De Incarnatione Domini Contra Nestorum

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

uerbum utique patris semper in caelo fuit. et quomodo ille filium hominis semper in caelo fuisse memorauit? intellege ergo quod eum filium 1 hominis esse docuit, qui semper dei filius fuit, cum utique \\ eum, qui filius hominis nuper extitit, in caelo semper fuisse confirmet. huc accedit maius aliud, quod eundem filium hominis, id est uerbum dei, quod descendisse de caelo dixit, etiam tunc, cum in terra loquitur, in caelo esse testatur. nemo enim inquit ascendit in caelum nisi qui de caelo descendit, J [*]( I 1] Ioh. 1,3. 8] Ioh. 3,13. 10] Ioh. 6,63. \\ ) [*]( 3 numquit M 5 intelligi Mp uoluit Mpv 7 memorauit. Oportuenit itaquo quisquie es. 0 audi M et cdd. ante Cuyckium quod ipsum M uerbum dei Mv 8 pronunciarit Mv 10 ihquid N 12 descendisse] fuisse M quid est quod M masitas N manaitas p 13 negatu M 14 hoc locutns av 15 remuuet bis M 17 deliberarei M 19 deus om. p 23 intellige Mp 26 eudem p 27 dixit et dum in terra M-. )

293
filius hominis qui est in caelo.

quis, quaeso, est qui haec loquitur? Christus utique. ubi autem tunc erat cum loqueretur? in terra scilicet. et quomodo se et de caelo, cum natus est, descendisse, et cum loquitur, in caelo esse testatur, et eundem se filium hominis esse dicit, cum utique et e caelo nisi deus descendere non potuerit, et cum in terra loquitur, in caelo utique nisi per dei infinitatem esse non possit? aduerte ergo tandem et percipe, quod idem est filius hominis qui uerbum dei, quia et filius est hominis, dum ex homine uere nascitur, et uerbum dei, dum idem, qui in terra loquitur, manet semper in caelo. ac sic humanae est natiuitatis, quod filium se hominis uere dicit, diuinae autem infinitatis, quod e caelo penitus non recedit.

et ideo bene apostolus instar diuinorum uerborum docens (qui enim, inquit, descendit, ipse est et qui ascendit super omnes caelos, ut impleret omnia) ipsum descendisse dicit quem ascendisse. descendere autem de caelo non potuit nisi uerbum dei, quod utique cum in forma dei esset, exinaniuit semet ipsum formam serui accipiens, in similitudine hominum factus, et habitu inuentus ut homo, humiliauit semet ipsum factus oboediens usque ad mortem, mortem autem crucis. descendit ergo de caelo uerbum dei, ascendit autem filius hominis; ipsum autem ascendisse dicit quem descendisse. ergo uides quod idem est filius hominis qui uerbum dei.

Et ideo secundum diuini uerbi magisterium intrepide iam et incunctanter et filius hominis e caelo descendisse et dominus maiestatis crucifixus esse dicendus est, quia secundum suscepti corporis sacramentum et filius dei factus est filius hominis et in filio hominis crucifixus est dominus [*]( 14] Eph. 4, 10. 17] Phil. 2, 6-8. ) [*]( 2 hoc Mv 3 de] e Mv 5 ut eundem p* se ow. M 6 poterit M 7 per diuinitatem Np posset M auerte p 9 quia] qui Np hominis est M 11 semper om. M ac si M 12 filium se] filiua M quo de N 15 qui et M 18 senjed M 19 similitudinem Mv et Uulgata 22 de] e Mv 24 est] et Mv 29 filius om. M et in filio hominis om. M )

294
maiestatis, et quid plura? longum est de singulis multa dicere, dies enim me deficiet, si omnia, quae ad hanc rem afferri possunt, conquirere aut explicare temptauero. reuoluenda enim hoc uolenti scriptura omnis ac relegenda est. nam quae sunt quae non pertineant ad hoc, cum omnia scripta sint propter hoc?

breuiter ergo ac strictim nonnulla dici necesse est, ut dici possint, et enumeranda quaedam magis quam explicanda ac damnis ut ita dicam damna redimenda, cum propter hoc utique conueniat aliqua transcurri, ne necesse sit prope cuncta reticeri, uenit ergo inquit saluator in euangelio filius hominis saluare quod perierat, et apostolus fidelis, inquit, sermo et omni acceptione dignus, quoniam Christus Iesus uenit in hunc mundum peccatores saluos facere, quorum primus ego sum: sed et Iohannes euangelista in propria, inquit, uenit, et sui eum non receperunt.

uides ergo quod alibi scriptura filium hominis, alibi Iesum Christum, alibi uerbum dei in mundum uenisse praedicat, intellege itaque dissimilitudinem appellationum esse, non rerum, et in diuersa nominum specie unam esse uirtutem. nam licet uenisse in mundum nunc filius hominis, nunc dei nominetur, id est uerbum, unus tamen in utroque nomine designatur.

Nam cum utique secundum euangelistam is in mundum uenerit, per quem ipse factus est mundus, et is filius hominis factus sit, qui est mundi creator deus, non interest quid in singulis nominetur, qui deus in omnibus intellegitur. non praeiudicat enim diuinitati dignatio aut uoluntas sua, cum hoc utique magis diuinitatem ipsam conprobet, quia, quidquid uoluit, hoc fuit, ergo et quia uoluit in mundum uenit, et quia uoluit homo natus est, et quia uoluit filius hominis appellatus est. omnia enim haec sicut uocabula sunt, ita uirtutes dei. non inminuit in illo dissimilitudo nominis uim [*](10] Matth. 18,11.\t11] I Tim. 1,15.\t14]\tIoh. 1,11. 2 me om. p 3 temtauero M 4 uolentia N uolentibus p 6 ergo astrictim\tp9 ne p; om. NMv 10 reticeri] reddici euangelio uenit filius\tM 12 Iesus Christus Mv 19 speciae N 22 euangelista M 23 is om. Mv 24 interest] in? M 25 qui] quia p intelligitur Mp 27 quiequid p)

295
potestatis. quidquidlibet dictus fuerit, in cunctis unum est. sit licet in specie uocabulorum aliqua diuersitas, non est in uirtute nominum nisi una maiestas.