Epistulae

Quid ergo, inquiunt, fiet de his qui ab haereticis uenientes sine ecclesiae baptismo admissi sunt? si de saeculo excesserunt, in eorum numero qui apud nos catechizati quidem sunt, sed prius quam baptizarentur obierunt habentur, non modicum emolumentum ueritatis et fidei, ad quam relicto errore peruenerant, etsi consummationem gratiae consecuti non sunt morte praeuenti. qui autem adhuc in saeculo permanent baptizentur ecclesiae baptismo, ut remissionem peccatorum consequi possint, ne per alienam praesumptionem in pristino errore manentes sine gratiae consummatione moriantur. ceterum quale delictum est uel illorum qui admittuntur uel eorum qui admittunt, ut non ablutis per ecclesiae lauacrum sordibus nec peccatis expositis usurpata temere communicatione contingant corpus et sanguinem Domini, cum scriptum sit: quicumque ederit panem aut [*]( 7 Phil. 1, 18. 28 I Cor. 11, 27. ) [*]( 1 nonos Q*, non nos EIMQ1, non ut nos Baiuziua 3 in om. EIQ 4 omnem Q 6 apostolorum M (apostolum Q); item h 9 8 annuncietur Iv 11 tantum de fratribus Q per fidem EQ 12 oportiat M (oporteat Q) 17 numero] habentur hic inserit c catecizati I 18 habentur EIQhabentes MQI, habentur habent coni. Bigalttus; fort. habentur frnituri modicum coni. Maranus, modo dicunt EIQrJ; non modo discunt coni. BigaUius 25 admittunt u. e. qui admittuntur v )

Nos etiam illos quos hi qui prius in ecclesia catholica episcopi fuerant et postmodum sibi potestatem clericae ordinationis adsumentes baptizauerant pro non baptizatis habendos iudicauimus. et hoc apud nos obseruatur, ut quicumque ab illis tincti ad nos ueniunt tamquam alieni et nihil consecuti unico et uero ecclesiae catholicae baptismo apud nos baptizentur, ut lauacri uitalis regenerationem consequantur. et tamen multum interest inter eum qui inuitus et necessitate persecutionis coactus succubuit et illum qui sacrilega uoluntate audax contra ecclesiam rebellat uel in Patrem et Deum Christi et totius mundi conditorem impia uoce blasphemat. et non pudet Stephanum hoc adserere, ut per eos, [qui] cum ipsi in omnibus peccatis sint constituti, dicat posse remissionem peccatorum dari, quasi possit esse in domo mortis lauacrum salutis.

Ybi ergo erit quod scriptum est: ab aqua aliena abstine te et a fonte alieno ne biberis, si relicto ecclesiae fonte signato alienam aquam pro tua suscipies et profanis fontibus ecclesiam polluis P quando enim baptismo haereticorum communicas, quid aliud quam de uoragine et caeno illorum bibis et ipse ecclesiae sanctificatione purgatus alienarum sordium contactibus inquinaris? nec metuis iudicium Dei haereticis testimonium contra ecclesiam perhibens, cum scriptum sit: falsus testis non erit inpunitus? quin immo tu haereticis omnibus. peior es. nam cum inde multi cognito errore suo ad te ueniant ut ecclesiae uerum lumen accipiant, tu uenientium errores adiuuas et obscurato lumine ecclesiasticae ueritatis tenebras haereticae noctis adcumulas, cumque se illi in peccatis esse et nihil gratiae habere se ac propterea ad ecclesiam uenire fateantur, tu. eis remissionem peccatorum subtrahis quae in baptismo datur, [*]( 17 Prou. 9, 18. 24 Pron. 19, 5. ) [*]( 8 quos om. 3f\' (exh. М\'Q) 4 sibi potestatem sibi E 5 habendo MQ1 8 ut MQ1, et EIQ2v 14cumom. I dieant MQ\' 17 abstine te] abstinete E 19 aqua M (aquam Q) suscipis Q2EIv 21 imbibis I, inibis E, uiues M, uiuia Ql 29 in om. MQl )

