Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Denique in tantum placita deo haec sententia conprobatur, at etiam scripturis sanctis hanc eandem institutionem non otiose repperiamus insertam, ita ut puerum Samuhelem iudicio praelectum sao nollet per semet ipsum diuini conloquii disciplina dominus erudire, sed recurrere semel et iterum pateretur ad senem, eumque ad suum quem uocabat adloquium etiam illius qui offenderat deum, dummodo senioris, doctrina uellet institui, et quem sua uocatione dignissimum iudicarat, senioris mallet institutione formari, ut scilicet et illius qui ad diuinum ministerium uocabatur probaretur humilitas et iunioribus forma subiectionis huius proponeretur exemplo.

Paulum quoque per semet ipsum uocans et adloquens (Christus, cum posset ei perfectionis uiam reserare confestim, dirigere ad Annaniam mauult et ab eo iubet uiam ueritatis agnoscere dicens: surge et ingredere ciuitatem, etibi tibi dicetur quid te oporteat facere. mittit itaque et hnno ad seniorem eumque illius potius doctrina quam sua censet institui, ne scilicet, quod recte gestum fuisset in Paulo, posteris malum praesumptionis praeberet exemplum, dum unusquisque sibimet persuaderet simili modo se quoque debere dei solius magisterio atque doctrina potius quam seniorum institutione formari.

quam praesumptionem etiam ipse apostolns non solum litteris, sed etiam opere atque exemplo docet omnimodis detestandam, ob hoc solummodo se adserens Hierosolymam [*]( 10 cf. I Reg. 8 19 Act. 9, 6 ) [*]( 1 conuertionia W 2 summi 0 3 affectam 0 6 etiam in Dc eadem D\' 7 Bunnelem WX 8 nolit ex nollit W 10 quem D: quod WO qaem ad suum (m raa. m. 2) Xc 11 docrina nellit W 12 iudicaret D 18 mallit W 17 porait DlW 18 ad] nt 0 ananiam OX uult D magii uult Wl 20 itique ex aquae W 28 hierosolimam DX hieruBolimam W iheroeolimam 0 )

59
congcendisse, ut euangelium, quod comitante gratia spiritus sancti cum potestate signorum et prodigiorum gentibus praedicabat, cum suis coapostolis et antecessoribus priuata quodammodo ac domestica examinatione conferret, et contuli, inquiens, cum illis euangelium quod praedico inter gentes, ne forte in uacuum currerem aut cucurrissem.

quis ergo tam praesumptor et caecus sit, quise audeat suo iudicio discretionique conmittere, cum uas electionis indiguisse se coapostolorum suorum conlatione testetur? unde manifestissime conprobatur nulli a domino uiam perfectionis ostendi, qui habens unde ualeat erudiri doctrinam seniorum uel instituta contempserit, parui pendens illud eloquium quod oportet diligentissime custodiri: interroga patrem tuum, et adnuntiabit tibi: seniores tuos, et dicent tibi.

Omni igitur conatu debet discretionis bonum uirtute humilitatis adquiri, quae nos inlaesos ab utraque potest nimietate seruare. uetus namque sententia est: ἀxρότητδς ἰσότητδς, id est nimietates aequales sunt. ad unum enim finem nimietas ieiunii ac uoracitas peruenit, eodemque dispendio uigiliarum inmoderata continuatio monachum quo somni grauissimi torpor inuoluit. nam per excessum continentiae debilitatum quemque ad illum statum reuocari necesse est, in quo neglegens quisque per incuriam detinetur, ita ut frequenter quos per gastrimargiam decipi non potuisse conspeximus, per inmoderationem ieiuniorum uiderimus fuisse deiectos atque ad eandem quam uicerant passionem infirmitatis occasione conlapsos.

uigiliae quoque et pernoctationes inrationabiles deiecerunt quos somnus superare non potuit. quapropter secundum apostolum per arma [*]( 4 GhIL 2, 2 13 Deot. 82, 7 17 ? 28 II Cor. 6, 7 ) [*]( 1 ascendisse (a in ras. m. 2) D 4 ac] a W15 cum illis inquiens D 10 nullo Dr 18 diligenteesime D1 custodire D1X1 14 maioree (ma in ras. m. 2) D et Vulg. 17 est sententia D 0 akpo. (T eras.) N-TAICIOTNTAICD akpoTHtaiTITOTTITAIT W AUOTK- TAIC ICOTHTUO X (corruptissime 0) 20 monaeum 0 21 debelitatam D quemque... statum om. 0 22 neclegens 0 23 detenetur W 26 adque Dl qua D niderant W\' )

60
iustitiae quae a dextris sunt et a sinistris recto moderamine transeundum est et ita inter utrasque nimietates discretione moderante gradiendum, ut nec a tradito continentiae tramite nos adquiescamus abduci nec rursum remissione noxia in gulae nentrisque desideria concidamus.

Etenim memini me frequenter ita adpetitum cibi penitus respuisse, ut duobus diebus ac tribus refectione dilata ne memoria quidem ullius edulii meam interpellauerit mentem, et rnrsam ab oculis meis ita somnum diaboli inpugnatione subtractum.. at plures noctes ac dies paululum quid somni meis oculis a domino precarer infundi, grauiusque me periclitatum somni cibique fastidio quam soporis et eaatrimargiae conlactatione persensi.

itane sicot festinandam nobis est, ne adpetitu corporeae uoluptatis in dissolutionem noxiam delabamur et ante praestitutum tempus uel cibo indulgere uel modum eius excedere praesumamus, ita et escae somnique refectio hora legitima, etiam si horreat, ingerenda. utrumque enim bellum aduersarii factione consurgit et perniciosius continentia inmoderata quam saturitas remissa subplantat. ab hac namque ad mensuram districtionis intercedente salutari conpunctione conscendi potest, ab illa non potest.

GERMANVS: Quis igitur est continentiae modus, quem aequo moderamine retinentes inter utramque nimietatem inlaesi transire possimus ?

MOVSES : Super hac re inter maiores nostros frequenter nouimus habitum fuisse tractatum. nam discutientes continentias diuersorum, qui uel solis leguminibus uel holeribus tantum [*]( 1 ad dextris Dx deztrix et sinistrix 0 2 discretionem D 3 a 8. I. D 4 remisione D goile 0 ad gnlae in ras. m. 2 D 5 concedamus DW* 6 eteni D 8 illius 0 9 mrsus Xc 10 somnum W 12 cjbique D 13 perpendi ex perpensi 0 14 delabimur D1 dilabamnr Xtc 15 praestitum D cybo D 16 praesumanns D 17 orreat 0 19 ac W 20 destrictidnis W intercidente D1 35 moses DX moses WO hanc D ac WlO inter om. W 27 legumenibus W oleribus OX )

61
uel pomis uitam iugiter exigebant, praeposuere cunctis illis refectionem solius panis, enins aequissimum modum in duobus paxamatiis statuerunt, quos paruulos panes uix librae unius pondus habere certissimum est.\'

Quod nos gratanter amplexi respondimus hanc modum nos minime pro continentia reputare, quippe qui integrum eum nequaquam possemus insumere.

MOVSES: Si uultis experiri uim statuti huius, modum istum iugiter retinete, nullum extrinsecus coctionis pulmentum die dominico uel sabbati neque sub aliqua aduenientium fratrum occasione sumentes. nam his refecta caro non solum minore quantitate diebus residuis poterit sustentari, uerum etiam totam refectionem sine labore differre, illorum scilicet ciborum quos extrinsecus sumpserit adiectione suffulta.