Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Certos tamen esse nos conuenit, quod, licet omnem continentiae districtionem, famem scilicet ac sitem, uigilias quoque et operis iugitatem atque incessabile subeamus studium lectionis, perpetuam tamen castimoniae puritatem horum laborum merito contingere nequeamus, nisi in his iugiter desudantes experientiae magisterio doceamur incorruptionem

eius dininae gratiae largitate conoedL ob hoc sane solummodo se unusquisque infatigabiliter in his exercitiis perdurare debere cognoscat, ut per illorum adflictionem misericordiam domini consecutus de inpugnatione carnis ac dominatione [*]( 2 Eph. 5, 3—4 6 1. c. 5 10 I Cor. 6, 9-10 ) [*](1 eā II 2 ium. omnis Υ 4 scurilitas Π pertinet Υv 6 edocens Π1 dooet T 7 fornicatur Π1 10 fornicari ΣΟ 12 masocol. n 13 neque ebriosi om. ΣΠ: at ef. infra ebrietatem neque malefici aeque hebrioei 0 17 scurititatem II 18 abstinenda O 20 deetrict. ΣΟ sitem Π1: sitim ΣΙΙ2Υ0 cf. VII, 2, 1 21 adque O inceesabili Σ 24 incorruptione Π1 25 donari O 28 consequutus ΥΟ )

339
praepotentium uitiorum diuino mereatur munere liberari, non quo adepturum se per illa confidat istam quam cupit inuiolatam corporis castitatem.

tanto autem erga adquisitionem castimoniae desiderio atque amore ftammetur, quanto quis pecuniarum auidissimus adpetitor, uel si qui summa honorum ambitione distenditur, uel qui intolerabili pulchrae mulieris amore raptatur, desiderium suum inpatientissimo ardore optat expleri. et ita fiet ut, dam pro integritatis perpetuitate insatiabili cupiditate succenditur, desiderabilis despiciatur cibus; neceesarius horreat potus, somnus denique ipse naturae debitus respuatur uel certe ut deceptor fraudulentissimus puritatis et aemulus atque contrarius castitati adtonita atque suspecta mente capiatur, et ita unusquisque cotidie integritatis suae matutinus explorator effectus de conlata sibi purificatione congaudeat eamque se non suo studio nec uigilantia, sed protectione domini sentiat consecutum, ac tamdiu illius perseuerantiam suo corpori intellegat cohaesuram, quamdiu eam dominus sua fuerit miseratione largitus.

qui enim hanc stabiliter obtinet fidem, nequaquam superbum sapiens de sua uirtute confidet neque seductus longis obsceni liquoris indutiis blandissima securitate soluetur, sciens inpurissimae conluuionis aspergine se protinus maculandum, si uel paululum quid ab eo protectio diuina discesserit. ac perinde pro perpetuitate eius cum omni contritione et humilitate cordis indefessis est orationibus excubandum.

Vultis autem capere super huius rei quam dicimus ueritate euidens argumentum, per quod et haec quae dicta sunt [*](1 mereamur 2 mereatar munere] possit merito 0 quod 0 2 illi ΠO 4 adque 0 flammemur ZO inflammemur T 5 cupidissimus ΠΥΟv si om. ΠΥOv bonorum II G pulehrae mul.] sanctae caritatis (sic) II 7 raptatus Υ2 8 propter int. perpetoitatem 0 9 suceendimur ΠΥOv diaid. dispio. W 11 fraudolent. T et om. 0 12 oastitatis T adque 0 suscepta ΣΠ1 13 cott. Y cotidiane 0 15 eaque 0 se om. Σ 16 dei 2 consequutum TO 17 quoesuram O 19 opt. 2 90 longi 2 licoris 0 (passim) 22 paulol. T 28 proinde Ov 26 inoubandum 0 I ) [*]( 22* )

340
adprobetis et istam corporis pugnam, quae inimica nobis putatur ac noxia, utiliter membris nostris insertam esse doceamini? considerate quaeso illos qui corpore sunt spadones quae praecipue causa in uirtutibus adpetendis desides reddat ac tepidos. nonne quia eonrnmpendae castitatis credunt se periculum non habere?

quod tamen nemo ita proposuisse me credat, ut neminem eorum penitus inueniri posse confirmem perfecta abrenuntiatione flagrantem, sed quia naturam quodammodo suam uincant, si qui forte eorum ad propositam perfectionis palmam summa animi districtione contendunt, cuius ardor ac desiderium eum quem semel accenderit funem, sitim, uigilias, nuditatem cunctosque labores corporis non solum patienter, uerum etiam libenter sustinere conpellit. uir enim in doloribus laborat sibi et uim facit perditioni suae, et iterum: animae autem egenti etiam amarais dulcia uidentur.

alias namque non poterunt desideria praesentium rerum uel reprimi uel auelli, nisi pro istis affectibus noxiis, quos cupimus amputari, alii salutares fuerint intromissi. nullatenus enim ualet uiuacitas mentis absque alicuius desiderii uel timoris, gaudii uel maeroris affectione subsistere, nisi haec eadem in bonam partem fuerint inmutata. et idcirco si carnales concupiscentias de cordibus nostris desideramus extrudere, spiritales in earum locis plantemus protinus uoluptates, ut his animus noster semper innexus et habeat quibus iugiter inmoretur et inlecebras praesentium ac temporalium respuat gaudiorum.

cumque in hunc statum mens nostra cotidianis exercitiis erudita profecerit, tunc uersiculi illius affectum experientia docente percipiet, quem omnes [*]( 18 Prov. 16, 26 (LXX) 15 Prov. 27, 7 (LXX)-) [*]( 8 sphadones Z spad. sunt T 8 qui T (in marg. add. uel quod) 9 uindiouat Tl quia Π1O 10 deBtrict. Σ0 destructione Υ1 conscendant 0 14 perditionis 0 15 suae om. II 18 alia ΠΥ1 salutaris II 20 uel gaudii vel 0 21 faerit II innitata X 22 scarnalis concupiscentia S 24 noluntates Υv uolutates 0 innixus T 27 cott. T profic. IP 28 concipiet IITOv )

341
quidem solita psallendi modulatione concinimus, uirtutem uero eius non nisi pauci expertique percipiunt: prouidebam dominum in conspectu meo semper: quoniam a dextris est mihi, ne conmouear. ille etenim solus uim atque intellectum huius carminis efficaciter adsequetur, qui perueniens ad istam de qua loquimur corporis atque animae puritatem intellegit se cunctis momentis, ne rursus ab eadem deuoluatur, a domino conseruari dextrasque suas, id est operationes sanctas ab eodem iugiter conmuniri.

dominus enim sanctis suis non a sinistris, quia nihil habet sinistrum uir sanctus, sed a dextris semper adsistit, a peccatoribus uero et inpiis non uidetur, quia non habent illas dextras quibus dominus consueuit adsistere nec possunt dicere cum propheta: oculi mei semper ad dominum: quia ipse euellet de laqueo pedes meos. quod nullus poterit ueridice profiteri nisi qui uniuersa quae in hoc mundo sunt aut noxia aut superflua aut certe inferiora summis uirtutibus iudicans omnem intuitum suum, omne studium omnemque curam erga cultum sui cordis et castimoniae defizerit puritatem. atque ita mens istis exercitiis elimata et profectibus expolita adperfectam corporis atque animae perueniet sanctitatem.