De Lapsis

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.1). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1868.

Sed tormenta postmodum uenerant et cruciatus graues reluctantibus inminebant. queri de tormentis potest qui per tormenta superatus est, excusationem doloris obtendere qui uictus est in dolore. potest rogare talis et dicere: certare quidem fortiter uolui et sacramenti mei memor deuotionis ac fidei arma suscepi, sed me in congressione pugnantem cruciamenta uaria et supplicia longa uicerunt. stetit mens stabilis et fides fortis et cum torquentibus poenis inmobilis diu anima luctata est. sed cum durissimi iudicis recrudescente saeuitia iam fatigatum nunc flagella adhuc scinderent, nunc contunderent fustes, nunc eculeus extenderet, nunc ungula effoderet, nunc flamma torreret, caro me in conluctatione deseruit, infirmitas uiscerum cessit, nec animus sed corpus in dolore defecit/ potest cito proficere ad ueniam causa talis, potest eiusmodi excusatio esse miserabilis. sic hic Casto et Aemilio aliquando Dominus ignouit, sic in prima congressione deuictos uictores in secundo proelio reddidit, ut fortiores ignibus fierent qui ignibus ante cessissent et unde superati essent inde superarent. deprecabantur illi non lacrimarum miseratione sed [*]( 2 Luc. 6, 22 sq. ) [*]( 1 non est om. 8 et om. WR adoptanda W 2 est SRV, om. Wv denuo] denique R dno et do nro R monente] dicente R 3 cum p. u. fuerint] quum odio uos habuerint homines R separauerit ex perseuera.uerit Sm. 2 4 maledixerit Sl 5 ut] quasi R 6 multa S, multa est R, om. W 8 uenerant SWRV, uentura erant v 9 quaeri SWR de tormentis] tormentai S 10 potest excusationem v dolorem SlR 11 certare] tamen add. Sl, exp. S2 quidam R 12 mei om. R deuotionis om.8 suflcipijR 13 pugnante 81 W 14 stabiles S1 fortes Sl tormentibus R 15 poenis...dnrissimi om. R 16 iudices Wl iam fatiga- tum iam lassum v adhuc om. v adhuc....fustes om. R 17 aculens R extenderent W* 18 nunc f. torreret om: R 20 deficit W 25 illis R miserationem R )

247
uulnerum, nec sola lamentabili uoce sed laceratione corporis et dolore: manabat pro fletibus sanguis et pro lacrimis cruor semiustulatis uisceribus defluebat.

Nunc uero quae uulnera ostendere uicti possunt, quas plagas hiantium uiscerum, quae tormenta membrorum, ubi non fides congressa cecidit, sed congressionem perfidia praeuenit? nec excusat oppressum necessitas criminis, ubi crimen est uoluntatis. nec hoc eo dico, ut fratrum causas onerem, sed ut magis fratres ad precem satisfactionis instigem. nam cum scriptum sit: qui nos felices dicunt in errorem uos mittunt et semitam pedum uestrorum turbant, qui peccantem blandimentis adulantibus palpat peccandi fomitem subministrat nec conprimit delicta ille sed nutrit. at qui consiliis fortioribus redarguit simul adque instruit fratrem promouet ad salutem. quos diligo, inquit Dominus, redarguo et castigo. sic oportet et Domini sacerdotem non obsequiis decipientibus fallere sed remediis salutaribus prouidere. inperitus est medicus qui tumentes uulnerum sinus manu parcente contrectat et altis recessibus uiscerum uirus inclusum dum seruat exaggerat. aperiendum uulnus est et secandum et putraminibus amputatis medella fortiore curandum. uociferetur et clamet licet et conqueratur aeger inpatiens per dolorem, gratias aget postmodum cum senserit sanitatem.

