Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

hoc sane elocutionis genere familiariter uti apostolus solet, si quando uult se specialiter designare, sicut ibi: ipse ego Paulus obsecro uos per mansuetudinem et modestiam Christi, et rursum: nisi quod ego ipse non grauaui uos, et iterum: sed esto, ego ipse non grauaui uos, et alibi: ego ipse Paulus dico uobis: sicircumcidamini, Christus uobis nihil proderit, et ad Romanos: optabam enim anathema esse ipse ego a Christo pro fratribus meis.

potest autem non absurde etiam sic accipi, ut expressius cum emphasi pronuntietur itaque ego ipse, id est quem nostis esse apostolum Christi, quem tota suspicientia ueneramini, quem creditis summum esse atque perfectum et in quo loquitur Christus, cum mente seruiam legi dei, carne tamen legi peccati seruire me fateor, [*]( 11 Rom. 7, 25 14 II Cor. 10, 1 16 1. c. 12, 13 17 1. c. 16 18 Gal. 5, 2 20 Bom. 9, 3 23 Rom. 7, 25 ) [*]( 1 adque B 3 quo scripsi: quod codd. c propter quod r 4 euangelicam BF angelica 0 5 quia] quam 0 10 tantum BF (cf. infra se specialiter): tactuque Οβν 11 id est] idem 0 12 hac non 0 14 se om. 0 16 ego om. 0 18 ipse ego pau- . lus 00 19 prodeerit 0 20 obtabam BO ego ipse anathema esse §v 22 accepi K1 eipresius \'F praescius 0 (add. in marg. vel pressius) eofasi BFO eΜΦaCI 0 23 ipse ego β 24 quam creditis Fl 25 adque BxFO 26 lege dei B lege peccati BFX )

665
hoc est distentione condicionis humanae interdum de caelestibus ad terrena deuoluor et ad curas humilium rerum mentis meae altitudo prolabitur: per quam peccati legem ita momentis singulis me sentio captiuari, ut quamuis inmobili circa legem dei desiderio perseuerem, nullo tamen modo uim huius captiuitatis euadere posse me sentiam, nisi confugero semper ad gratiam saluatoris.

Et idcirco cotidianis suspiriis sancti omnes pro hac substantiae suae fragilitate conpuncti, dum cogitationum uarietates et conscientiae suae latebras ac penetralia perscrutantur, suppliciter clamant: non intres in iudicio cum seruo tuo: quia non iustificabitur in conspectu tuo omnis uiuens, et illud: quis glor iabitur castum se habere cor? aut quis fiduciam habebit se mundum esse a peccato? et iterum: non est iustus homo in terra, qui faciat bonum, et non peccabit, sed et illud: delicta. quis intellegit?

et ita infirmam\' hominum; inperfectamque iustitiam ac misericordiae dei semper indiguam esse censuerunt, ut unus ex his, cuius iniquitates atque peccata deus misso de altari ignito uerbi sui carbone purgauit, post illam mirificam contemplationem dei, post intuitum sublimium Seraphin et reuelationem sacramentorum caelestium dicat: uae mihi, quia uir pollutus labiis ego sum, et in medio populi polluta labia habentis ego habito. qui, sicut arbitror, labiorum suorum inmunditiam ne tunc .,...

ł quidem fortasse sensisset, nisi ueram perfectionis et integram puritatem contemplatione dei meruisset agnoscere, cuius intuitu [*](11 Pa. 142, 2 13 Prov. 20, 9 (LXX) 15 Eccles. 7, 21 (LXX) 17 Ps. 18, 13 23 Esai. 6, 5 ) [*]( 1 conditionis BOZ 2 reuolbor 0 5 modo tamen 0 6 sententiam FO1 8 Kip XVIII B XVIII F cottid. 11. 9 soae om. 0 11 iudicium β2ν 14 habere se 0 16 facit 0 peccet B peccauit F sed et... 17 intellegit om. Οβν 18 misericordia K2Zc indiguam Οβ1 : indigam r indignam rell. c 19 censuerunt BF: sentiunt 11 senserunt Ov peccata adque iniqui. tates B 20 ignoto Kl 21 sublimis BF 22 seraphin FOK\': serafin B seraphim K1Zv 25 suorom labiorum 0 nec Btv)

666
pollutionem suam sibi ante incognitam repente cognouit. eum enim ait: uae mihi, quia uir pollutus labiis ego sum, de suorum hoc eum labiorum, non de populi pollutione confessum id quod sequitur manifestat: et in medio populi polluta labia habentis ego habito.

sed etiam cum orans peccatorum quasi uniuersalium inmunditiam confitetur, non iniquorum tantum, sed etiam iustorum plebem generali supplicatione conplectitur dicens: ecce tu iratus es, et peccauimus: in ipsis fuimus semper, et saluabimur. facti sumus ut inmundus omnes nos, tamquam pannus menstruatae uniuersae iustitiae nostrae. rogo quid euidentius hac potest esse sententia, qua non unam tantum, sed uniuersas iustitias nostras propheta conplexus et circumspiciens omnia, quae uel inmunda uel horrida iudicantur, quia nihil in hominum conuersatione sordidius neque inpurius potuit repperire, panno eas conparare maluit menstruatae.

frustra ergo manifestissimae ueritati spinosae obiectionis acumen opponitur, sicut paulo ante dixistiscsi nemo sine peccato, nullus est sanctus, si nemo sanctus, nullus ergo saluabitur. hoc enim prophetae testimonio potest nodus huius quaestionis absolui: ecce, inquit, tu iratus es, et peccauimus: id est cum elationem nostri cordis uel neglegentias auersatus tuo nos auxilio denudasti, confestim nos uorago absorbuit peccatorum, uelut si quis splendidissimo solis diceret elemento: caece tu obcubuisti, et nos ilico tenebrosa contexit obscuritas\'.