Commentaria in Porphyrium A Se Translatum
Boethius
Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii In Isagogen Porphyrii commenta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 48). Schepps, George; Brandt, Samuel, editors. Vienna, Leipzig: F. Tempsky, G. Freytag, 1906.
Differentiae autem et accidenti commune quidem est de pluribus dici, commune uero ad ea quae sunt [*](16—p. 333, 3] Porph. p. 19, 16—19 (Boeth. p. 48, 8—12).) [*](1 clauditur EGRm2 claude his (sic) ml 2 cui iungitur] coniungitur Lm1N, add. et L rationabile CGLPR 3 pr. de om. CH, er. L post deo add. praedicatur R, s. l. Lm2 post quadrupes add. uero R et ceteris] ceteris E ceterisqne GP 6 ac] et E 7 aeque GR (-(??)e) comitentur HN comitatur ex commitetur Rm2 sequi] si quid EGPm1 8 quotiens om. EG, s. 1. Pm2 qualibet re (re s. l. Pm2) prius nominata HLNPm2R reliquam HLm2NPm2 reliqua Lm1Rm2 uero qua m1 9 rationalis Cm2HN est om. N 10 posterius ex prius Em2 opposui EG posui Lm1R ergo] enim E 11 at] et Hm1 nomina] ut (in ras. Lm2) prius differentiam nominem HNP, in mg. Lm2 12 rationale HN propositi CG proposita oratio in ras. E 13 nulla ratione differentiam C proprium—secantur in mg. sup. Hm2 14 sequuntur PRm2 sequntur E ante omnis add. ut L, post add. enim HNP 15 et om. EG, s. l. Lm2 est om. R 16 ACCI- DENTIS ET DIFFERENTIAE E ΕΤ] uel P ACCIDENTI C de in- script. ap. Porphyr. cf. ad p. 102, 7 17 accidentis Cm2il commune— adesse om. N 18 post uero add. est ΡΑΠ Busse, om. Porph. p. 19, 18)
Duo quidem differentiae et accidentis communia proponit, quorum unum separabilibus et inseparabilibus accidentibus cum differentia commune est, ab altero uero separabile acci- dens segregatur. tantum uero inseparabile secundo communi concluditur. est enim commune differentiae cum omnibus acci- dentibus de pluribus praedicari; nam et separabilia et inse- parabilia accidentia sicut differentia de pluribus speciebus et indiuiduis praedicantur, ut bipes de coruo atque cygno et de his indiuiduis quae sub coruo et cygno sunt, nuncupatur. item de eodem coruo atque cygno album et nigrum, quae sunt inseparabilia accidentia, praedicantur. ambulare enim uel stare, dormire ac uigilare de eisdem dicimus, quae sunt acci- dentia separabilia, reliqua uero communitas ea tantum acci- dentia uidetur includere quae sunt inseparabilia. nam sicut differentia somper subiectis speciebus adhaerescit, ita etiam inseparabilia accidentia numquam uidentur deserere subiectum. ut enim bipes, quod est differentia, numquam coruorum spe- ciem derelinquit, ita nec nigrum, quod accidens inseparabile est. differentia enim idcirco non relinquit subiectum, quoniam eius substantiam complet ac perficit, accidens uero huiusmodi, [*](1 post semper add. in eodem genere P omni R; Porph. p. 19, 18 παντί post omnibus add. hominibus et L hominibus Λ (del. m2) 2 nigrum esse] ΓΛ»ηίΨ nigris (nigros Hm2) esse EGHm1 nigredo esse L nigrum adest \Am2 nigrum CNΡRΙΙΣΦ Russe; Porph. p. 19, 19 τότε μέλαν είναι (sic Μ, μέλασιν είναι Βm2 μέλαν eett.) 4 quaedam HΝ et] atque ΗΝ 5 sepa- rabilibus om. G, s. l. Em2 6 uero] autem E 7 uero] enim R, recte? post inseparabile add. accidens L accidens cum inseparabilibus differentiis in mg. Hm2 secunda communione HLP 10 differentiae CEGLm2P 11 et de his—cygno om. H,—cygno sunt om. EGR 12 nuncupantur G praedicatur uel nuncupatur C 14 praedicantur—separabilia (16) om. N enim s. l. C etiam H 15 isdem CPm2 hisdem ER dicitur LP 17 post inseparabilia add. accidentia C 19 accidentia inseparabilia HN de- serere uidentur C 20 corui N 21 est inseparabile C 22 subiectum non relinquit C derelinquit Lm1 23 post huiusmodi add. est edd.)
