Commentaria in Porphyrium A Se Translatum
Boethius
Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii In Isagogen Porphyrii commenta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 48). Schepps, George; Brandt, Samuel, editors. Vienna, Leipzig: F. Tempsky, G. Freytag, 1906.
Commune ergo differentiae et speciei est aequaliter participari; homine enim aequaliter participant par- ticulares homines et rationali differentia. commune uero est et semper adesse his quae participant; sem- per enim Socrates rationalis et semper Socrates homo.
Dictum est saepius ea quae substantiam formant, nec remissione contrahi nec intentione produci; uni cuique enim id quod est, unum atque idem est. quodsi differentia spe- cierum substantiam monstret, species uero indiuiduorum, aequa- liter utraque ab intentione et remissione seiuncta sunt; quo [*](6 in Praedicamentorum expositione] p. 272 C. B—l3] Porph. p. 18, 10—14 (Boeth. p. 46, 10—14). 14 saepius] cf. infra.) [*](1 teneo] sumo N sumo tenens (tenens del. m2) H si (ex sumo m2) teneo L pr. erunt ante sex N, s. l. Hm2 post. erunt ante igitur (ergo H) HL 2 detinet HN 4 complent numerum H 5 dedisse nunc HN 8 DIFFERENTIAE ET SPECIEI] plerique codd. fort. ex 9 sumptum, om. Δ, SPECIEI ET DIFFERENTIAE Γ2Φ, recte ut aid.; Porph. p. 18, 10 Περί τής κοινωνίας τής διαφοράς καί τοΰ είδοος, cod. Μ Περί κοινών είδους καί διαφοράς 9 est add. Hm2 10 homine—parti- cipant (12)] LRQ, om. cett. homini RTa.c. hominem L\ 11 ratio- nalem differentiam L\, post differentia add. nam omnes homines aequa- liter homines sunt et aequaliter rationales Σ 12 et del. uid. Δ, om. Ψ his adesse LR<t> post quae add. eorum ΓΔΠΦ 13 enim om. R rationabilis CEGPRU Busse, add. est ΓΔΦ, s. l. Am2 14 saepius i. e. p. 250, 24 ss. 314, 5 ss.; saepe de duobus locis etiam p. 293, 18 dictum; superius P, fort. recte, cf. ad p. 317, 4. 337, 8 17 monstrat HLNP 18 utraeque CP seiunctae CGPR)
Proprium autem differentiae quidem est in eo quod quale sit praedicari, speciei uero in eo quod quid est : nam et si homo uelut qualitas accipiatur, non sim- [*](11— p. 327, 16] Porph. p. 18, 15—19, 3 (Boeth. p. 46, 15-47, 11).) [*](1 mortales—sicut homines] (sunt ex sint Lm2, add. homines Lm1, del. m2, sunt del. Pm2; atqueLm1Pm2 et HLm2Pm1; sicut del. et sunt scr. Pm2) HLP aeque mortales atque rationabiles sunt ut homines C aeque (s. l. m2) mortales (ex -lis m2) sunt atque rationabilis (sic) sunt (part. ras. ex sicut m2) homines E mortales sunt atque (atque sint N) rationales sicut homines NR mortalis atque rationabilis sicut homines G 2 nam—homines (4) om. N idem est] E (est in mg.) HR idẽ CL id est (ẽ G) GP est del. Lm2 3 esse post ration. EL, repetit. post ration. P, om. CH rationali R rationalis Lm1 rationabile G rationa- bili E rationabilis Lm2P 5 ante commune add. est H habent om. HR, s. l. EL (n del. m2) differentia R 6 relinquit R relinquent Pm1 derelinquunt Lm1 rationabilis EG 7 rationabilitati CGP rationalitate HN post semper add. enim G 8 quia ex qua Em2 humanitati EGLP differentia HLNR 9 relinquit HLNR par- ticipent E 11 SPECIEI ET DIFFERENTIAE (DIFFERENTIIS E) ΕGΤΖΦ, recte ut uid., DE PROPRIIS EORVM (EORYNDEM Ψ) ΡΨ; Porph. p. 18, 15 Περί τής διαφοράς τού εϊδοος και τής διαφοράς, cod. Μ Περί τών ιδίων ειδοος και διαφοράς 12 autem om. Η uero CQ quod ex quid C 13 species EGHNP uero om. H autem Busse eo quod] quo Γ est] sit R 14 nam—generationem (p. 327, 15)] LRQ, om. cett. accipitur Am1 non] RΓΔΈ cum Porph. p. 18, 17 hic non L non hic Am2H Busse non sic Λm1Σ non homo Φ)
