Conlationes Patrum (Collationibus)

SERENVS: Duas quaestiones non mediocres pariter protulistis, de quibus quantum possum eodem quo proposuistis ordine respondebo. nullo modo credendum est spiritales naturas coire cum feminis carnaliter posse.- quodsi aliquando hoc secundum litteram fieri potuisset, quomodo nunc quoque id ipsum non uel raro contingeret et absque semine uel coitu uiri aliquos nasci similiter de mulieribus conceptu daemonum cerneremus? cum praesertim constet eos libidinum sordibus admodum delectari, quas procul dubio per semet ipsos exercere quam per homines mallent, si id ullo modo posset inpleri, Ecclesiaste quoque id ipsum pronuntiante: quid est quod fuit? ipsum quod est: et quid est quod factum est ? ipsum quod fiet: et non est omne recens sub sole [*]( 8 cf. Gen. 6, 2 12 lob. 8, « U Eccles. 1, 9—10 (LXX) ) [*]( 1 nouerant 0 magis D* maLeficus F 2 ritu W quo eum] qui ex qua D 3 domisticos Y 5 geneseos F 6 dispinsatione F 7 discere om. W1 8 suscitari Dl sentiendo W1 9 obtamus OP 10 literam F 18 pater eius D 14 quaestionis F* 16 mado F 17 cuire F fimenis F carnaleter F1 18 literam V 19 caita V 20 uirili 0 concepto 0 22 a̅modum D 23 id ullo] idolo F posset OPr: possit VDW potaiBset Xc expleri 0 24 id] ad F pronuntiate W 26 umne F )

sed ita quaestio huius propositionis absoluitur. post necem Abel iusti, ne a fratricida et impio omne hominum genus exordium sumeret, in locum fratris extincti nascitur Seth, qui non solum posteritati sed etiam fraternae iustitiae pietatique succederet. cuius progenies patris secuta iustitiam a societate et coniunctione cognationis illius quae ex Cain sacrilego descendebat semper diuisa permansit, sicut etiam genealogiae discretio manifeste declarat ita dicens: Adam genuit Seth, Seth genuit Enos, Enos genuit Cainam, Cainam autem genuit Maleleel, Maleleel autem genuit Iaret, laret genuit Enoc, Enoc genuit Mathusalam, Mathusalam genuit Lamec, Lamee genuit Noe. item genealogia Cain ita diuisa describitur: Cain genuit Enoc, Enoc genuit Cainam, Cainam genuit Maleleel, Maleleel genuit Mathusalam, Mathusalam genuit Lamec, Lamec genuit lobel et Iubal.

itaque illa generatio quae de Seth iusti propagine descendebat suae lineae iugiter agnationique permixta in patrum atque ataui sanctitate longa aetate durauit, nequaquam scilicet sacrilegiis. [*]( 10 Gen. 5, 4 -30 15 Gen. 4, 17-21 ) [*]( 2 fnit] fuerunt X fuerant X 5 geth D\' sed 0 6 posteritate V poterit at D\' posteritatis D\'P 7 sicuta V sequuta 0 societatem W1O 8 sacriligo W 9 genealugiae V genealogia W discretio DOP: diecricio V discriptio W-X 11 cainam eainam D(P) cainam cainan VW cainan cainan OX autem om. 0 12 maleleel bis W: malaeleel bis V malalehel bis D malaleel malalehel 0 malelehel bis X malelehel maleleel P autem om. W 0 genuet F1 ienuit 0 iareth biв OPX 13 enoch bis 0 matusalam bis DWO 14 lamech bis OP 15 genalogia W 16 enoch bis 0 cainam] ita VDWP (Γαϊδάδ LXX) cainan OX maleleel bis WP : malaeleel bis V malelehel bis D malaleel malalehel 0 17 matusalam bis DW matnsahel bis 0 18 lamech his OPX iohel D iubel P . iubal DW\'OX: iobal YP iobel W1 19 descindebat V 20 acnationique V agnitioneque D1 adque VP athaui V attaui D2X 21 scilecit V sacrilegie VD2OP sacrilegius D* )

cum esset ergo inter ipsos usque ad illud tempus haec utilis sanctaque diuisio, uidentes post haec filii Seth qui dei filii erant filias eorum qui de Cain progenie nascebantur desiderio pulchritudinis earum succensi acceperunt de ipsis sibimet uxores, quae uiris suis parentum suorum nequitias infundentes ab illa eos ingenita sanctitate ac simplicitate paterna protinus conruperunt. ad quos satis congrue directum est illud eloquium: ego dixi: dii estis, et filii excelsis omnes. uos autem sicut homines moriemini: et sicut unus de principibus cadetis, quique ab illa uera physicae philosophiae disciplina tradita sibi a maioribus exciderunt, quam primus homo ille, qui uniuersarum naturarum institutionem e uestigio subsecutus est, potuit euidenter ad tingere suisque posteris certa ratione transmittere.