Differunt autem quoniam differentia quidem con- tinet et non continetur — continet enim rationabi- litas hominem —, accidentia uero quodam quidem modo continent eo quod in pluribus sunt, quodam uero modo continentur eo quod non unius accidentis sus- ceptibilia sunt subiecta, sed plurimorum, et differen- tia quidem inintentibilis est et inremissibilis, acci- dentia uero magis et minus recipiunt. et inpermixtae quidem sunt contrariae differentiae, mixta uero con- traria accidentia.
Huiusmodi quidem communiones et proprietates dif- ferentiae et ceterorum sunt, species uero quo quidem [*](p. 108) differat a genere et differen|tia, dictum est in eo quod dicebamus, quo genus differret a ceteris et quo dif- ferentia differret a ceteris.
Post differentiae et accidentis redditas communitates nunc de eorum differentiis tractat. ac primum quidem talem proponit. [*](3—18] Porph. p. 19, 20—20, 10 (Boeth. p. 48, 13—49, 4).) [*](1 post. posset Lm1 potest HLm2NPR post accidens repet. esse G, 3 uel 4 litt. er. L 2 reliquerit H relinqueret N 3 ACCIDENTIS ET DIFFERENTIAE Γ EARVNDEM C EORYNDEM E de inscript. ap. Poiphyr. ef. ad p. 105, 16 4 Different Cm1 Differt LΣΐΑηιΐm1Φ post autem add. differentia ab accidenti Γ 5 et om. GHP continet— sunt (15)] LRil, om. cett. enim] autem L rationalitas ΓΑa.c.Π2ΦΨ 6 quidem om. Δ2 7 sint LΓΔΛΠΦ»ιίm1|·uero post modo Ψ, del. ΓΦ (ut uid.) 9 sint A 10 intentibilis ΓΣ Busse inintensibilis edd.; Porph. p. 20, 4 άνεπίτατος; ef. Roensch, Collect. phil. p. 299 12 post uero add. sunt ΛΦ 14 Huiuscemodi Δ 15 quod EGR quidem om. 2 quidam Em2G 16 a om. EGH2 differentiae E est om. C 17 quo] quod RAm1 differet R differt CEGP2 a om. ΕGΗΡRΤΠ,ΣΦ quod EGRism1 18 differet R differat LA differt G2 a om. EGHRTWZ 19 reddit has E communicantes Rm1 communiones m2 20 primam HN quidem om. HN tale C)
Expositis igitur distantiis differentiae ad cetera restat de specie dicere, cuius quidem differentias ad genus ante colle- gimus, cum generis ad speciem differentias dicebamus. eiusdem etiam speciei distantias ad differentiam diximus, cum differentiae ad species dissimilitudines monstrabamus. restat igitur speciem proprii et accidentium communioni coniungere, tum differentia segregare.
