Conlationes Patrum (Collationibus)

illi autem, qui oculos cordis sui contegunt crasso uelamine uitiorum ac secundum sententiam saluatoris uidentes non uident et audientes non audiunt neque intellegunt, uix in recessibus pectoris sui etiam illa quae magna et capitalia sunt crimina contemplantur, nullas autem cogitationum subreptiones, sed neque illos in se lubricos occultosque pruritas, qui mentem tenui atque subtili suggestione conpungunt, nec captiuitates animae suae possunt purgatis obtutibus intueri, sed inuerecundis semper cogitationibus euagantes nec dolere norunt, cum ab illa contemplatione quae singularis est distrahuntur, nec habent quod se doleant amisisse, quippe qui mentem suam ingruentibus ut libitum est cogitationibus [*]( 17 Mt. 13, 13\' ) [*]( 1 pendimus BFO 3 ac BFOK1: aut K2Zν 4 e om. 0 e contra om. β5 persecutione B: prosecat. rell. - . tasis F eicreatas B: ezecratne F screatds Οβν 6 quanta K2ν: quaBtam rtR. 7 seueritate BF conmouebit F: comm. rell. inuidiam BF 11 indicantia Kl 12 non solum non 0 13 adstringemus O adstringitur p(v) 14 cogitationeB KI 15 abscesserit βν 17 uideant F1β1 18 andient B 19 peccatoria F1 snnt et capitalia fiv 22 adque B 24 dolore 0 )

Haec sane nos in hunc errorem causa praecipitat, quia anamarteti, id est inpeccantiae ipsius uirtutem penitus igno* rantea existimamus nullam omnino culpam ex istis otiosis ac lubricis cogitationum excursibus nos posse contrahere, sed hebitudine stupefacti et uelut oculorum caecitate percussi nihil in nobis nisi capitalia crimina contemplamur eaque tantummodo credimus euitanda, quae legum quoque saecularium seueritate damnantur, a quibus si nos inmunes uel paululum ■ senserimus, nihil in nobis esse peccati protinus arbitramur.

proinde ab illo uidentium numero segregati, quia minutias multarum sordium quae intra nos congestae sunt non uidemus, nequaquam salubri conpunctione mordemur, si sensum nostrum interpellauerit aegritudo tristitiae, nec dolemus nos uanae gloriae suggestione pulsari, nec de emissa tardius uel tepidius oratione deflemus, nec reputamus ad culpam cur psallentibus uel orantibus nobis aliquid aliud quam ipsa oratio uel psalmus occurrerit, nec illud horremus, quod multa, quae uel loqui uel agere coram hominibus pudet, non erubescimus uel ad horam corde concipere, quod diuino nouimus patere conspectui, nec pollutionem turpium somniorum larga fletuum ablutione purgamus, nec lugemus quod in ipsa elemosynae pietate,

cum uel fratrum necessitatibus subuenimus uel alimonia pauperibus ministramus, serenitatem nostrae hilaritatis obnubilat auara cunctatio, nec feriri -nos ullo credimus detrimento, cum derelicta memoria dei ea quae sunt temporalia atque corrupta [*]( 1 expendentes JE1 3 Kãp VIII B VIII F qui BF ) [*]( 4 anamarteti B anamarthiti β 7 ebitadins Bl ebetudine 0 neb lad B .10 a om. βpatilolum fJ 11 in nobis esse B: nobls inesse rell. v post arbitramar in BF cap. 9, in O1β cap. 8 incipit 13 egeste 0 adgesta KZ1 a.dgestę Z2 (v) 15 aos B: om. FΟβν uana F 16 gloriae subtili snggestioue (-em 0) O2βν pulsati Ofiv tepidus F 17 quur FO sallentibus 0 19 orremus BIFO 23 elimosinae B aelimosynae F elemosine 0 24 alimonia B1FO1: alimoniam B2O2βν 25 obnubit fJ 27 adqae B corrupta BF: corporea OfJv )

E contra hi qui summam totius uoluptatis et gaudii et beatitudinis suae in diuinarum ae spiritalium rerum tantum contemplatione constituunt, eam ab ea inuiti uel paululum uiolentis cogitationibus abstrahuntur. uelut quoddam in w sacrilegii genus praesentis paenitudinis puniunt ultione, ae uilissimam creaturam, ad qUID sit detortus mentis intuitus, creatori sao se praetulisse lugentes paene dixerim inpietatis sibi crimen adscribunt, et licet ad conspiciendam diuinae gloriae claritatem oculos cordis sui summa alacritate conuertant, tamen etiam breuissimas carnalium cogitationum tenebras non ferentes, quidquid ab illo uero lnmme mentis aspectum retrahit, execrantur.

denique eam bnne beatus apostolns Iohanne adfectum cunctis uellet infundere, filioli, inquit, nolite diligere mundum neque ea quae in mundo sunt si quis diligit mundum, non est caritas dei in illo: quia omne quod in mundo est concupiscentia carnis et concupiscentia oculorum est et superbia. uitae, quae non est ez patre, sed ex mundo est. et mundus perit et concupiscentia eius: qui autem facit uoluntatem dei, manet in aeternum. fastidiunt ergo sancti uniuersa quibus mundus iste subsistit, sed inpossibile est ut non ad ea uel breui cogitationum rapiantur excessu, [*]( 2 ProT. 23, 86 (LXX) 16 I Iok 2, 15—17 ) [*]( 1 satis congrae om. 0c salamonis 0 solomonis K1 2 feriunt β: f«eraat (i erag.) F ferierunt Bv feriavt 0 4 eodd. prat- ter O2 non distinguunt hii BFOKZ1 5 tantum om. § 6 hab F1 uel inniti vel BFO paololum β 7 in lie om. 0 8 praeeenti βν 9 intnitn F 14 quicquid B2OK2 15 exaeerantnr βιboannea 0 16 adfectum K: affectum rtll. nellet cnnctis O . inquid B1FOK1Z 18 illo BFO: ipeo βν 20 carnis est et BF est poet ocalorum om. BO cum Vulgata 22 periit FO 23 fwtidant β24 in quibus Ofl v subsistit] neraatnr 0v 25 vel om. BFO . )

Recte igitur sanctos, qui memoriam dei stabiliter retinentes quasi per extentas in sublime lineas suspenso feruntur incessu, schoenobatis, quos uulgo funambulos uocant, dixerim conparandos, qui summam suae salutis ac uitae in angustissimo funiculi illius tramite conlocantes atrocissimam se mortem protinus incursurog esse non ambigunt, si uel exigua pes eorum titubatione deuiauerit aut modum illius salutaris directionis excesserit.