Expositis communitatibus quantum ad institutionem per- tinebat differentiae et speciei, eorundem nunc dissimilitudines colligit dicens quoniam differunt, quod species in eo quod quid sit praedicatur, differentia uero in eo quod quale sit. huic differentiae poterat occurri. nam si humanitas ipsa, quae species est, qualitas quaedam est, cur dicatur species in eo quod quid sit praedicari, cum propter quandam suae naturae [*](1 sed] id (del.) R 3 considerantur Δ 4 pluribus] Porph. p. 18, 20 πλείστων, cod. B πλειόνων 6 specie] una specie RΓ (sunt ante specie) ΛΨ; Porph. p. 18, 21 άκο το είδος 7 prima ante differentia Δ prior edd.fort· recte cum Porph. κροτέρα; cf. p. 328, 32 superioris ab ea] et Γ ab ea—ipsam] ab ea quae est secundum se specie 2 8 post ipsam add. differentiam Δ (del. m2) Λ 10 deus] angelus LR ponitur Δ 12 sub- stantiam edd. cum Porph. p. 19, 1 εις οπδστοσιν speciei] specie R 13 aliquam ante aliam T\A, post speciem 2 14 equus] asinus Σ asinae Φ equae Σ 15 equus] asinus 2 autem om. N enim CΔΛ2 asinae Pm2 conueniens numquam 2 16 mulum perficiet CEG perfici ad mulum R 17 Positis N instructionem H 18 eorum L earundem edd.; cf. indicem Meiseri s. neutrum 20 differentiae C uero om. CGP autem R post sit add. qua inter se differunt differentia et species Hm1, del. m2 21 huic] nunc G differentia G 22 dicitur CLm2 praedicatur GR)
Differentia uero et proprium commune quidem habent aequaliter participari ab his quae eorum par- ticipant; aequaliter enim rationalia rationalia sunt et risibilia risibilia. et semper et omni adesse com- [*](18—p. 330, 4] Porph. p. 19, 4—9 (Boeth. p. 47, 12—19).) [*](1 rationalitatem HN 2 aero] quis R rationalitas HLa.c.N 3 est om. CEGP 4 specieqne R et species C distant C distantia est EGP species] significationes Em1 5 differentia est C 6 saepe om. EGR post pluribus add. uero R 8 enim] etiam Lm1 igitur Lm2Pm1 10 asinae HLm2 11 perficit GP 12 perficiant Lm1R 14 nec.. nec C neque permisceri possunt om. EGR neque aliquid] non aliquid EGR cogi- tatione si HN 18 COMMVNIBVS] de Porph. cf. ad p. 102, 7 20 par- ticipari] praedicari L ab his—dicitur (p. 330, 2)] LRQ, om. cett. ab om. Σ, del. Am2 21 post enim s. l. quae Tm2 rationalia rationalia] Tkm2<t>Wm2 edd. rationalia rationabilia Π rationalia A2<Vm1 rationabilia LR&m1 rationabilia rationabilia Busse sunt om. R, s. l. hm2 22 et er. uid. Δ post. risibilia om. LR\2, post add. sunt codd., om. L cum Porph. p. 19, 6)
