Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Huc usque abbatis Iohannis pauca de multis dixisse sufficiat. nunc abbatis Patermuti factum dignum memoria conprehendam. hic namque abrenuntiare desiderans huic mundo tamdiu pro foribus monasterii excubans perdurauit, donec [*]( -1 enitisceret G1L1 glatia LI suae Gc: om. HLr 2 flaglarot G1 flagraret H2LS fraglaret G2H2 5 ait ei et H herimo L1 6 ussibus H\' pinguedinis G*L*: pinguidiuis G\'HL\' 7 proiece** (re eras.) H 8 proferens om. H 11 squalentes LI 12 deficultates H1 defflcultates L1 subpeditaret H1: supped. rell. 13 reparique L possit HIL 14 XXX H rursus G: rursum HLv 15 uocans GL: uocans eum Hv iohantiis Hx 16 quantotius GHL1 17 adplicita G: adplicata Hx applicata H2L 18 adque L* 20 set LI 21 humectaret G2H2L2 inposib. L 25 XXXI H 26 patermuti G: patermoti H ptfmutii L 28 prae H)

66
inmobili perseuerantia sua contra omnem consuetudinem coenobiorum cum filio paruulo, qui octo circiter esset annorum, at susciperetur eliceret. cumque tandem recepti fuissent, confestim non solum diuersis praepositis traditi, uerum etiam cellae habitatione seiuncti sunt, ne scilicet iugi uisione paruuli reminisceretur pater ex omni facultate quam renuntians abiecerat facultate atque affectione carnali saltim sibi filium superesse, et quemadmodum diuitem se iam non esse sciebat, ita etiam patrem se esse nesciret.

quod nt plenins probaretur, utrum uideHoet plus faceret affectionem sanguinis ac suorum uiscerum caritatem, an oboedientiam et mortificationem Christi, quam renuntians quisque pro eius debet amore praeferre, de industria neglegebatur paruulus, pannis potius quam uestimentis indutus, sordibus quoque ita obsitus ac foedatus, ut offendere potius quam delectare paternos oculos posset, quotiens ab eo fuisset aspectus, sed etiam colaphis atque alapis expositus diuersorum, quas plerumque sub obtutibus suis innocenti paruulo etiam gratis cernebat infligi, ita ut numquam genas eius nisi lacrimarum sordentibus uestigiis uideret infectas.

cumque tauter infans sub oculis eius per dies singulos ageretur, pro amore nihilominus Christi et oboedientiae uirtute rigida semper atque inmobilia patris uiscera permanserunt. non enim reputabat iam suum filium, quem secum pariter obtulerat Christo, nec curabat de praesentibus eius iniuriis, sed potius exultabat, quod eas nequaquam infructuose tolerari cernebat, parum cogitans de lacrimis eius, sed de propria humilitate ac perfectione sollicitus. quam districtionem mentis illius atque inmobilem rigorem peruidens coenobii senior, ad conprobandam penitus animi eius [*](1 perseuerentia L1 omnium L 2 ut om. H 3 elioerit H1 eli- • a ouit L 5 uissione H1 6 abicerat H abdioaret L 7 saltem H2 superesset L1 8 diuitem se iam OH: se iam diuitem Lv sciebant LI 10 plurii Н2r affectiooe Lc caritate an oboedientia et mortificatione L2c 12 ferre LI 15 possit L1 16 colafis G colopbis H1 17 optutibus 01 18 infligi 0 et \'omnia ms.\' Cuyckii: imferri L inferri Hr 19 surdentibus H1 imfectas L 21 regida LI 22 enim recordabatur neo reputabat iam (iam s. I. m. 2) filium suum L 24 has H 25 tollerari G1H1 28 et ad GS1 anime H1)

67
constantiam, cum plorare quadam die uidisset infantem, simulans se aduersus eum commotum praecepit patri, ut tollens eum iactaret in flumen.

tum ille, uelut a domino sibi esset praeceptum, confestim celeri cursu rapiens filium ulnis propriis usque ad oram fluminis iactaturus aduexit. quod profecto feruore fidei et oboedientiae eius fuisset opere consummatum, ni procurati fuissent de industria fratres, qui sollicite ripam fluminis obsiderent, proiectumque iam et quodammodo de Summis alueo paruulum rapuissent, et consummationem praecepti obsequio patris ac deuotione conpletam ab effectu operis atque ab ipso fine reuocassent.

Cuius fides atque deuotio in tantum deo fuit accepta, ut diuino statim testimonio conprobata sit. reuelatum namque est continuo seniori hac eum oboedientia Abrahae patriarchae opus inplesse. cumque breui tempore transacto idem abbas coenobii de huius mundi commoratione migraret ad Christum, hunc praeponens cunctis fratribus successorem sui atque abbatem monasterio dereliquit.

Non tacebimus etiam nobis cognitum fratrem secundum saeculi huius ordinem summae familiae: nam patre comite ac ditissimo oriundus fuit, studiis quoque liberalibus non mediocriter institutus. qui relictis parentibus cum ad monasterium peruolasset, ad conprobandam mentis humilitatem uel fidei eius ardorem confestim ei a seniore praeceptum est, ut decem sportas, quas necesse non erat publice uenditari, ceruicibus suis onerans distrahendas per plateas circumferret, adiecta condicione, qua diutius in hoc officio retineretur, ut, si forte unus eas pariter coemere uoluisset, non cederet, [*](1 quodam L imfaDtem L 2 adaersum GI praecipit H1 pairem LI 3 tum GHL2: tunc L1v sibi G: hoc sibi Hr sibi hoc Lc 4 propriis ulnis H 5 boram H iacturus L* 6 ui G: nisi HLv 8 obiederent G1H1 proiectum namq. et H et oua. r 12 XXXII H 36L 18 statim in H cumprobata L reuelatam Gl 14 cum L 15 commemoratione LI 17 sibi c 19 XXXIII H 20 sch G 21 studissque L 22 iostitutis H 23 humilitatem mentis L 24 uel] ac L statim H seniori LI 25 X. G decim Lx puplice H1L 26 bonem H1 detrahendas H1 27 conditione G quo deuotius H rete- nr H1 28 non concederet H )

68
sed singillatim eas quaerentibus uenundaret. quod ille tota deuotione conpleuit et omni confusionis uerecundia pro nomine ac desiderio Christi calcata sportas umeris suis inponens pretio statuto distraxit ac pecuniam ad monasterium reportauit, nequaquam perterritus tam uilis et insueti officii nouitate nec considerans indignitatem rei nataliumque splendorem ac uenditionis iniuriam, dum illam Christi humilitatem, quae est uera nobilitas, per oboedientiae gratiam desiderat obtinere.