Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Huius igitur puritatis elationem perniciosiorem futuram cunctis sceleribus atque flagitiis et ob hanc nihil nos emolumenti consecuturos pro qualibet castitatis integritate testes sunt illae uirtutes quarum superius fecimus mentionem, quae cum nullas huiusmodi titillationes carnis habuisse credantur, ob solam cordis elationem perpetua ruina de illa sublimi caelestique statione deiectae sunt. essemus itaque penitus absque remedio tepidi, utpote non habentes indicem neglegentiae nostrae uel in corpore nostro uel in conscientiis propriis insidentem, nec studeremus ad perfectionis umquam peruenire feruorem, sed ne frugalitatis quidem districtionem uel continentiae teneremus, nisi nos haec titillatio carnis increscens humiliaret atque retunderet et aduersus spiritalium quoque uitiorum purgationem sollicitos redderet et intentos.

Denique in his qui spadones sunt corpore idcirco hunc animi teporem plerumque inesse deprehendimus, quia uelut absoluti ab hac necessitate carnali nec labore continentiae corporalis nec contritione cordis se existimant indigere, et hac securitate resoluti numquam perfectionem cordis, sed ne spiritalium quidem uitiorum purgationem uel quaerere in ueritate uel possidere festinant. qui status a carnali qualitate discedens efficitur animalis, qui est procul dubio deterior gradus. ipse est enim qui de frigido ad tepidum transiens detestabilior domini uoce signatur. [*]( 1 possidere DOX 5 pernitioaiori D1 6 adque VOP emalnmenti VP1 7 coDsecuturua Y conaecutoros Dl testantur PXx 8 uirtute W 9 habaesse Y 10 illa om. PXc 11 deiecti D* 12 utpute VIPX iudicem D 18 uel] aut P Xx 16 nec X fragilitatis DlO continentiam DXPX 16 adqae VOP 18 sollicitas V intentus V 20 qui 0 22 se) esw 0 existimant V: exhistimant D extimant 0 aestimant WPXv haec W1 23 nec X 26 discedens VD1W: descendent D1OXv discendens P qui] qae 0 )

112

GERMANVS: De utilitate conluctationis quae inter carnem ac spiritum suscitatur, quantum uidetur nobis, euidenter expressum est, ita ut eam ipsis quodammodo manibus nostris palpabiiem factam esse credamus. et idcirco hanc quoque rationem nobis similiter cupimus aperiri, quid intersit inter carnalem et animalem uirum uel quemadmodum animalis carnali possit esse deterior.

DAlmIEL: Secundum definitionem scripturae tres sunt animarum status, primus carnalis, secundus animalis, tertius spiritalis. quos in apostolo ita legimus designari. nam de carnalibus dicitur: lac nobis potum dedi, non escam: necdum enim poteratis. sed nec adhuc quidem potestis: adhuc enim estis carnales, et iterum: ubi enim est inter uos zelus et contentio, nonne carnales estis? de animali quoque taliter commemoratur: animalis autem homo non percipit ea quae sunt spiritus dei: stultitia est enim illi. de spiritali uero: spiritalis autem examinat omnia, ipse autem a nemine diiudicatur, et iterum: uos qui spiritales estis instruite eos qui eiusmodi sunt in spiritu lenitatis.

itaque festinandum nobis est, ut oum renuntiantes desierimus esse carnales, id est a saecularium coeperimus conuersatione seiungi et ab illa manifesta carnis pollutione cessare, spiritalem statum protinus adprehendere tota uirtute nitamur, ne forte blandientes nobis, quod uidemur secundum exteriorem hominem huic renuntiasse mundo uel carnalium fornicationum deseruisse contagia, tamquam qui summam perfectionis per hoc adprehenderimus, remissiores deinceps erga emundationem ceterarum passionum lentioresque reddamur et [*]( 11 1 Cor. 3, 2 13 1. c. 3 16 I Cor. 2, 14 18 1. c. 15 19 Gal. 6, 1 ) [*]( 2 quantus D1 8 ipsi 0 5 aperire D1 8 daniel OX 11 carnaliboa V: cunali ita D oarnali WOPXv dedit 0 12 nec DWOPX: ne V 13 et itertom in marg. M. 2 W 15 animale 0 alitef PX 16 percepit V 17 enim eat OX 19 deiudicatur D1P1 iadioatar OX spiritalis V 20 instrueto D1P1 in om. 0 29 secularium D 29 emendationem WP1 )

113
inter utraque detenti gradum spiritalis profectus adsequi nequeamus, existimantes ad perfectionem nobis abunde sufficere, quod exteriore homine uideamur de conuersatione mundi huius ae uoluptatibus segregati, uel quod inmunes simus a corruptela et conmixtione carnali, et ita inuenti in illo tepido statu, qui deterrimus iudicatur, euomendos nos ex ore domini secun-, dnmeius sententiam nouerimus ita dicentis: utinam calidus esses aut frigidus. nunc autem tepidus es, et incipiam te euomere ex ore meo.

nec inmerito eos dominus, quos iam in uisceribus receperat caritatis, noxie tepeactos cum quadam conuulsione pectoris sui euomendos esse pronuntiat, qui cum salutarem quodammodo ei potuissent praebere substantiam, auelli ab eius uisceribus maluerunt, tanto deteriores effecti illis qui numquam ori dominico inlati sunt cibis, quanto id quod nausea conpellente proicimus odibilius detestamur. quidquid enim frigidum est, etiam ore nostro susceptum uertitur in calorem et salutifera suauitate percipitur. quod autem semel uitio perniciosi teporis abiectum est, non dicam labiis admouere, sed etiam eminus intueri sine ingenti horrore non possumus.

rectissime ergo pronuntiatur esse deterior, quia facilius ad salutarem conuersionem ac perfectionis fastigium carnalis quis, id est saecularis uel gentilis accedit, quam is qui professus monachum nec tamen uiam perfectionis adripiens secundum regulam disciplinae ab illo semel spiritalis feruoris igne discessit. ille namque corporalibus saltim uitiis humiliatus atque inmundum se sentiens [*]( 7 Apoc. 3, 15—16 ) [*]( 1 gradu 0 4 corruptella VP correptella D1 6 teterrimus D1WO euomendus V 8 essis D\' aut] hac 01 fridus D\' 10 noziaet D noxios et PX 11 tepefactus V1D1 eaomendos Y 13 euelli OPX malluerunt DWP 15 nausia &WOPX odibilibua Dl 16 quidqaid DOP: quicquid VWX 18 percepitur F1 20 post possumus in 0 cap. XX incipit ergo m. D\' 21 qui 0 22 secularis DPX 23 accedet D1P1 is m. 0 24 perfeccionis D 25 spiritali feruore segnis PX 26 Baltem 0 adque VOP ) [*]( XIII. Cass. 2. ) [*]( 8 )

114
contagione carnali ad fontem nerae purificationis ac perfectionis culmen quandoque conpunctus adcurret et horrescens illam in quo est infidelitatis geiidissimum statum. spiritus ardore suocensus ad perfectionem facilius conuolabit.