Speciei autem et proprii commune est de se intri- cem praedicari; nam si homo, risibile est, et si risi- [*](21—p. 337, 4] Porph. p. 20, 11—15 (Boeth. p. 49, 5—10).) [*](1 pluribus speciebus HN 2 maximae EH, add. dicuntur uniuersalia et (et om. R) proprie Lm2 (in mg.) R 4 ut om. CG, s. l. Lm2 5 una quaeque enim HNR 6 quoniam] quia E 7 profitentur] monstrant R ante intentione add. et HN 9 his] se C 10 misceantur N permiscen- tur R et] ut C 11 coniunguntur LN fiat C 12 rationali C (bi s. l. er.) HN inrationali HN in unum] L in om. cett.; cf. indicem Meiseri s. unus 13 post color s. l. ut uenetns Pm2 15 ad genus— differentias om. EG 16 dicebamus] diximus EGP 17 diximus] dice- bamus C 19 proprio HLm1NP accidenti Lm1 accidenti tum HPm2 accidentique (om. et) N communione HLm1NP tunc R 20 disgre- gare N 21 de inscript. ap. Porph. cf. ad p. 102, 7 23 nam—dictum est (p. 337, 4)] LRQ, om. cett. post homo add. est ΔΣ, s. l. Am2 et si] ΔΕΈ et LΓΛΠΦ ita et R post risibile add. est ΔΣΨ)
Commune, inquit, habent propria atque species ad se ipsa praedicationes habere conuersas. nam sicut species de proprio, ita proprium de specie praedicatur; namque ut est homo risi- bilis, ita risibile homo est; idque iam saepius dictum esse commemorat. cuius communitatis rationem subdidit, eam scilicet, quia aequaliter species indiuiduis participantur, sicut eadem propria his quorum sunt propria. quae ratio non uidetur ad conuersionem praedicationis accommoda, sed potius ad illam aliam similitudinem, quia sicut species aequaliter indiuiduis participantur, ita etiam propria; aeque enim Socrates et Plato homines sunt, sicut etiam risibiles. itaque tamquam aliam communionem debemus accipere quod est additum : aequaliter enim sunt species his quae eorum participant et pro- pria quorum sunt propria. an magis intellegendum est hoc modo dictum, tamquam si diceret ‘aequalia enim sunt species et propria’? nam quia species eorum sunt species quae spe- ciebus ipsis participant, et propria eorum propria quae|pro- [*](p.109) priis participant, proprium atque species aequaliter utrisque sunt, id est neque species superuadit ea quae specie parti- [*](8 saepius] cf. infra.) [*](1 est om. R ante secundum add. et A (s. l.) Busse, om. Porph. p. 20, 13 id om. J! 2 natum] Porph. p. 20, 14 κατά τό πεοοχέναι γελάν sumi oportet] LR dicitur Q; Porph. ληπτεον 3 sunt om. Φ, post spe- cies P earum R, ex eorum ut uid. 5m2 7 ita—est homo in mg. Hm2 praedicamus EGHm2P p.c.R namque om. N nam R 8 ita homo risibile est E ita est risibile homo R iam] etiam C saepius] HN superius cett. (recte?); cf. saepe 2, et ad p. 317, 4. 325, 14 10 qua CGLP eadem] eodem modo E 11 ratio] puto Em2 12 accommo- data edd. 13 qua CGEm1P ante indiuiduis add. ab HNR, s. l. Lm2 14 participatur H 18 ac Lp,c.Pm2 est om. C 19 aequa- liter N 20 post propria add. quorum sunt propria C 21 et propria— atque species] atque proprium species N 23 post. speciei EGLP)
Differt autem species a proprio, quoniam species quidem potest et aliis genus esse, proprium uero et aliarum specierum esse inpossibile est. et species quidem ante subsistit quam proprium, proprium uero postea fit in specie; oportet enim hominem esse, ut sit risibile. amplius species quidem semper actu adest subiecto, proprium uero aliquando potestate; homo enim semper actu est Socrates, non uero semper ridet, quamuis sit natus semper risibilis. amplius quorum termini differentes, et ipsa sunt differentia; est autem speciei quidem sub genere esse et de plu- [*](4—p. 339, 3] Porph. p. 20, 16—21, 3 (Boeth. p. 49, 11—50, 2). 