quippe qui mundi ipsius infantiam adhuc teneram et quodammodo palpitantem rudemque conspexerat et in quem tanta fuit non solum sapientiae plenitudo, sed etiam gratia prophetiae diuina illa insuffiatione transfusa, ut uniuersis animantibus nomina rudis adhuc mundi huius habitator inponeret ac non solum omnigenum bestiarum atque serpentum furores uirusque discerneret, [*]( 15 Ps. 81, 6-7 ) [*]( 1 malitiaeDP niquissimae V 2 abita DWO ataui P attaui X 3 intir V illis Dx illai W7 generationes W 4 obtima OP 6 proptir F 7 fili F 8 nunccnpantur F 9 utiles V1D110 in progenie W* 11 pulcritud. WO 12 sibemet F* eorum D\' 14 dirictum F 15 di V fili F . 16 ut homines 0 17 ab] ali F 18 philosof. D filosoph. W filosof. 0 moioribus F 20 e om. 0 subsequutus 0 21 suis W 23 redemque F 24 proficiae F 26 omne genus D\'P 27 adque FP serpentum FP: serpentium reU. v furures F )

hanc ergo scientiam omnium naturarum per successiones generationum semen Seth paterna traditione suscipiens, donec diuisum a sacrilega propagine perdurauit, quemadmodum sancte perceperat, ita etiam uel ad dei cultum uel ad utilitatem uitae communis exercuit. eam uero impiae generationi fuisset admixtum, ad res profanas ac noxias quae pie didicerat instinctu quoque daemonum deriuauit curiosasque ex ea maleficiorum artes atque praestigias ac magicas superstitiones audaciter instituit, docens posteros suos, ut sacro illo cultu diuini numinis derelicto uel elementa haec uel ignem uel aerios daemonas uenerarentur et colerent.

haec igitur quam diximus curiosarum rerum notitia quomodo in diluuio non perierit ac superuenientibus saeculis innotuerit, licet hoc minime absolutio propositae quaestionis exposcat, tamen, quia nos occasio huius expositionis admonuit, praestringendum breuiter puto. quantum itaque antiquae [*]( 3 Sap. 7, 17-21 (LXX) . ) [*]( 1 erbarum W 3 poterit W 6 consummationQ D 7 uicissitadinum.... temporum om. DX niciBBitudinem et mutationes W 8 atelarum V 9 bestearum D 12 proptu. V prnmptn D 14 diuisum a] diuisa W 16 ntilitate V 17 generationes fniaait D\' 18 dedicerat D\'OP 19 dirinanit YD\'P adque V 20 audaciter VP: andacter rell. v 21 nnminis V: nominis retL « derilecto V 22 aereos Dl WP 23 quomodn V 24 snperuenientebus V 25 quaestiones D\' 26 perstring. DWXv 27 brebiter W10 pntn V )

quae peracto diluuio eadem qua celauerat curiositate perquirens sacrilegiorum ac perpetuae nequitiae seminarium transmisit in posteros. hac itaque ratione illa uulgi opinio, qua credunt angelos uel maleficia uel diuersas artes hominibus tradidisse, in ueritate conpleta est. de illis ergo quemadmodum diximus filiis Seth et filiabus Cain nequiores filii procreati sunt,, qui fuerunt robustissimi uenatores, uioleatissimi ac traculentissimi uiri, qui pro inormitate corporum uel crudelitatis atque malitiae gigantes nuncupati sunt.

hi namque finitimos popnlari ac rapinas inter homines primi exercere coeperunt, praeda potius exigentes uitam suam quam sudore operis ac labore contenti, et quorum usque eo scelera supercreuerant, ut expiari mundus alias nisi diluuii inundatione non posset. ita ergo filiis Seth libidinis instigatione transgressis illud mandatum, quod ab exordio mundi huius naturali instinctu diutissime fuerat custoditum, necesse fuit per litteram legis postea reparari: filiam tuam non dabis filio eius uxorem nec de filiabus eorum accipies filio tuo, quia [*]( 16 cf. Gen. 6, 4 24 Dent. 7, 3. Ex. 34,16. III Reg. 11,2 ) [*]( 1 fnerunt VWOP1 2 se nnllum D 4 qua∗ V 5 diuirsorum V 6 laminis X scilecit V 7 possint VW 8 qua] quae V 9 siminarium V 10 hcc 0 opinione D1 11 angelns V malefitia V hominum D 12 ueretate F1 14 fuerint V1 robostissimi V ueneratores D 15 enormitate WX crudelitates WI adque VP 16 hii OPX\' ppli i. e. populi 0 17 hois D 18 exegentes D\' exientes 0 labori F1 19 supercreuerunt W supercreberunt 0 expiare D 20 possit VDW 23 fuerit 0 custuditum V 24 reparare D 25 accepies V. )