Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

IIIud uero quod uos de diabolo mouerat: quia mendax est et pater eius, quod uidelicet tam ipse quam pater [*]( 2 Eccles. 3, 14 (LXX) 5 I Tim. 1, 9 15 Mt. 6, 89 20 Mt. 5, 44 24 Ioh. 8, 44 ) [*]( 1 ipsa OPX a D1: om. OX* haeritioa V aecclesaste D 7 naturales DlWl adque bis VOP 8 legem V1 9 erlrinaicus Y adibita WO describta V discribta W discripta D1 P adiuturiam V 10 post indigebant in VD\'WOP cap. 25 m- capit 11 collegitur V1 peracribtam VWO 13 ad] in W intigrum V nec in V 14 custudiam V potuerant ex potuerunt W 15 percueserat Dl dextra X 16 aeqtutate V 20 diligete V1 inimicus uestrus V 21 ducibatur V diclinarent F1 22 discederent W oppraemere W1 23 intirficere fistin. V 24 XXVI VWO: om. PX diabulo VP )

245

suus mendax pronuntiari uideatur a domino, satis absurdum est hoc uel leuiter opinari. ut enim paulo ante diximus spiritus spiritum non generat, sicut ne animam quidem potest anima procreare, licet concretionem carnis non dubitemus humano semine coalescere, ita de utraque substantia, id est carnis et animae, quae cui adscribatur auctori, apostolo manifestius distinguente: deinde patres, inquit, carnis nostrae habuimus eruditores et reuerebamur: non multo magis subiciemur patri spirituum et uiuemus?

quid hac diuisione clarius potuit definire, ut carnis quidem nostrae patres homines pronuntiaret, animarum uero deum solum esse patrem constanter exprimeret? quamquam et in ipsa corporis huius concretione ministerium tantummodo at hominibus adscribendum, summa uero conditionis deo omnium creatori, dicente Dauid: manus tuae fecerunt me, et plasmauerunt me. et beatus Iob: nonne sicut lic, inquit, mulsisti me, coagulasti me ut caseum? ossibus et neruis inseruisti me. et dominus ad Hieremiam: priusquam te in utero formarem, noui te.

Ecclesiastes uero utriusque substantiae naturam atque originem examinatione ortus atque initii, ex quo uidelicet unaquaeque processit, et consideratione finis ad quem unaquaeque contendit satis euidenter ac proprie colligens pariterque de huius corporis atque animae separatione disceptans ita disseruit: priusquam conuertatur puluis in terram sicut fuit, et [*]( 7 Hebr. 12, 9 15 Pa. 118, 73 16 Iob 10, 10-11 (LXX) W Hierem. 1, 5 24 Eccles. 12, 7 (LXX) ) [*]( 1 suus] eine WP proaantiare F 3 spiritom] scs̃ (sic) F nec X anima.... animam D*WO (animA potest D) 5 humanu V1 coalisceTe F1 substantiam F1 6 adscribitur D\' auctore V 7 inquid YDWOP 8 reuerebamur eos W 10 definiri OP carnes D\' 12 parem Dl eiprimerit F 13 concreatione D\' minesterium F1 14 condictionis F1 condicionis 0 17 inquid VDP coagolasti VOPX 18 hierimiam F iheremiam 0 20 ecclesiastis F1 adque origenem V 21 adque V W 22 at quem DWO 23 collegens F1 de om. VD1 24 adque FP separationg F1 reparatione W dissiruit F )

246

spiritus reuertatur ad deum, qui dedit eam. quid apertius dici potuit quam ut materiam carnis, quam puluerem nominauit, quia de hominis semine sumit exordium eiusque uidetur ministerio seminari, uelut e terra sumptam iterum reuerti pronuntiaret ad terram, spiritum uero, qui non per conmixtionem sexus utriusque generatur, sed peculiariter a deo solo tribuitur, ad auctorem suum redire signaret?

quod etiam per illam dei insuffiationem, qua Adam primitus animauit, euidenter exprimitur. itaque his testimoniis manifeste colligimus patrem spirituum dici neminem posse nisi deum solum, qui eos ex nihilo cum uoluerit facit, homines uero carnis nostrae patres tantummodo nominari. igitur et diabolus secundum hoc quod uel spiritus uel angelus uel bonus creatus est patrem neminem habuit nisi deum conditorem suum. qui cum superbia fuisset elatus et dixisset in corde sao: ascendam super altitudinem nubium, ero similis altissimo, factus est mendax et in ueritate non stetit, sed de proprio nequitiae thesauro mendacium proferens non solum mendax, sed etiam pater ipsius mendacii factus est, quo deitatem homini repromittens ac dicens: eritis sicut dii, in ueritate non stetit, sed ab initio factus est homicida, uel Adam in condicionem mortalitatis inducens uel Abel instigatione sua per manum fratris interimens.