14 quorum—differentia] Abaelardus II, Introduct. ad theolog. p. 94; Theo- log. christ. p. 488; De unit, et trinit. diuina p. 58 Stoelzle.) [*](1 nec CELN 2 haec om. LN, del. uid. E sunt EHa.c.N, add. et CE (del.) GH (del.) P (del. m2) propriis (post sint) E (del.) G proprii Ha.c. 4 DE PROPRIETATIBVS Δ DE DIFFERENTIA C; de Porph. cf. ad p. 105, 16 5 a om. GHLNR, s. l. Pm2ilm2 6 et om RSΣ; Porph. p. 20, 17 cod. BM χαί proprium—praedicari (p. 339, 2)] LRQ, om. cett. et om. Porph. 9 post RΣ post enim add. ante L ut] Porph. p. 20, 20 Ινα xai (Voti om. cod. M) ut sit s. l. \m2 11 potestate] Porph. p. 20, 21 xol δονάμε: 12 enim] uero L est om. R non uero semper] ΔΛΠΨ edd. Busse non semper autem Γ2Φ semper autem non LR; Porph. p. 20, 22 γελά δέ oix αεί; cf. infra p. 340, 4 13 quamquam (uel quan-) LΓΦ natura in ras. Am2 14 termini] definitiones (uel diff-) LRΓΦ, ad termini s. l. ł diffinitiones \m2 differentes] ΓΑ differentes sunt Δ»ιίΠ2Φ differunt LRsm2ii}; Porph. p. 20, 23 ων οί οροί διάφοροι; quo- rum termini, id est diffinitiones (id est diff. om. p. 94) sunt differentes (sunt differentiae p. 488), ipsa quoque sunt differentia Abaelard. 15 spe- cies R, post speciei s. l. diffinicio Am2 quidem] RT\m2 (in ras.) Ψbrm Busse in adn., semper \m1 (ut uid.) All/p Busse in contextu, esse semper L quidam terminus Σ; quidem sub genere semper esse Φ ante sub add. et LA Busse; Porph. εατιν δέ ειδοος uev το οπδ τό γένος είνα:)
Primam proprii et speciei differentiam dicit quoniam species potest aliquando in alias species deriuari, id est potest esse genus, ut animal, cum sit species animati, potest esse hominis genus. sed nunc non de his speciebus loquitur quae sunt specialissimae, atque hunc confundere uidetur errorem, quod cum de his speciebus dicere proposuerit quae essent ultimae, nunc de his quae sunt subalternae et saepe locum generis optineant disserit. propria uero nullo modo esse genera possunt, quoniam specialissimis adaequantur; quae quoniam genera esse non queunt, nec propria quae sibi sunt aequalia, genera esse permittuntur. Rursus species semper ante subsistit quam proprium—nisi enim sit homo, risibile esse non poterit —, et cum ista simul sint, tamen substantiae cogitatio praecedit proprii rationem. omne enim proprium in accidentis genere collocatur, eo uero differt ab accidenti, quia circa omnem solam quamlibet unam speciem uim propriae praedicationis continet. quodsi pviores sunt substantiae quam accidentia, species uero substantia est, proprium uero accidens, non est dubium quin prior sit species, proprium uero posterius. Dis- [*](1 est] sit 2 edd.; cf. p. 340, 13. 341, 22 2 praedicari] Porph. p. 21, 2 ■κατηγορούμενον είναι post huiusmodi add. praedicari Im1, del. m2 pro- prium R quod est om. ΓΦΨ, del. \m2;Porph. τό μονω προοείνα;. 3 soli et omni et semper Λ semper et soli et omni 2 scilicet semper et omni Gm1, ante scilicet in mg. sali et semper m2 4 ad dicit s. l. dicunt Έ 5 diriuari EGNPR 7 specialissimae sunt H 8 hunc s. l. L nunc N hinc C hic Em2 uidetur confundere C 9 essent] sunt L 11 genera s. l. Lm2, ante esse HRS 13 non queunt] nequeunt L non pos- sunt NR 14 permiitunt C (ur er.) N species—subsistit] species est semper ante C 15 homo sit LPR 16 ista] ita CLa.c. 18 uero] Brandt enim codd. edd. accidente CNR quia] quod L 19 speciem om. H propriae del. Lm2 20 post continet add. accidens autem quando continet, ad multas species potest diffundi EL. (in mg. inf. m2) Pbrm 21 accidens—proprium uero om. R 22 uero om. EG, s. l. Pm2 Decernuntur GHLP Disterminantur E)