De Incarnatione Domini Contra Nestorum

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

hine enim illud est: nemo ascendit in caelum nisi qui de caelo descendit, filius hominis qui est in caelo: ubi cum dei filius loqueretur in terris, filium esse hominis testabatur in caelis et eundem filium hominis, quem ascensurum dicebat in caelum, descendisse quoque antea testabatur e caelo. uel illud: si uideritis filium hominis ascendentem ubi erat prius: cum eum qui ex homine natus est nominet, in supernis [*]( 23] Ioh. 3, 18. 28] lob. 6, 63. ) [*]( 2 et cracifixus et sepultus (est utroque loco omisso) v 3 sqq.] Dominicus homo maledicitur margo N 5 homo solitarina v 6 in scriptis sanctis v 7 ante v 8 deus om. N 9 credendns sit esse v 11 patiatur v 12 ammitti Nl 13 aliud a p\' 14 filius dei v 15 aqq.] nestorianus sensus est margo N connectit pv 16 ammodum N 18 filio dei v 21 diuinae scripturae p 24 filius dei v )

349
tamen semper fuisse testatur. sed et apostolus, si ad tempus respicitur, per Christum omnia facta praedicat: unus enim inquit dominus Iesus Christus, per quem omnia: si autem ad passionem, maiestatis dominum crucifixum esse designat: si enim, inquit, cognouissent, numquam dominum maiestatis crucifixissent.

et ideo etiam symbolus, unigenitam et primogenitum dominum legum Christum, deum uerum ex deo uero, homousion patri et creatorem omnium docens, natum ex Maria uirgine et crucifixum postea et sepultum esse testatur, ita concorporans scilicet dei et hominis filium et uniens hominem ac deum, ut nec in tempore fieri ulla ualeat nec in pas- : sione diuisio, cum idem utique dominus Iesus Christus et per aeternitatem temporis deus et per tolerantiam passionis homo esse doceatur: ac sic, licet nec homo ininitiabilis nec deus passibilis dici debeat, in uno tamen domino Iesu Christo et homo ante perpetuus et deus mortuus praedicatur.

uides ergo quod Christus omnia est et nomen illius significatio est utriusque naturae, quia et homo et deus natus ita in se cuncta conplectitur, ut in eius nomine nihil deesse noscatur. non ergo ante partum uirginis eadem in praeterito aeternitas hominis quae dei: sed quia in utero uirginis unitus est deus homini, factum est ut in Christo omnino non possit alterum sine altero nominari.

Quidquid ergo de domino Iesu dixeris, totum dicis. et in dei enim filio filium hominis et in hominis filio dei filium nuncupabis, tropo scilicet synecdoches, quo et a parte totum intellegitur et a toto portio nominatur, docentibus id utique etiam scripturis sacris, in quibus dominus saepe hoc tropo utens, dum de aliis sic docet, sic etiam uoluit intellegi de se [*](2] I Cor. 8, 6. 5] I Cor. 2, 8. ) [*]( 6 cruciflxent N symbolum v 8 omousion Np dicens v 9 Maria om. 11 10 scilicet concorporans a 13 tollerautiam p 14 ac sic licet scripsi: cf. cap. 33, 3 et 5 ac scilicet Np ac licet 11 initiabilis Na: cf. p. 348, 9 17 est ante utriusque om. v 18 natus ita marg. p ita et in se 11 concta Nl 22 ut in marg. p 24 quicquid pv Iesu Christo 11 25 enim om. v 26 nunccupabis N a paite] aperte N 27 intelligitur p 28 scriptis 11 29 intelligi p de se ipso uoluit intelligi v ) [*]( XVII. Cua. 1. ) [*]( 80 )

350
ipso. neque enim in diuinis uoluminibus aliter uel dies interdum uel res uel homines uel tempora designantur: sicut illud, quod quadringentis Israhelem seruiturum annis in Aegypto deus praedicit dicens ad Abraham: sciens scito quia peregrinum erit semen tuum in terra non sua, et seruituti eos subicient et affligent eos annis quadringentis, cum, si omne tempus ex quo deus locutus est consideretur, plus sint quam quadringenti, si autem illud tantum quo ser- I uierunt, minus.

quod scilicet tempus nisi hoc tropo intellegitur, mentitur forsitan, quod absit a Christianis sensibus, dei sermo: sed dum utique a tempore diuinae uocis et totum uitae tempus annos plus quam quadringentos et seruitus minus multo quadringentos habet, fit ut uel a toto pars uel a parte totum ualeat intellegi. non dissimilis quoque etiam de diebus interdum ac noctibus significatio est, ubi, cum in utroque tempore unus dies intellegatur, in parte unius temporis tempus utrumque monstratur. hoc siquidem modo etiam illud quod de tempore dominicae passionis obscurum uidpt.ur aperitur.

cum enim snb exemplo Ionae prophetae futurum filium hominis dominus in corde terrae tribus diebus et tribus noctibus esse praedixerit, et post sextam sabbati qua crucifixus est non nisi una tantum apud inferos die et duabus noctibus fuerit, quomodo diuini sermonis ueritas inuenitur? tropo scilicet synecdochico, id est ut et ad diem qua crucifixus est nox praeterita, et ad noctem qua resurrexit dies futura referatur: ac sic additis et nocte quae praecessit diei suae et die qui subsecutus est nocti suae i nihil deesse integro tempori noscitur, quod a sui parte suppletur. scatent his rationum exemplis scripturae sacrae, sed [*]( 4] Gen. 15, 13 (LXX). 19] cf. Matth. 12,40. i ) [*]( 2 uel homines bis p 3 Israelem pv annis seruiturum ApgyptiisI deus praedicat v egipto p 4 abraamp 8 tantum] totu Nl 9 iu-j telligitur p intelligatur v10 mentitus c serino uideatur v 11 diuine uoris] hinc pergit M 12 seniitutis M multo quam quadriugentos Mps 13 et. ita fit M ita fit v 14 intelligi Mp 15 significatio est] significatione p 16 intellig. Mp parte Np 17 de ow. M 23 sine-J doche M sjneedoches v 24 et ante ad diem om. Npv 26 praeoes- J serit M subiectus M 28 ncantent N m )

351
longum est uniuersa memorare.