Conlationes Patrum (Collationibus)

sensim namque haec et corde ab omni cogitationum strepitu penitus absoluto ut a nobis proferri, ita uestris debent mentibus intimari, quae sicut propter communem purificationem oportet inquiri, ita nisi ab eo qui donum integritatis expertus est tradi adsignarique non possunt. non enim quaeritur quid inanium argumenta uerborum, sed quid interna conscientiae fides et maior uis ueritatis inculcet.

et idcirco de emundationis huius scientia atque doctrina nec proferri aliquid nisi ab experto nec transfundi quicquam potest nisi in cupidissimum et ualde sollicitum ueritatis ipsius amatorem, qui non eam uacuis nudisque sermonibus sciscitando, sed totis animi uiribus adnitendo optet adtingere, scilicet non studio loquacitatis infructuosae, sed desiderio purificationis internae. [*]( 3 Rom. 2, 28-29 ) [*]( 1 hjpocriBim β1 2 quam com 0 3 praedicet K2Z qui] quę B1 4 quae] qui OK1 5 circumcisione BFO 6 in spiritu βv: at cf. Tischendorfii adnotat. ad locum Pauli 9 brebe B\' 11 senau F\' 13 uentris Kl debet BFO communem BF: conscientie m. 2 communem 0 conscientiae βv 15 potest B corr. 16 uerborum] uirtutum a quid om. 0 17 maior uis] maioris F 18 mundationis F emundationea K1 20 et ualde] ualdeque Οβv ueritatis BFO: uirtutis βv cf. §. 3 22 anime B 23 infructuosam BF1 puritatis βv internae. Explicit (liber add. BtF conlatio add. 0) abbatis theone (theona* B theonas 0) de remissione quinquagensimae (quinquages. BO quinquagesimi F). Incipit (incipiunt Z) eiusdem de noctumis inlusionibus BFOft (β addit: capitula) )

Post dies ferme septem Quinquagensimae sollemnitate transacta cum in ipso noctis initio, id est post synaiin uespertinam promissae disputationis expectatione suspensi sancti Theonae cellulam fuissemus ingressi, alacer senex hilari uultu ac blando nos prior sermone conpellans, mirabar, inquit, ardentissimum studium uestrum his septem diebus absolutionem propositae quaestionis potuisse differre et debitori suo, praecipue non roganti, dilationem tanti temporis praestitisse.

iustissimum proinde est, ut quia ultro mihi benignitas uestra tam largas concessit indutias, ego quoque moram in debiti redhibitione non faciam. grata namque est huius faenoris occupatio, quae maiora dum soluitur augmenta conquirit et [*]( 7 Bom. 7, 19 ) [*]( 1 similitadinem 0 3 similitudinem K1 8 nolo hoc B 11 quaestionis. Eiplicinnt capitula BF Finiunt capitula β Incipit conlatio abbatis theonae de noctnrnis inlusionibus (Incipit add. K1) conlatio -V- β: om. BF Explioit capitula. Incipit conlatio nicesima Bcda O 12 fere F1 qainquagesimae BFO ut solent solemn. Bl K 13 in om. fir id est om. F sinaxin BFO synaxim p 16 inquid BlFOK\'Z 18 praecipiae F 21 indncias a 22 redibitione (d in. ras. m. 2) B et KIZ rethibitione FO faenoris F: foen. BK2Z fenoris OK1 23 aucmenta K1 )

quamobrem uester ardor meus profectus est, uestra sollicitudo mea conpunctio est. nam utique et ipse nunc mente torperem nihilque in meo corde de his quae expetistis retractarem, nisi me uester ardor atque expectatio ad recordationem rerum spiritalium excitaret quodammodo dormientem. et idcirco proferatur in medium quaestio, si uidetur, cuius pridem pro angustia temporis absolutionem procrastinare maluimus.

Hoc enim, nisi fallor, inquisitio uestra conplexa est, cur interdum remissius iucundantes lenioribus carnis huius aculeis titillemur et nonnumquam districtius abstinentes adflicto exhaustoque corpore incentiuis acrioribus urgueamur, ita ut, quemadmodum patefecit uestra confessio, expergefacti repperiamus nos umorum naturalium egestione respersos.

Huius ergo infestationis triplicem causam nostri prodidere maiores, quae modum temporis constituti intempestiuis inrumpat excessibus. aut enim superflua escarum nimietate congeritur aut per incuriam mentis elabitur ant inimici inludentis insidiis prouocatur. primum igitur gastrimargiae, id est uoracitatis uel gulae uitium hanc redundantiam obsceni umoris extrudit. nam et cum districtioris abstinentiae tempore statum polluit puritatis, non de praesenti ut putatis inedia, [*](1 etiam nihil (non 0) in(im-)minnit largienti (Iargiente Z1) Οβv 8 quia BFOI: lucrum enim 0\' βv 4 profectum K1 diepensatione 0 compendia summa om. βv 8 torporem F101 9 expetiBtis JB: ezpetitis reli. feruor Οβv 10 exspect. B spectatio β suscitaret FΟβv11 dormitantem βv 13 malluimus B\' 14 ni βv quur FO 15 ieiunantes βv 16 destrictine FO 17 exanstoque BlFO urgeamur (e in ras. m. 2) Z 18 expergiti β 19 humorem Fl humonim B2F2Οβ 21 instituti Z 24 castrimargiae BKl 25 gula Bl guilae F1 0 uitio K1 26 humoris Op cum et β destrict. FlO )

quod enim per uoracitatis ingluuiem concretum fuerat in medullis, necesse est ut per pruritum, certe per ignorantiam quamuis magno ieiunio tabefacti corporis egeratur. quamobrem non solum lantioribus epulis abstinendum, sed etiam a uilioribus cibis aequali est continentia temperandum : immo ipsius etiam panis et aquae satietas est cauenda, ut possit diu in nobis adquisita corporis puritas permanere atque imitari quodammodo intemeratam spiritus castitatem, licet nos necesse sit confiteri interdum etiam absque ulla mentis industria uel per temperiem corporum uel per aetatis maturitatem quosdam rarius sordidari uel certe fluxus istius egestione non pollui.

sed alterius meriti est qui pacem inerti felicitate consequitur, alterius qui triumphum gloriosis uirtutibus promeretur: huius enim potentia uitiorum omnium debellatrii digna miraculo est, illum, quem boni necessitas in sua tuetur ignauia, dignum magis dixerim miseratione quam laude.

secunda inpnri illius profluuii causa est, si mens spiritalibus studiis atque exercitiis uacuata nec disciplinis interioris hominis instituta quendam sibi segnitiae situm per consuetudinem continui torporis obduxerit, aut cum sordidarum cogitationum minutias non cauendo ita illam cordis sublimissimam puritatem segniter concupiscit, ut omnem perfectionis et castimoniae summam in sola credat exterioris hominis castigatione consistere. cuius erroris atque socordiae uitio consequenter eueniet, ut non solum multimoda cogitationum peruagatio inuerecunde atque procaciter secretum mentis inrumpat, sed etiam pristinarum omnium passionum intra eam semina perseuerent.