Conlationes Patrum (Collationibus)

nonnumquam tamen mens, quae in illum uerum puritatis proficit adfectum atque in eo iam coeperit radicari, solet haec omnia simul pariterque concipiens atque in modum cuiusdam inconprehensibilis ac rapacissimae flammae cuncta peruolitans ineffabiles ad deum preces purissimi uigoris effundere, quas ipse spiritus interpellans gemitibus inenarrabilibus ignorantibus nobis emittit ad deum, tanta scilicet in illius horae momento concipiens et ineffabiliter in supplicatione profundens, quanta non dicam ore percurrere, sed ne ipsa quidem mente ualeat alio tempore recordari.

et inde est, quod in qualibet mensura quis positus nonnumquam puras intentasque preces inuenitur emittere, quia et de illo primo et humili ordine, qui est super recordatione futuri iudicii, is qui adhuc sub terroris est poena [*]( 1 inuenire D\' 2 ita ut W 3 postol. V 7 in quadam DW 9 intercidere F1 12 enulBa WOPXv iam om. 0 magnificentias D 16 firuent. V fementessimo D\' reptantur W 17 profecit Dl 18 adque VOP radicare D 19 con. eepiens V concupiens 0 adque VP immodam Wl 20 flammae om. D 28 scilecit V 24 conoepiems V1 25 ipse W 26 tempnre V 27 pusitus V 29 his DxWOP subterioria D est om. PX )

Tamen expetendae sunt nobis per profectum uitae consummationemque uirtutum illae potius supplicationum species, quae uel de contemplatione futurorum bonorum uel de caritatis ardore funduntur seu certe, ut humilius et seeundum incipientium mensuram loquar, pro adquisitione quarumcumque uirtutum seu uitii cuiuslibet extinetione generantur. aliter enim ad illa sublimiora quae praediximus supplicationum genera peruenire nullatenus poterimus, nisi per ordinem postulationum istarum sensim mens nostra fuerit gradatimque proueeta.

Has quattuor supplicationum species ita etiam dominus exemplo suo nobis initiare dignatus est, at in hoc quoque inpleret illud quod de ipso dicitur: quae coepit Iesus facere et docere. nam obsecrationis genus adsumit cum dicit: pater, si possibile est, transeat a me calix iste, uel illud quod ex persona eius cantatur in psalmo: deus deus mens respice me: quare medereliquisti?

aliaque his similia. oratio est cum dicit: ego clarificaui te super terram, opus consummaui quod dedisti mihi ut facerem, siue illud: et pro eis sanctifico me ipsum, ut sint et ipsi sanctificati in ueritate. postulatio est cum dicit: pater, quos dedisti mihi, [*]( 5 cf. Lac. 7, 47 19 Act 1, 1 21 Mt. 26, 39 23 Ps. 21, 2 24 Ioh. 17, 4 26 L e. 19 28 l. c. 24 ) [*]( 1 exanimis W 2 pingaedine D2W2OX: pingoidine VD1W1 pingmtndine P 8 per] p eras. in D poritate D 4 adque VOP 6 quam 0 qui P 8 consnmst W 11 quarumque X 17 quatnor V 18 nubis V 21 possibele V 22 persana Y 23 me VX: in me DWOPv et Vulg. 24 his om. 0 25 conanmani W quod) et Dt 26 sanctfico (sic) V 27 et ipsi sunt (aint m. 2) D )

gratiarum actio est cum dicit: confiteor tibi pater, domine caeli et terrae, quia abscondisti haec a sapientibus et prudentibus, et reuelasti ea paruulis. ita pater, quia sic fuit placitum ante te, uel certe cum dicit: pater, gratias ago tibi quoniam audisti me. ego autem sciebam quia semper me audis. quae tamen quattuor supplicationum genera licet singillatim ac diuerso tempore secundum illum quem conprehendimus modum idem dominus noster distinierit offerenda, tamen etiam simul ea in supplicatione perfecta conprehendi posse identidem suis ostendit exemplis, per illam scilicet orationem quam ad finem euangelii secundum Iohannem legimus eum copiosissime profudisse.

ex cuius textu quia longum est uniuersa percurri, diligens inquisitor haec ita esse lectionis ipsius serie poterit edoceri. quem sensum apostolus quoque in epistula ad Philippenses has quattuor supplicationum species aliquantum inmutato ponens ordine euidenter expressit ostenditque debere eas nonnumquam simul sub ardore unius supplicationis offerri, ita dicens: sed in omni oratione et obsecratione cum gratiarum actione petitiones uestrae innotescant apud deum. per quod uoluit nos in hoc specialius erudire, quod et in oratione et in obsecratione gratiarum actio debeat cum postulatione misceri.

