Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Itaque cum huiuscemodi exercitiis eruditus cotidie iuuenis in hac parendi uirtute succresceret et humilitatis eius [*](1 occassio H1\t3\tpraecipit U1\tcottid. GIL2 inrigari H diutinis ex diuinis H diuturnis r 4 umoribus H1: humoribus rell. atque ex aqua in arborem G (ex in ras., in s. I. m. 2)\t5 diffussis H1 deffusis L1 6 sedentibus L1\t8 adulisceus Gx adolescens G2 cotidianis GlH: cot- tid. G2 continuatis L 9 fere H 10 cessarat H1 ut quem H: utque GXL2 atque G2LxSv imfirmitas L 12 excussaret HIL executione GL1 13 hyeinis Lx obseruantia GH: obseruatione Lv 14 potuerit G .- poterit L poterat HS 16 affectum Lx 17 emisum Lx 20 iupleuerat L 21 accidens Lx\tinquid HXLX\tiohannis missitne Hx 22 cumque GH: cum L 23\ttemtans Hx\t25 praecipit HXL desiuiret H1 26 XXVIIII H exercitis Lx cottid. G2L2 27 parendi (e ex a) perenni H)

65
enitesceret gratia atque oboedientiae suae suauis odor per monasteria uniuersa fragraret, quidam fratrum probationis, immo aedificationis obtentu uenientes ad senem cum subiectionem eius quam audierant mirarentur, uocans eum repente senex, ascende, ait, et sumens lenticulam olei (quae sola in heremo suis uel aduenientum usibus liquorem pinguedinis tenuissimum ministrabat) deorsum proice per fenestram. quam ille, cum ad superiora concitus peruolasset, per fenestram proferens comminuendam dimisit ad terram, parum cogitans uel retractans praecepti ineptiam, diurnam necessitatem, infirmitatem corporis, penuriam sumptuum, heremi squalentis angustias ac difficultates, in qua, etiam si pecunia subpeditaret, nihilominus perdita species inueniri repararique non posset.

Aliis rursus aedificari cupientibus oboedientiae eius exemplo, uocans senior, curre, inquit, Iohannes, saxum illud huc aduolue quantocius. qui confestim saxum inmane, quod multae hominum turbae mouere non possent, adplicita nunc ceruice nunc toto corpore, tanto nisu atque conatu prouoluere contendebat, ut sudore omnium membrorum suorum non solum totum infunderet uestimentum, sed etiam saxum ipsum suis ceruicibus umectaret, in hoc quoque parum metiens inpossibilitatem praecepti uel facti pro reuerentia senis et obsequii simplicitate sincera, qua credebat. senem tota fide nihil posse in cassum ac sine ratione praecipere.

Huc usque abbatis Iohannis pauca de multis dixisse sufficiat. nunc abbatis Patermuti factum dignum memoria conprehendam. hic namque abrenuntiare desiderans huic mundo tamdiu pro foribus monasterii excubans perdurauit, donec [*]( -1 enitisceret G1L1 glatia LI suae Gc: om. HLr 2 flaglarot G1 flagraret H2LS fraglaret G2H2 5 ait ei et H herimo L1 6 ussibus H\' pinguedinis G*L*: pinguidiuis G\'HL\' 7 proiece** (re eras.) H 8 proferens om. H 11 squalentes LI 12 deficultates H1 defflcultates L1 subpeditaret H1: supped. rell. 13 reparique L possit HIL 14 XXX H rursus G: rursum HLv 15 uocans GL: uocans eum Hv iohantiis Hx 16 quantotius GHL1 17 adplicita G: adplicata Hx applicata H2L 18 adque L* 20 set LI 21 humectaret G2H2L2 inposib. L 25 XXXI H 26 patermuti G: patermoti H ptfmutii L 28 prae H)

66
inmobili perseuerantia sua contra omnem consuetudinem coenobiorum cum filio paruulo, qui octo circiter esset annorum, at susciperetur eliceret. cumque tandem recepti fuissent, confestim non solum diuersis praepositis traditi, uerum etiam cellae habitatione seiuncti sunt, ne scilicet iugi uisione paruuli reminisceretur pater ex omni facultate quam renuntians abiecerat facultate atque affectione carnali saltim sibi filium superesse, et quemadmodum diuitem se iam non esse sciebat, ita etiam patrem se esse nesciret.

quod nt plenins probaretur, utrum uideHoet plus faceret affectionem sanguinis ac suorum uiscerum caritatem, an oboedientiam et mortificationem Christi, quam renuntians quisque pro eius debet amore praeferre, de industria neglegebatur paruulus, pannis potius quam uestimentis indutus, sordibus quoque ita obsitus ac foedatus, ut offendere potius quam delectare paternos oculos posset, quotiens ab eo fuisset aspectus, sed etiam colaphis atque alapis expositus diuersorum, quas plerumque sub obtutibus suis innocenti paruulo etiam gratis cernebat infligi, ita ut numquam genas eius nisi lacrimarum sordentibus uestigiis uideret infectas.