Epistulae

Nec quisquam existimet haereticos, eo quod illis baptisma opponitur, quasi secundi baptismi uocabulo scandalizatos ut ad [*]( 2 cf. Luc. 12, 50. ) [*]( 1 utputa C a w o baptizetor L et ex ut T 2 et om. C dncT Tx 3 baptixari a. L sao OWl. C suo om. L baptixatos et BC, baptixato sed L sanctificatus BC 4 declarat hoc e.r decUuratione C 7 fide C2 aeritate CP praesumiinas C 8 fidem] finem L 10 corrector C\' ac OWl. B, et C t s. I. deformatos B 11 erndiri BLNT 12 sed dicit etc. exK. August. l. c. 1117; V1,2, 39 dicet P fiet et C de heresi add. N in marg., debere L, debere si C\' 13 baptisma LNP (cf. p. 788/i) 15 ad eeclelriam] ad C sed exp. m. 2; ueniunt add. B 16 teparare ex sperare T qaia] qui BCl 17 errandum] id ratom B 18 patefacta C7 et] ac L penpeota C*, profectae B aeritate C 19 obsequi] add C: qaam pertinaciter obsequi, exp. m. 2 20 obetiDaater N contra sacerdotes] conaacerdotee BCNv ged C con i. L 21 relactare ne C\' 23 scandaliiatos T )

ecclesiam ueniant retardari. immo uero hoc ipso magis ad necessitatem ueniendi testimonio ostensae sibi et probatae ueritatis adiguntur. nam si uiderint iudicio ac sententia nostra id decerni et statui ut baptisma iustum et legitimum conputetur quo illic baptizantur, putabunt se ecclesiam quoque et cetera ecclesiae munera iuste et legitime possidere, nec erit causa. ueniendi ad nos, quando habentes baptisma habere uideantur et cetera. porro autem cum cognoscunt baptisma nullum foris esse nec remissam peccatorum extra ecclesiam dari posse, auidius ad nos et promptius properant et munera ac dona ecclesiae matris inplorant, certi peruenire se omnino non posse ad ueram diuinae gratiae pollicitationem, nisi prius uenerint ad ecclesiae ueritatem. nec recusabunt baptizari apud nos haeretici legitimo et uero ecclesiae baptismo, quando ex nobis didicerint baptizatos quoque a Paulo eos qui iam baptismo Iohannis baptizati fuissent, sicut legimus in actis apostolorum.

Et nunc apud quosdam de nostris haereticorum baptisma [occupatum] adseritur et inuidia quadam quasi rebaptizandi baptizare post hostes Dei nefas ducitur, cum baptizatos inueniamus quos Iohannes baptizauerat, ille Iohannes maior inter prophetas habitus, ille diuina gratia adhuc in utero matris inpletus, ille Heliae spiritu et uirtute subnixus, qui non aduersarius Domini sed praecursor ac praedicator fuit, qui Dominum non tantum uerbis praenuntiauit sed et oculis ostendit, qui ipsum Christum per quem baptizantur ceteri baptizauit. quod si idcirco haereticus ius baptismi obtinere potuit, quia prior baptizauit, non possidentis erit iam baptisma sed occupantis: et cum [*]( 1 retardari in retardatione corr. C uere hoc ipso corr. in ueri cum hoc ipsUID C 3 adi**gantur C an ex un, adigi T\', adiunguntur L ac] et BCP sentientia T 4 legitimo B 5 illic C putabant P se om. P 9 remissa NP possit N audacius ad nos ex au*d*s** nos C 11 certe B 12 uenerit P ecclesiam P 16 actibus LTtJ 18 occupatum om. BLNIPT, sed occupatus C inuidiam LNT quandam NT* 19 baptizari P post om. P dicitur C baptizatur at inuenimus L 20 iohannis P his 21 impletur C 22 spiritum BLT\' subnixius C 23 dno C procursor P ac] et C praedicando C dno T\', dominum nostram v 24 et om. B 27 erit om. L1 cum L 8. I. )

separari a se et diuidi omnino non possint baptisma et ecclesia, qui occupare baptisma prior potuit et ecclesiam pariter occupauit, et incipis tu illi haereticus uideri qui praeuentus posterior esse coepisti, qui cedendo ac manus dando ius quod acceperas reliquisti. quam periculosum sit autem in diuinis rebus ut quis cedat iure suo et potestate scriptura sancta declarat, cum in Genesi Esau primatus suos inde perdiderit nec recipere id postmodum potuerit quod semel cessit.

