ex minimis istis, mihi fecistis. per hanc ergo dictorum eius fidelem professionem pauperes panibus saturat. saturat autem et eos panibus, qui per humilitatem cordis contemptumque saeculi se ipsos in paupertate [*]( 3 Rom. VII, 1 sq. 28 Matth. XXV, 40. ) [*]( 4 quonia V homini ex homi m. 2 V hominis R 6 uincta VRPT iuncta e 7 fuerit maritue V fuerit uir eius PT fuerit R euacuata eat svpr. scr. P 9 si autem R (iity rfe cf. Sabatier 111,616) si ante V si uero e si autem — coniuncta alii uiro om. PT 11 alii VE alio R mi fratres VRP cf. Neue Forment 11, 188 mei fratres T fratres mei E 12 legi VPT ex lege corr. m. 1 R 13 eius VRT om. P 14 nuptiia sit VRe nuptiis iungitur PTb 19 esurire RPT ex esuriri m. 2 V 21 et haec officiorum obsequia ei R ei haec officiorum obsequia PTE 23 amen VR amen amen PTE 26 dictorum eius RPTE dictorum V professionem VRITb promissionem e pauperes R pauperes eius VPTE. )

Deinde sequitur: sacerdotes eius induam salutare, et J sancti eius exultatione exultabunt. sacerdotes superius iustitiam induuntur; sed profectum honoris sui sumunt: salutare scilicet induuntur conformes effecti glorise salutaris, quia - secundum apostolum de caelis saluificatorem nostrum expectamus, qui potens est secundum operationem efficientiae suae corpus humilitatis nostrae conformare . corpori gloriae suae. hoc ergo salutari sacerdotes induuntur; sed et sancti exultatione exultabunt. superius exultabunt tantum, adhuc in humilitatis corpore positi et spe tantummodo aeternitatis laeti: ceterum nunc perfecta exultatione exultantes, non spe, sed ueritate, non imagine, sed corpore. est enim plerumque exultatio, quae demutari solet uel casu uel infirmitate uel tempore; at uero haec sanctorum exult-atio ea est, ut exultatione consummatae ia se exultationis exultent.,.

Causa autem exultationis ostenditur; illic producam cornu Dauid. cornum regni insignium est: per hoc enim unguentum regium regnaturis infundebatur. i 11 i c cam dicitur, requies significatur, de qua dictum est: haec requies mea [*]( ,2 Pa. XXXIU, 11. 8 Phil. III, 20. ) [*]( 1 perhennis R 4 deinde Re dehinc VPTb salutare V cf. Sabatler II, 260 et infr. salutari RPTE 5 et sancti eius exultatione eius exultabunt V 6superiug VPTE super R iustitiam R if. p. €75,1 iastitia VPTE 7 salutare GVR salijtari PTE induantur G 8 de caelis GVR om. PT 10 confirmare G cf. Acad. p. 47 lt salutari RPTE aalataris V induuntur RPTE induantur (?) G (qf. Acad. p. 14) induentur V sed sed et sancti ex*ltabunt exultabunt superius exultabunt a 12 superius exultabunt add. m. 2 V humilitatis corpore VPTE hnmilitate corpore G humilitate corporia R 14 perfecta exultatione VRPTE per profetS exultatione G 15 imagine G VRxTe in imagine JPPb 16 demutari VRPT de#*turi (?) G ad uero V 17 ea est Re est VPTb 19 illic V2PTE illuc VlR cf. Sabatier, IJ., 260, infr. lin. 21 20 o*r**m G cornu ex cornu R cornu VPT cf. p. 676, 21; 683, 1 d Acad. p. 41 insigniuxn VRPT et G ut uidetur (ubi, qvamquam A. L multa euanuerunt, litterae insigni... etiam nunc leqi possvnt) insigne h. )