Vide qua. inperitia tn reprehendere audeas eos qui contra mendacium pro ueritate nituntur. quis enim iustius indignari contra alterum debuit ? utrumne qui hostes Dei adserit an uero qui aduersus hostes Dei pro ecclesiae ueritate consistit? nisi quod inperitos etiam animosos atque iracundos esse manifestum est, dum per inopiam consilii et sermonis ad iracundiam facile uertuntur, ut de nullo alio magis quam de te dicat scriptura diuina: homo animosus parat lites, et uir iracundus exaggerrat peccata. lites enim et dissensiones quantas parasti per ecclesias totius mundi? peccatum uero quam magnum tibi exaggerasti, quando te a tot gregibus scidisti? excidisti enim te ipsum, noli te fallere, si quidem ille est uere schismaticus qui se a communione ecclesiasticae unitatis apostatam fecerit. dum enim putas omnes a te abstineri posse, solum te ab omnibus abstinuisti. nec te informare ad regulam ueritatis et pacis uel apostoli praecepta potuerunt monentis et dicentis: obsecro ergo uos ego uinctus in Domino digne ambulare uocatione qua uocati estis, cum omni humilitate sensus et lenitate, cum patientia sustinentes inuicem in dilectione, satis agentes seruare unitatem spiritus in coniunctione pacis, unum corpus et unus spiritus, sicut uocati estis in una spe uocationis uestrae. unus Dominus, una fides, unum baptisma, unus Deus et pater omnium, qui super omnes et per omnia et in omnibus nobis. [*]( 13 Prou. 29, 22. 21 Eph. 4, 1-6. ) [*]( 1 dices MQX 4 uiuere] uidere MQl 6 tu teripri, ut EIQ, om. v 7 iniuBtius E 9 aduersus] aduersus eum qui Iv dei] dei asserit EIfJ consutit Q, consentit EIv, contendit coni. BotUh 13 parat I sed 8. l. uel parit 16 scidisti otn. EQ 17 ipsum] scidisti add. Q 20 pacem MQl 29 qui super omnes om. EQ 30 per ex super M (per Q) )

Haec apostoli mandata et monita salntaria quam diligenter Stephanus impleuit, humilitatem sensus et lenitatem primo in loco seruans. quid enim humilius aut lenius quam cum tot episcopis per totum mundum dissensisse, pacem cum singulis uario discordiae genere rumpentem, modo cum orientalibus, quod nec uos latere confidimus, modo uobiscum qui in meridie estis, a quibus legatos episcopos patienter satis et leniter suscepit ut eos nec ad sermonem saltem colloquii communis admitteret, adhuc insuper dilectionis et caritatis memor praeciperet fraternitati uniuersae ne quis eos in domum suam reciperet, ut uenientibus non solum pax et communio sed et tectum et hospitium negaretur. hoc est seruasse unitatem spiritus in coniunctionem pacis, abscidere a caritatis unitate et alienum per omnia fratribus facere et contra sacramentum et uinculum pacis furore discordiae rebellare. apud talem potest esse unum corpus et unus spiritus, apud quem fortasse ipsa anima una non est sic lubrica et mobilis et incerta? sed quantum ad illum pertinet, relinquamus. excutiamus potius id de quo cummaxima quaestio est. qui contendunt ab haereticis baptizatos sic recipi oportere tamquam legitimi baptismi gratiam consecutos, unum nobis atque illis baptisma dicunt esse et in nullo discrepare. sed quid ait apostolus Paulus? unus Dominus, una fides, unum baptisma, unus Deus. si unum atque idem est cum nostro baptisma haereticorum, sine dubio et fides una est. si autem fides una est, utique et Dominus unus. si Dominus unus est, consequens est dicere quia t unus est. si autem haec unitas quae separari omnino et diuidi non potest etiam apud haereticos ipsa est, quid ultra contendimus? ut quid illos haereticos et non christianos uocamus? porro cum nobis et haereticis nec Deus unus sit nec Dominus unus nec una ecclesia nec fides una, sed nec unus spiritus aut [*]( 5 diacordis E 6 confldemas Ql (confidimuB MQ\') 12 coninnctione Ev 13 abscindere v alienum se v 14 aincalum pacis M, contnmacis Q sed corr., contumacis E, fidem contnmacis Iv 15 reuellare MlQ 18 cummaxima EQ1, cnmmazime MQ\', tum maxima I, maxima v 19 legitimam Q 22 unum baptisma om. EQ 23 unum] unus EQ 25 unus] nnns est v 26 quia unus EIQa, quia si unus MQl, quia unitas coni. Pamelius; quia dens unus coni. Routh; fort. quia spa unus 28 nt] ant cowi. Bouth; sed ut quid — ένα τί \' )