Haec tibi brenibus pro nostra mediocritate rescripsimus, frater carissime, nemini praescribentes aut praeiudicantes quo minus unusquisque episcoporum quod putat faciat, habens arbitrii sui liberam potestatem. nos, quantum in nobis est, propter haereticos cum collegis et coepiscopis nostris non contendimus, cam quibus diuinam concordiam et dominicam pacem tenemus, maxime cum et apostolus dicat: si quis autem putauerit contentiosus esse, nos talem consuetudinem non habemus neque ecclesia Dei. seruatur a nobis patienter et leniter caritas animi, collegii honor, uinculum fidei, concordia sacerdotii propter hoc etiam libellum nunc de bono patientiae quantum [*]( 15 I Oor. 11, 16. ) [*]( 1 a se om. C diuidi L di s. I. omnino om. B possnirt B post baptisma repetit: sed occnpantis ... omnino qui] si C s. I. 2 prior baptisma C et Otn. B 8 incipis] inde coepisti C de s. l. in om. C uideri quia ex uidere qui C 4 reliquisti] amisisti B 5 sit L 8. 1. m. 2, sit T t 8. I. 6 iuri C* potestatis C scribitnra C declarat scaX, declarat P cum exp. 0; s. I. add. quod ante esau 7 primatos B perdidit BLNP id exp. C, in B 8 quo B quod s. cessit om. C 9 haec tibi ... p. 799,2 transmigimus exh. Aug. I. c. IIII 11, V 22, VI10 et Hieronymus Adu. Lucifer. pag. 805 breoibus T bns in ras., breniter CNfJ (ter C w ras.) Aug. Hier. scripsimuB Hier. frater] pro timore fr B 10 perscribente* LT 11 episcorum T quot P putauerit C arbitri PTl 12 liberam L s. l. m. 2 poteetatem] facnltatem C 14 diuinam om. Aug. V 22 concordiam om. C 15 et om. P Hier. putatur Cv (putauerit Aug. et Hier.) 16 esse om. C 17 nec Hier. leniter] firmiter ex inter C (leniter Avg. et Hier.) \'18 collegit L, quam collegii T quam s. I. et uinculum fidei T et 8. l, dilectionis uinculum C et concordia Tv sed et s. l. T 19 nunc om. Aug. V 22 )

ualuit nostra mediocritas permittente Domino et inspirante conscripsimus, quem ad te pro mutua dilectione transmisimus. opto te, frater carissime, semper bene ualere.

s CVPRIANVS POMPEIO FRATRI S.

Quamquam plene ea quae de haereticis baptizandis dicenda sunt conplexi simus in epistulis quarum ad te exempla transmisimus, frater carissime, tamen quia desiderasti in notitiam tuam perferri quid mihi ad litteras nostras Stephanus frater noster rescripserit, misi tibi rescripti eius exemplum: quo lecto magis ac magis eius errorem denotabis, qui haereticorum causam contra christianos et contra ecclesiam Dei adserere conatur. nam inter cetera uel superba uel ad rem non pertinentia uel sibi ipsi contraria quae inprouide scripsit, etiam illud adiuncxit ut diceret: (si qui ergo a quacumque haeresi uenient ad uos, nihil innouetur nisi quod traditum est, ut manus illis inponatur in paenitentiam, cum ipsi haeretici proprie alterutrum ad se uenientes non baptizent, sed communicent tantum.)

