Commentaria in Porphyrium A Se Translatum

Differunt autem inter se species et differentia, quod differentia semper in eo quod quale sit praedica- tur — nam dicitur quale animal sit <Socrates>, ut rationale respondeatur —, species uero in eo quod quid sit praedi- catur; nam dicitur quid sit Socrates, ut homo respondeatur, namque hominis qualitas rationale est, sed non simpliciter, illa enim qualitas pro differentia accipitur, quae ueniens in [*](1—15] Porph. p. 18, 10—14. 16—122, 4] Porph. p. 18, 15—19, 3.) [*](1 inscript, om. F (linea uacua) T; cf. ad p. 102, 7 2 Et om. FK Item (om. Et est] P 3 sub se om. C indiuiduis se permittit] GPT se indiuiduis permittit C indiuidua esse permittit K indiuiduis (-dua m2) semper mitit (sic) S indiuidua* (m er.) semper mittit F speoiei K, alt. i er. GS 6 post namque add. sicut homines omnes aequaliter homines sunt ita T aeque T 7 rationabilitate] FK rationalitate cett. 10 sic et] ita T deserit ea FT 12 deseritur] separatur P 13 homo] et homo GPT differentia in mg. Cm2 socraten C 16 inscript. om. FT, H (i. e. HIC) DE PROPRIIS, cet. om. S; cf. ad p. 105, 16 18 semper om. F 19 Socrates ante quale add. brm, post sit Brandt 20 species—respondeatur om. F 21 respondeatur] dica- tur ST 22 rationale post est C rationabile T)

Differentia et proprium commune habent quod quibus dif- ferentia est et a quibus ipsa differentia participatur, aequaliter participatur, sicut etiam et quibus proprium est, proprium ipsum participatur, nam rationalis differentia quoniam est hominibus et omnes homines rationali differentia participant, non est dubium quia omnes homines aequaliter sint rationales atque aequaliter rationabilitate participent, at uero proprium, quod risibile est, aequaliter omnibus hominibus est; omnes enigi homines aequaliter risibiles sunt. Est etiam haec eorum communitas, quod sicut potestate risibile dicitur, etiamsi non rideat, ita etiam potestate bipes dicitur, etiamsi quis uno pede minuatur, non enim quod est dicitur, sed quod esse possit; nam quoniam ille ridere potest, risibilis nominatur, quod ille [*](p. 43) duos pedes | habere possit, bipes, atque ideo numquam ab illis in quibus sederint, proprium differentiaque discedunt, semper enim homo risibilis est, etiamsi non rideat, semper bipes, etiamsi uno pede minuatur, in his enim differentiis et propriis, ut dictum est, quod potestate esse possit, non quod uere sit consideratur.

Differunt autem inter se, quod differentia de pluri- bus speciebus praedicatur, proprium uero de una. namque differentia quae est mortalis, praedicatur de homine et de boue et equo et ceteris animantibus et rationale praedi- catur et de deo et de homine, at uero risibile de sola tantum specie hominis praedicatur, unde euenit ut omnis differentia, quoniam plurimarum continens est specierum, a suis speciebus maior sit, atque ideo ipsa de speciebus praedicari potest, porro autem de ipsa species praedicari non possunt, neque conuersim dici potest, nam quoniam homo dicitur rationalis, non contra dicitur ‘quod rationale est, id homo est’; potest enim esse etiam non homo, sed deus, at uero proprium, quoniam aequa- liter et ad unam speciem semper aptatur, aequa uice atque appellatione conuertitur. dicitur enim; quid est homo? risibile; quid est risibile? homo. Quibus pertractatis ad differentiam et accidens transgressa disputatio est.

Differentia et accidens commune habent de pluribus praedicari, namque differentia dicitur et de homine et de deo, quoniam utrique rationales sunt, et accidens dicitur de ho- mine et de equo, ut homo Aethiops niger et equus niger. Est etiam ista communio, quod inseparabile accidens, cuicumque speciei fuerit, inseparabiliter et omnibus inest ut differentia. [*](1—17] Porph. p. 19, 10-15. 18-p. 124, 4] Porph. p. 19, 16-19.) [*](1 inscript. om. F (linea uacua) T; cf. ad p. 105, 16 DE DIFFE- RENTIA DIFFERENTIAE K De difff et proprii (sic) S 2 post se add. differentia et proprium FGK; cf. p. 124, 6. 126, 8 plurimis PS 4 quae] quod FGK mortale F praedicatur om. FP 5 de om. G equo] de equo P 6 alt. de om. KPS 7 hominis specie C uenit CKSm1T 8 specierum est C 9 porro—potest om. P 10 post neque add. enim C 11 rationalis dicitur C 12 enim] etiam C esse] esse rationale C 17 et] et ad C 18 inscript. om. F (linea uacua) T, in mg. DE ACCIDENTI ET CV ET DIFPE Sm2; cf. ad p. 102, 7 21 quo- niam] cum K post dicitur add. et brm 22 et om. C, s. l. Sm2 equo] boue C equus] bos C 23 ista] CGSm1T alia FKPSm2)