Emersit enim, fratres dilectissimi, nouum genus cladis et quasi parum persecutionis procella saeuierit, accessit ad cumulum sub misericordiae titulo malum fallens et blanda pernicies. contra euangelii uigorem, contra Domini ac Dei legem temeritate quorundam laxatur incautis conmunicatio, inrita et falsa pax, periculosa dantibus et nihil accipientibus profutura. non quaerunt [*]( 9 Ea. 3,12. -14 Apoc. 3,19. ) [*]( 2 manarat Sl semostulatis S*, seminsti*»latis W, semiusti latiR 4 quam nim quas plagas S 6 excusato pressum R 8 eo WB, ego S, ideo v 9 satisfactiones 81 est ex sit Sm. 2 10 errore 81 semitas v 12 sumministrat WS7 13 ille om. R adqui S, atque R redarguitur W 14 ad W 8. I. m. 2 16 et om. W dñÎi SWV, arts R, dei v 17 tumentis 81 18 et] et in WRv 21 conquiratur R 22 agit WS1 25 adcessit S 27 euuangelio S* lege 81 28 inrita et ex inritat S m. 2 )

248
sanitatis patientiam nec ueram de satisfactione medicinam: paenitentia de pectoribus exclusa est, grauissimi extremique delicti memoria sublata est. operiuntur morientium uulnera et plaga letalis altis et profundis uisceribus infixa dissimulato dolore contegitur. a diaboli aris reuertentes ad sanctum Domini sordidis et infectis nidore manibus accedunt, mortiferos idolorum cibos adhuc paene ructantes exhalantibus etiam nunc scelus suum faucibus et contagia funesta redolentibus Domini corpus inuadunt, quando occurrat scriptura diuina et clamet et dicat: omnismundus manducabit carnem, et anima quaecumque manducauerit ex carne sacrificii salutaris quod est Domini, et inmunditia ipsius super ipsum est, peribit anima illa de populo suo, apostolus item testetur et dicat: non potestis calicem Domini bibere et calicem daemoniorum: non potestis mensae Domini conmunicare et mensae daemoniorum, idem contumacibus et peruicacibus conminetur et denuntiet dicens: quicumque ederit panem et biberit calicem Domini indigne reus erit corporis et sanguinis Domini.

Spretis his omnibus adque contemptis ante expiata delicta, ante exomologesim factam criminis, ante purgatam conscientiam sacrificio et manu sacerdotis, ante offensam placatam indignantis Domini et minantis uis infertur corpori eius et sanguini et plus modo in Dominum manibus adque ore delinquunt quam cum Dominum negauerunt. pacem putant esse quam quidam uerbis fallentibus uenditant. non est pax illa sed bellum, nec ecclesiae iungitur qui ab euangelio separatur. quid iniuriam beneficium [*](9 Leuit. 7, 20. 14 I Cor. 10, 21. 17 I Cor. 11, 27. ) [*](1 patientiam] paenitentiam R 2 peccatoribus SIWIBI exclusa SR, excussa Wv 3 morientium] mortium S 4 et om. W profundis- W 5 zaboli R dum R 6 nidorem Sl 7 poena eructantes R 10 manducauit R animam R 11 ex carne SWR, carnem V 12 est om. W perhibit W1 13 testatur et dicit v 16 diaboli daemoniorum R et peruicacibus om. S 17 comminatur et donuntiat v 17 ediderit R 18 et S, aut WRv 21 ezhomologesin WRv facta R criminis ante purgatam om. R 22 manus R ante offensam l. 25 negauerunt inter contemptis et ante l. 20 interponit v placatam om. B 23 dno R 24 delinquant 81 25 fallentibus S, fallacibus WRv )

249
uocant? quid inpietatem uocabulo pietatis adpellant? quid eis qui flere iugiter et rogare Dominum suum debent intercepta paenitentiae lamentatione conmunicare se simulant? hoc sunt eiusmodi lapsis quod grando frugibus, quod turbidum sidus arboribus, quod armentis pestilens uastitas, quod nauigiis saeua tempestas. solacium spei adimunt, a radice subuertunt, sermone morbido ad letale contagium serpunt, nauem scopulis ne in portum perueniat inlidunt. non concedit pacem facilitas ista sed tollit, nec conmunicationem tribuit sed inpedit ad salutem. persecutio est haec alia et alia temptatio, per quam subtilis inimicus inpugnandis adhuc lapsis occulta populatione grassatur, ut lamentatio conquiescat, ut dolor sileat, ut delicti memoria uanescat, conprimatur pectoris gemitus, statuatur fletus oculorum nec Dominum grauiter offensum longa et plena paenitentia deprecetur, cum scriptum sit: memento unde cecideris et age paenitentiam.

Nemo se fallat, nemo decipiat. solus Dominus misereri potest.