Conlationes Patrum (Collationibus)

oportet ergo nos semper cum beato Dauid canere: fortitudo mea, et laudatio mea non liberum arbitrium, sed dominus: et factus est mihi in salutem. quod doctor quoque gentium non ignorans idoneum se factum ministerio noui testamenti non suo merito nec sudore, sed dei miseratione, proclamat: non quod simus, inquit, idonei cogitare aliquid ex nobis quasi a nobis, sed sufficientia nostra ex deo est. quod minus Latine, sed expressius dici potest: idonitas nostra ex deo est. denique sequitur: qui et idoneos nos fecit ministros noui testamenti.

In tantum autem uniuersa quae ad salutem pertinent apostoli sibimet a domino largita senserunt, ut ipsam quoque fidem praestari sibi a domino postularent dicentes: adde nobis fidem, plenitudinem eius non libero arbitrio praesumentes, sed dei sibi credentes munere conferendam. denique docet nos idem auctor salutis humanae, quam ipsa fides nostra lubrica sit et infirma et nequaquam sibi sufficiens, nisi fuerit auxilio domini roborata, dicens ad Petrum: Simon Simon, ecce Satanas expetiuit uos ut cribraret uos tamquam triticum: sed ego rogaui patrem meum, ne deficeret fides t u a.

quod alius in semet ipso sentiens fieri et quodammodo fidem suam infidelitatis fluctibus ad perniciosi naufragii uidens scopulos perurgueri ad eundem dominum auxilium fidei suae postulans dicit: domine, adiuua [*]( 1 I Reg. 2, 9 (LXX) 2 Ps. 117, 14 7 II Cor. 3, 5 10 L c. 6 14 Luc. 17, 5 19 Luc. 22, 81-32 25 Marc. 9, 23 ) [*]( 1 fortitudinem W 3 et ante factue om. W 4 in Balute 0 7 quo Dl inquid DWPX1 9 quod minus..... ex deo est crasa in D pote est 0 idonitas WOPX: idoneitas v 14 prestare D1 dfie adde (diie ad in ras. m. 2) D domine auge v 16 conferentes W conferenda 0 17 auctor idem D 19 aymon symon WP 20 uos ante ut eras. in D crebraret W cribaret 0 uos om. 0 22 dificeret W alios WlOP 24 scopolos WO perurguere D perurgeri PX )

quae si in Petro ne deficeret domini egebat auxilio, quis erit tam praesumptor et caecus, qui se erga huius custodiam cotidiano domini credat adiutorio non egere ? praesertim cum ipse dominus in euangelio hoc ipsum euidenter expresserit dicens: sicut palmes non potest fructum facere a semet ipso nisi in uite manserit, ita et uos nisi in me manseritis, et iterum: quia sine me nihil potestis facere.

quam sit igitur ineptum ac sacrilegum quicquam de bonis actibus nostrae industriae et non dei gratiae uel adiutorio deputare, manifeste probatur dominica protestante sententia sine sua inspiratione uel cooperatione spiritales fructus exhibere neminem posse. omne enim datum bonum et omne donum perfectum de sursum est descendens a patre luminum. Zacharias quoque: quia si quid bonum, ipsius est, et si quid optimum, ab ipso. et ideo constanter beatus apostolus quid, inquit, habes quod non accepisti? quodsi accepisti, quid gloriaris quasi non acceperis?

Summam quoque tolerantiae qua temptationes inlatas sustinere possimus non tam in nostra uirtute quam in dei misericordia et moderatione consistere beatus apostolus ita pronuntiat: temptatio uos non adprehendit nisi [*]( 9 loh. 15, 4 12 1. c. 5 17 Iafc 1, 17 19 Zach. 9, 17 (LXX) 21 I Cor. 4, 7 27 I Cor. 10, 18 ) [*]( 2 aarilio 0 4 lebertate Wx libertatem 0 5 donare D* 7 hninamodi D\'łP 9 expreserit Dx 16 aspiratione (a ita ras. m. 2) D quooperatione 0 uel cooperatione om. W opitalatione uel incpiratione X cooperatione vel insp. r spiritalis Wl 19 saccharias D zaccarias 0 bonum DlW: boni D2OPX 20 obtimum WO 21 inquit Or inquid DP: om. W quid eaim habes Xc 24 quam temt. 0 27 adprehendit WIXi adprehendat DOP adprehendet W* )

Ipsum denique timorem dei, quo firmiter eum tenere possimus, a domino nobis Hieremias propheta ex persona dei manifeste testatur infundi ita dicens: et dabo eis cor unum, et uiam unam, ut timeant me uniuersis diebus: et bene sit eis, et filiis eorum post eos. et feriam eis pactum sempiternum, et non desinam eis bene facere: et timorem meum dabo in corde eorum ut non recedant a me. Ezechiel quoque: et dabo eis cor unum, et spiritum nouum tribuam in uisceribus eorum: et auferam cor lapideum de carne eorum, et dabo eis cor carneum: ut in praeceptis meis ambulent, et iudicia mea custodiant, [*]( 6 Hebr. 13, 20-21 10 II Thess. 2, 15-16 17 Hierem. 32, 8^—40 22 Etech. 11, 19-20 ) [*]( 1 permittet D\': permittit D1W2X permittat WlOP et D\' ex altera correctione 2 it D faciat X1 contemptatione D 8 et exitum WO: etiam ex. PX etiam pronentum in ras. m. <3 D 9 bono om. 0 placet v 10 thesalonio. DWX teeaL 0 neniat W 11 dominus noiter P 13 bonorum 0 ezortetar D WOP 16 iherem. 0 17 dni manifestatur 0 18 unum] nouum DiP anam (un in ras.) D nouam P 21 in corde (εἰς rijv ϰαϱδίαν) DWX\': in corda OPX1 22 hiezecbihel (hies m ras. m. 2) D hiieaechihel 0 ezechihel P 23 unum D1WO: nouum D\'PX )