Non occultus igitur hic rex est: hunc lex praedicat, hunc prophetae pollicentur, hunc Iohannis paenitentiae praedicator ostendit.. ille est enim secundum domini in euangelio dictum lucerna ardens, Christum tenebris mundi huius ostendens. omnis igitur de eo prophetia lucerna eius est, ignorantiae nostrae nocti scientiae lumen ostendens, infideles atque inpios ueritatis luce confundens et in unigenito paternae maiestatis gloriam docens. et hoc illud est, quod sequitur: paraui lucernam Christo meo. inimicos eius induam confusionem: super ipsum autem floriet sanctificatio mea. parata lucerna est, ne ad cognoscendum eum nox ignorationis obsisteret. inimici eius confusione induentur; uidebunt enim filium hominis in maiestate patris sui: et non salute, sed confusione induentur, terreni scilicet et in dedecoris corpore resurgentes: super ipsum autem floriet sanctificatio mea. exaltauit, inquit, eum deus et donauit illi nomen, [*](5 Matth. V, 3. 24 Phil. II, 9. ) [*]( 1 cornura G V cornu RPT 2 profetatur V profetat Ge prophetatur RPTb producit GRPT producet V 3 illut V neque corruptibile G nec corruptibile VRPT 7 in quo GPT in quos JYRE 8 danielem GP danielum V danihelum T danihaelu R 10 iohannis GRP iohannes V ioha T 18 omnis igitur — ostendens om. PT eius est VR est eius E (de G h. I. non comtat, quia post litteras lucernae, quae etiam nunc legi possunt, qvaedam euanuerunt) nostrae ex noe corr. rra. 2 V 14 nocti, V infide infideles V adque V 15 in om. PT . unguento V 16 illut V quod GRPT add. m. 2 V 17 confusionem G V confusionS R confuaione PTE cf. Sabatier L c. 18 floriet GVRPT florebit e 20 in. •duentur VPTE induuntur GR SitI sed VRPT se G 22 terreni G VRPTb terreno e et in dedecoris corpore Gb et in dedecori (ori in ras.) corpore R dedecoris corpore (om. et in) PT et indecoro corpore e 24 inquid G. )

Per omnem doctrinae ordinem gradibus scanditur; nam per gradus ad superiora prouehimur. in eo enim; quod ita coepit propheta: ecce, quam bonum et quam iucundum. docemur, quid bonum atque iucundum sit, ut per cognitionem eorum in bonis iucundisque maneamus. seruata autem scienter ea ratio prophetae est, quod bonum iucundumque sociaret: quia non omne, quod bonum est, iucundum est, neque omne, quod iucundum est, bonum est. iucundus est luxus, sed bonus non est; est enim in ipsa illa corporalis lasciuise amoenitate detrimentum et salutis et famae. bona est tolerantia iniuriae, cum ad inreligiositatem conpellimur poenis famis, sitis, frigoris, uigiliarum. contumeliarum, dolorum, sed iucunda non est; illic enim iniuriosum perfectae uirtutis officium est. atque ita per haec nonnumquam et bonum iucunditate indiget et iucunditas solet eo carere, quod bonum est. [*]( 1 diu xpi G iesu VfRPT 2 flectat (IR flectatur PTE 4 in gloria dei GRP in gloria est dei T Explicit peals CXXX incipit pall CXXXI (sic) G IIIH psalraus ///// incipit psalmus CXXXII r Finit psil CXXXI incipit CXXXU alleluia R Elp: tractatus psalmi CXXXI inčp tractatus psalmi CXXXII P Expl de CXXXI incip de CXXXII T — in R ea, qllae secuntur, usque ad psahn. CXKXV desunt. 7 bonil est et u iucundum V h. l.} infra deest, sed G bonum et qa iucundum 11 profeta (j iocundum PT (ita etiam in seq.) 12 quod (r ut uidetur adque G 14 ea ratio profetae est G ea ratio a propheta est PT quod G ut PT 18 et famae GT famae P cum G maxime cum PT 511 adque ita G adita Pet qc T et it* E 512 sic scripsi Acad. 38: et bono iucunditas indiget et iuciiditas solet eo carere G et bono iocnnditas solet eo carere P et bonum iocunditate et iocunditas solet eo carere Tb et bonum iocundo et iocnnditas solet eo carere e. m )