Nunc differentiae propriique communia continua ratione per- -sequitur. commune enim dicit esse proprio ac differentiae quod aequaliter participantur — aeque enim omnes homines rationa- biles sunt, aeque risibiles —, illud, quia substantiam monstrat, istud, quia est aequum proprium speciei et subiectam speciem non relinquit. Aliud etiam his commune subiungit : aequa- liter enim semper differentia subiectis adest ut proprium; semper enim homines rationabiles sunt, ut semper quoque risibiles. sed obici poterat non semper esse bipedem hominem, cum sit bipes differentia, si unius pedis perfectione curtetur. quam tali modo soluimus quaestionem. propria et differentiae non in eo quod semper habeantur, sed in eo quod semper naturaliter haberi possunt, semper dicuntur adesse subiectis. [*](1 utrisque ΓΛΣΦ si] sine RΓΦ qui est] quies R quidem LA post bipes add. non substantiam (substantia ΑΦ) perimit (perimitur Ψ) LΑΨ Busse (in adn. deleri mauult), non substantia perit (peribit Σ) ΓΠΣΦp, om. Rbrm, Porph. p. 19, 8, Boeth. in comment. 2 sed] ta- men R ad id quod] ad quod LAΠ (post est repet. ad id) Σ Busse ad id ad quod Ψ, ad id post est hm1 post est add. habet et id quod est LA (del. m2) 2, ‘fortasse id quod est recipiendum’ Russe : Porph. p. 19, 8 αλλά πρός το πεοοχένοι το (το om. Μ) άει λέγεται nam -om. R 3 in eo] eo EGLRAm1 ad C72 id ΡΠ ad id *F aliquod N habet id quod est semper] C (id s. l. m1?) LhA ("habet—est del. m2), pro id exhib. hoc H et id Σ, est om. N habet semper ΡΠ habet EG semper dicitur ΓΦΨ, om. R 4 sed—rideat] in om. C, in mg. Hm2, in quod semper rideat EG non quod semper rideat RΨ; Porph. έπε'ι ναι τό γελαστικόν τώ πεφυχέναι έχει τό αεί, άλλ' ο όχι τώ γελάν άει 6 enim] autem Lm2P dicitur CEGR proprii C 7 rationales Cm2ELm2P 8 atque NR 9 istud] illud EGHN (add. risibilis) P aequum om. H aeque EG, recte? propriae EGLPR et om. EG ac N subiectam om. C subiectum EGPm1 10 reliquit ELa.c. etiam his] hic etiam HN 11 subiectis s. l. Gm2 12 rationales Cm2HN 15 ante propria add. et HNP (del. m2), s. l. Lm2 propriae CEGPm2 proprii R et om. CE, del. Pm2 16 post in] ex HN)
Proprium autem differentiae est quoniam haec qui- dem de pluribus speciebus dicitur saepe, ut rationale de homine et de deo, proprium uero de una sola spe- cie, cuius est proprium. et differentia quidem illis est consequens quorum est differentia, sed non con- uertitur, propria uero conuersim praedicantur quorum sunt propria, idcirco quoniam conuertuntur.
Distat a proprio differentia, quia differentia plurimas species [*](10—17] Porph. p. 19, 10—15 (Boeth. p. 48, 1—7).) [*](1 curtetur quis N nil C attinet s. l. Lm2, post naturam R 2 ad om. EG ualet om. EGR 3 pr. in om. CEH, s. l. Lm2Pm2, ab Gm1, del. m2 post. in om. EGNP, s. l. Lm2 4 possunt HN dicuntur semper adesse R 5 actum... naturam E umquam Ea.c.G 7 potest om. EG, post fieri L, postea (om. fieri ut) HN pede] HLm1N ambo pede Em1GR utroque pede Em2Lm2P; ambobus curtetur pedi- bus C ante etiam (om. C) add. uel CL (s. l. m2) R diminuto CEGLPR 8 pede om. C sit natus] nascatur C 10 de inscript. ap. Porphyr. cf. ad p. 105, 16 11 autem] uero Δ quoniam] quod ΓΦ 12 saepe— conuertitur (15)] LRQ, om. cett. saepe om. Lm1R, ante dicitur Lm22; Porph. p. 19, 11 λέγεται πολλά*ις rationabile R 13 post, de] A, om. cett.; cf. Porph. p. 19, 12 et infra p. 332, 3 deo] ii angelo R deo et angelo L; cf. Porph. p. 19, 12 adn. ante proprium add. et Δ uero om. R de una] L4m24' in una RΓΔm1ΠΣ una Φ; Porph. έφ’ ένός post specie add. dicitur Δ 16 post praedicantur add. de his Δ (s. l. m2) edd. ex his Σ hiis Φ, om. Porph. p. 19, 14 18 post. diffe- rentia om. C plurimis R plures L pluribus EG speciebus Em2GR)