Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

denique eam bnne beatus apostolns Iohanne adfectum cunctis uellet infundere, filioli, inquit, nolite diligere mundum neque ea quae in mundo sunt si quis diligit mundum, non est caritas dei in illo: quia omne quod in mundo est concupiscentia carnis et concupiscentia oculorum est et superbia. uitae, quae non est ez patre, sed ex mundo est. et mundus perit et concupiscentia eius: qui autem facit uoluntatem dei, manet in aeternum. fastidiunt ergo sancti uniuersa quibus mundus iste subsistit, sed inpossibile est ut non ad ea uel breui cogitationum rapiantur excessu, [*]( 2 ProT. 23, 86 (LXX) 16 I Iok 2, 15—17 ) [*]( 1 satis congrae om. 0c salamonis 0 solomonis K1 2 feriunt β: f«eraat (i erag.) F ferierunt Bv feriavt 0 4 eodd. prat- ter O2 non distinguunt hii BFOKZ1 5 tantum om. § 6 hab F1 uel inniti vel BFO paololum β 7 in lie om. 0 8 praeeenti βν 9 intnitn F 14 quicquid B2OK2 15 exaeerantnr βιboannea 0 16 adfectum K: affectum rtll. nellet cnnctis O . inquid B1FOK1Z 18 illo BFO: ipeo βν 20 carnis est et BF est poet ocalorum om. BO cum Vulgata 22 periit FO 23 fwtidant β24 in quibus Ofl v subsistit] neraatnr 0v 25 vel om. BFO . )

653
nulltisque etiamnunc hominum excepto domino et saluatore nostro naturalem peruagationem mentis ita defixam semper in dei contemplatione continuit, ut numquam ab ea raptus mundanae cuiusquam rei dilectione peccaret, dicente scriptura: sidera ipsa non sunt munda in conspectu eius, et iterum: si in sanctis suis non confidit, et in angelis suis repperit prauitatem, siue ut emendatior translatio habet: ecce inter sanctos eius nemo inmutabilis, et caeli non sunt mundi in conspectu eius.

Recte igitur sanctos, qui memoriam dei stabiliter retinentes quasi per extentas in sublime lineas suspenso feruntur incessu, schoenobatis, quos uulgo funambulos uocant, dixerim conparandos, qui summam suae salutis ac uitae in angustissimo funiculi illius tramite conlocantes atrocissimam se mortem protinus incursurog esse non ambigunt, si uel exigua pes eorum titubatione deuiauerit aut modum illius salutaris directionis excesserit.

qui dum arte mirifica aSrios gressus per inania moliuntur, si illam angustiorem uestigio semitam non cauta atque sollicita moderatione seruauerint, terra, quae omnibus uelut naturalis est basis et solidissimum cunctis ac tutissimum fundamentum, fit illis praesens ac manifesta pernicies, non quia illius natura mutetur, sed quia illi ad eam praecipiti carnis pondere delabuntur. ita etiam indefessa illa dei bonitas inmutabilisque substantia ipsa quidem neminem laedit, sed nos declinando a summis atque ad ima tendendo nobis ipsi consciscimus mortem, immo ipsa declinatio mors efficitur declinanti.

uae enim inquit eis, quoniam recesserunt a me: uastabuntur, quoniam [*]( 4 Iob 26, & 6 Iob 15, 16 (LXX) 27 Oa. 7, 18 ) [*]( 2 defixuB βν3 contemplationem BSFI 10 Kãp X B X a F 12 socenoaatis B s٭chenouatis F iscenoaatis 0 scenobatis β fananbnloa β 13 snae om. BF 19 non canta] incauta 0 21 firmamentum §r 22 pernities B nature B 23 dilabuntnr B2F2β delebdntur 0 \'25 summos K1 adque B 26 ipsis Οβν conciscimus B* 27 inquid BFOIPZ )

654
praeuaricati sunt in me, et iterum: uae eis cum recessero ab eis. arguet namque te malitia tua, et auersio tua increpabit te. scito, et uide quam malum et amarum est reliquisse te dominum deum tuum. funiculis namque peccatorum suorum unusquisque conatringitur. ad quos satis conpetenter a domino increpatio illa dirigitur: ecce, inquit, omnes es uos accendentes ignem accincti flammis, ambulate in lumine ignis uestri, et in flammis, quas succendistis, et iterum qui incendit, inquit, malitiam, peribit ab ea.

Cum ergo semet ipsos cotidie sentiant sancti terrenae cogitationis pondere praegrauatos ab illa mentis sublimitate decidere et inuitos, immo uero etiam nescientes in legem peccati mortisque transduci atque, ut cetera praetermittam, illis saltim quae superius conprehendi bonis quidem ac iustis, sed tamen terrenis a conspectu dei operibus auocari, habent profecto pro quibus ad dominum iugiter ingemescant, habent pro quibus in ueritate humiliati atque conpuncti non uerbis tantum, sed adfectu se pronuntient peccatores et ueniam pro omnibus, quae cotidie superati fragilitate carnis incurrunt, a gratia domini iugiter postulantes ueras paenitentiae lacrimas indesinenter effundant, quippe qui uideant isdem ipsis se pro quibus continuo dolore uexati sunt etiam usque ad ultimum [*]( 1 Os. 9, 12 2 Hierem. 2, 19 4 Prov. 5, 22 7 Esai. 50, 11 10 Prov. 19, 9 (LXX). ) [*]( 2 arguit β 3 increpauit BFK1 quam scripsi (cf. cap. 16, 1): qua B quia rell. v (Vulgata) 4 relinqaisae BF 5 suorum peccatorum βν : cf. XXIIII, 24, 2 7 inquid BxFOK\'Z accenditie β : cf. XXIIII, 24, 2 10 inquid BFOKI Z 11 Kãp XI B XI F quotidie 0 cottidie β 13 decedere BF1 inmo F 14 adque Bl 15 saltem FO 17 deum βν ingemiscant B1K2 18 adque B 19 tantummodo O2βν effecta JB\' semet ipsos O2βν boniam ueraciter 0\' 20 cottidie Z cordis BFO 21 penitentiae codd. 22 effundant β uedeant F* hisdem 00 23 ultimum uitae (u. tfue 0) finemj deum iugiter ingemescant β (uerba repetita e uersu 17))

655
uitae finem aestibus inuolutos etiam ipsas supplicationes suas offerre se sine cogitationum anxietate non posse.

experti igitur se humanis uiribus desideratum finem obsistente carnis sarcina adtingere non ualere neque illi praecipuo summoque bono secundum cordis sui desiderium posse coniungi, sed ab eius intuitu captiuos ad mundana transduci, ad gratiam dei, qui impios iustificat, conuolantes cum apostolo prote>stantur: infelix ego homo: quis me liberabit de corpore mortis huius? gratiadei per dominum nostrum Iesum Christum. sentiunt enim se bonum istud quod uolunt non posse perficere, sed in illud quod nolunt quodque oderunt malum, id est «ogitationum motus uel curas carnalium rerum semper incurrere.

Et condelectantur quidem legi dei secundum interiorem hominem, qui uisibilia uniuersa transcendens conatur deo soli semper uniri, sed uident aliam legem in membris suis, id est in natura humanae condicionis insertam, quae repugnans legi mentis eorum captiuum pertrahit sensum uiolenta lege peccati, conpellens scilicet eum relicto illo principali bono terrena cogitatione submitti.