A quacumque haeresi uenientem baptizari in ecclesia uetuit, id est omnium haereticorum baptismata iusta esse et legitima [*]( 1 spirante C1 2 opto ... ualere om. C 3 ualere uale N. — Ad (Explicit ad CP) Ianaiantun (inmanam C, iubanum T) de haereticis baptizandia (de h. bapt. om. LP) explicit CLNPT, Caecilii Cypriani ad Innaianum de baptismate hereticorum explicit B. — . ) [*](Epist. LXXIill. — Incipit ad Pompeium (Pomponium B) contra epistnlam Stephani (add. C: de hereticia baptizandis feliciter) BCLPT. - 5 pompeio] pomponio B 7 conplexi sumus Cv, conpleximus BP 9 quid] quae ex qui C 10 reecriptum ex rescripta T eius] eRis B exemplum] misi add. B 11 eius] ei C 12 ecclesiae C1 conantur T2 13 pertinente 01 14 adiunxit CPv 15 si quis BCv, si T sed exp. m. 2 ergo exp. T m. 3 quaecumq. B, qua«cu* C uenientem LPT1, uenienti T*, ueniret B, nenerit Cv 16 illi CTv 17 propie T\', prope C 18 baptizant pi, baptizent in paenitentia B, baptizentur Y 19 baptizari] add. B: in manum paenitentiae 20 id est] et Tin ras. baptisma T )

iudicauit. et cum singulae haereses singula baptianata et diuersa peccata habeant, hic cum omnium baptismo communicans uniuersorum delicta in sinum suum coaceruata congessit. et praecepit nihil aliud innouari nisi quod traditum est, quasi is innouet qui unitatem tenens unum baptisma uni ecclesiae uindicat, et non ille utique qui unitatis oblitus mendacia et contagia profanae tinctionis usurpat nihil innouetur, inquit, nisi quod traditum est. unde est ista traditio? utrumne de dominica et euangelica auctoritate descendens an de apostolorum mandatis adque epistulis ueniens? ea enim facienda esse quae scripta sint Deus testatur et praemonet ad Iesum Naue dicens: nonrecedet liber legis huius ex ore tuo, et meditaberis in eo die et nocte, ut obserues facere omnia quae scripta sunt in eo. item Dominus apostolus suos mittens mandat baptizari gentes et doceri at obseruent omnia quaecumque ille praecepit. si ergo aut in euangelio praecipitur aut in apostolorum epistulis uel actis continetur ut a quacumque haeresi uenientes non baptizentur, sed tantum manus illis inponatur in paenitentiam, obseruetur diuina haec et sancta traditio. si uero ubique haeretici nihil aliud quam aduersarii et antichristi nominantur, si uitandi et peruersi et a semet ipsis damnati pronuntiantur., quale est ut uideantur damnandi a nobis non esse quos constet apostolica contestatione a semet ipsis damnatos esse? ut nemo [*](11 Ios. 1, 8. ) [*]( 1 haeresis BLT1 et OØI. B 2 habent LTl cum erasin T omnium] hominum C 3 quo aceruata C, acernata T congessit C sed gee 8. L 4 is innouet] his in nomine ut C 5 baptigmum B 6 illi C, illic L qui anitatis utique B obliltus L, solitus T 7 profanet CT, profanae* P tinctionis] motionis C 8 de om. C 9 an de] unde B 10 ea uenieus O. sunt BCL\'" 11 praemonet] proponit ex praeponet C ad iMum nane om. B hiesum CP, iesnn L recedat B" 12 et] sed C2v 13 die et] die ac v 14 in eo om. C mandat mittens C 15 docere C 16 altervm in om. C 17 uel] aut Oxoit. actmis P, actibus v continentur B 19 haec om. T et T s. I., etiam et C et s. l 20 quam] nisi B adnersarie C1 21 si] et si T et s. I. ipsas C1 dampnado C 22 ut om. L quos] quod LTl 4 constat Os 28 nemo] ne L ) infamare apostolos debeat, quasi illi haereticorum baptismata probauerint aut eis sine ecclesiae baptismo communicauerint, quando talia de haereticis apostoli scripserunt, et hoc cum nondum haereticae pestes acriores prorupissent, necdum quoque Marcion Ponticus de Ponto emersisset, cuius magister Cerdon sub Hygino episcopo qui in urbe nonus fuit Romam uenit: quem Marcion secutus additis ad crimen augmentis inpudentius ceteris et abruptius in Deum patrem creatorem blasphemare instituit et haereticum furorem sacrilegis armis contra ecclesiam rebellantem sceleratius et grauius armauit.