Haec itaque supplicationum genera sublimior adhuc status ac praecelsior subsequetur, qui contemplatione dei solius et caritatis ardore formatur, per quem mens in illius [*]( 3 Luc. 23, 34 4 Mt. 11, 25-26 8 loh. 11, 41-42 15 cl Ioh. 17 22 Phil. 4, 6 ) [*]( 5 qui D\'WOP 7 ante te bene placitum D 11 cumprehend. D 12 distincxerit WP 14 idemtidem 0 15 fidem X eoaageliis D\' iohanem V iob D ioannem 0 16 profandine D* teito Dx 17 percurrere D2Χν inquisitur V1 19 epistola D\'PX filipp. VO 24 aput OP 26 in post oratione et om. DX . 28 subsequitur WPv 29 karitatis 0 in om. VOPX dilectione OX )

quem statum debere nos diligenter ezpetere formula dominicae orationis instituit dicens: pater noster. cum ergo uniuersitatis deum ac dominum patrem nostrum esse uoce propria confitemur, profecto de condicione seruili in adoptionem filiorum nos profitemur adscitos, adicientes deinde: qui es in caelis, ut conmorationem uitae praesentis qua in hac degimus terra uelut peregrinam atque a nostro patre nos longissime separantem toto horrore uitantes ad illam potius regionem, in qua patrem nostrum conmorari fatemur, summo desiderio properemus nihilque admittamus eiusmodi, quod indignos nos hac nostra professione ac nobilitate tantae adoptionis efficiens et hereditate paterna uelut degeneres priuet et iram nos faciat iustitiae eius ac seueritatis incurrere.

in quem filiorum ordinem gradumque prouecti illa continuo quae est in bonis filiis pietate ftagrabimus, ut iam non pro nostris utilitatibus, sed pro nostri patris gloria totum inpendamus affectum, dicentes ei: sanctificetur nomen tuum, nostrum desiderium, nostrum gaudium gloriam nostri patris esse testantes, imitatores effecti illius qui dixit: qui a semet ipso loquitur, gloriam propriam quaerit: qui autem quaerit gloriam eius qui misit illum, hic uerax est, et iniustitia in eo non est. denique uas electionis hoc repletus affectu etiam anathema fieri optat a Christo, dummodo familia ei multiplex adquiratur et ad [*]( 4 Mt. 6, 9 7 1. c. 18 1. c. 20 Ioh. 7, 18 24 cf. Rom. 9, 3 ) [*]( 1 Bolnta 0 adque VP ac 0 3 furmala V dicens pater noster om. DWP 4 cum ergo YO: qua DWPX quia W1 5 confitemur (confiteamur 0) profecto VO: confitentes rell. 6 condit. DWPX adoptinem D adaeitus V post adsdtos W addit: cum dicimus pater nx 7 adiciendoa D 9 adque VWP toto] rammo 0 11 amitamus W 12 indignus V hac] a ex ac W ac 0 18 officiens D 16 fraglabimus W 17 nostris Wl 20 emitatores D1 22 qui quaerit (om. autem) in marg. m. 2 V 23 eo] illo D\' 25 dm̋ modo D\' familiaei V: ei fam rell. ν )

secorus enim optat interire pro Christo, qui nouit neminem mori posse pto uita. et iterum gaudemus, inquit, quando nos infirmi sumus, uos autem potentes estis. et quid mirum si uas electionis pro Christi gloria et fratrum suorum conuersione gentisque priuilegio anathema fieri optat a Christo, cum Michaeas quoque propheta uelit se mendacem fieri et ab inspiratione sancti spiritus alienum, dummodo plagas illas et captiuitatis exitia quae sua uaticinatione praedixerat plebs ludaicae nationis euadat, utinam, inquiens, non essem uir habens spiritum, et mendacium potius loquerer: ut praetermittamus illum legislatoris adfectum, qui cum fratribus suis etiam perituris non rennuit interire dicens: obsecro, domine, peccauit populus iste peccatum magnum: aut dimitte eis hanc noxam, aut si non facis, dele me de libro tuo quem scripsisti.

potest autem congrue satis istud quod dicitur sanctificetur nomen tuum etiam taliter accipi: sanctificatio dei nostra perfectio est. itaque dicentes ei sanctificetur nomen tuum aliis uerbis hoc dicimus: tales nos facito, pater, ut sanctificationem tuam uel intellegere quanta sit uel capere mereamur, uel certe ut in nostra conuersatione spiritali sanctus appareas. quod tunc efficaciter inpletur in nobis, quando uident homines opera nostra bona et glorificant patrem nostrum qui est in caelis.

Secunda petitio mentis purissimae aduenire iam iamque regnum sui patris exoptat, uel istud scilicet quo [*]( 3 II Cor. 13, 9 10 Mich. 2, 11 14 Ex. 32, 31—32 24 Mt. 5, 16 ) [*]( 10 1 iaraelliticae W1 3 inquid VDWOP 4 ea..tis V 6 conaersatione OX gentisque] fratresque D\' optet D obtet P 7 miceas W micheas relh prof. V uelle P uellet Xv 8 insper. D1 epiratione 0 9 captiuitates et ezitia D 10 nationes Wl 11 mendatium VDW 12 loquererer W 13 rennuit DWOX: renuit VP 15 demitte D\'P 16 noxiam D1P1 17 teribvisti V 18 accepi V1D1W1 19 santificetur F . 22 ut om, W 27 sui bis W quod 0 )