Differunt autem inter se, quod omnis differentia species continet, non contra ipsa ab speciebus continetur, nam si differentia plures sub se species habet, ut dictum est, maior erit sub se positis speciebus, si maior erit, numquam eam quaelibet species continet; maior enim a minori numquam continetur. namque quod est rationale, continet hominem et deum, homo uero rationale non continet. accidentia uero ali- quotiens continent, aliquotiens continentur. namque continent, quoniam frequenter unum accidens duas sub se species habet. ut nigrum habet Aethiopem, habet et coruum, continentur uero. quoniam species una habet duo uel tria uel quamlibet plurima accidentia, si quis enim sit glaucus uel crispus uel candidus uel procerus, haec omnia accidentia ille unus cui accesserunt complectitur et continet. atque ideo species illa quae illud indiuiduum continet quod indiuiduum plura in se accidentia suscepit. accidentis illius complexiua est.

Dehinc differentia numquam intenditur neque rela- xatur.

Quod dicit hoe est. rationale in una quaque specie neque plus neque minus est. nullus enim homo alio homine ad sub- [*](5—21] Porph. p. 19, 20—20, 3. 22—p. 125, 4] Porph. p. 20, 3—5.) [*](1 inseparabile om. C inseparabiliter PS est s. l. Cm2 coruo del. G 4 est] adest C bipedes G, in mg. ad bipedibus F, bipes C 5 inscript. om. FT, DE DIFE ET ACCIDENTI S PROPRIIS] DIF- FERENTIA K; cf. ad p. 105, 16 et codd. Porph. p. 19, 20 7 a FK 8 habet] continet KT 9 numquam] nunquid F, item 10 10 a om. P 11 nam CFGK rationabile S 15 post. habet om. T et om. CGPS continetur T 16 quamlibet] GT qualibet Cm1 quaelibet Cm2KPS quot- libet F 19 illud om. C illum PST 21 complexiuum (uel cõ-) FGKPT 22 Dehinc in mg. Cm2, post differentia T 25 nullus—minus in inf. mg. Pm2)

Praeterea inmixtae semper sunt contrariae diffe- rentiae.

Inmixtae ait, id est inmixtibiles, quae misceri non possunt, neque enim rationale cum inrationali misceri potest neque in una specie conuenire. at uero contraria accidentia manifestum est in una specie posse congruere, namque nigrum uel album potest in una non modo specie, sed etiam indiuiduo congru- ere. potest enim quicumque homo, cum ipse sit candidus, nigros tamen capillos habere.

Ergo <quoniam> quemadmodum species differat a genere uel differentia dictum est, cum de generis ad speciem et differen- tiae ad speciem distantia diceremus, nunc dicemus, id quod reliquum est, de speciei propriique communibus.

Et est una eorum communio, quod de se ipsa in- uicem praedicantur, nam quoniam aequa sibi sunt, neque species hominis alii proprio conuenit nisi risibili neque risi- bile alii conuenit speciei nisi homini, atque ideo dicitur : [*](5—13] Porph. p. 20, 5 s. 14—16] Porph. p. 20, 8—10. 17— p. 126, 6] Porph. p. 20, 11—15.) [*](2 et relaxatur] relaxaturqne C et remittitur Kbmr 3 post, dicitur om F uel dicitur C 5 Praeter haec C admixtae Pm1T 7 inmistibiles Ga.c. inmiscihilee T 8 neque enim] FP neque GKST namque neque C neque] KP neque enim cett. 10 namque] potest (idem etiam post album,) F 14 quoniam add. Brandt a genere differat C 15 et] uel K 16 distantia] differentia PSm2 17 de—communibus om. F 18 inscript. om. FT, post habere (13) P, post diceremus (16) cett. (in mg. DE SPETIE ET PROPRII, sic, Sm2) et edd., transpos. Brandt; cf. ad p. 102, 7 19 Et om. F sese K 20 in inuicem K prae- dicatur G aequalia F 21 neque—homini] neque species hominis alio proprio conuenit speciei nisi homini uel ita del. m1 uel m2, add. neque species hominis, neque proprium conuenit alii speciei nisi homini P)

Differunt autem a se, quoniam species potest etiam genus alteri esse, proprium esse non potest, sed hic illam speciem intellegamus quae subalterna est, non illam quae magis species est et genus esse numquam potest, atque ideo nos illam modo solam quae subalterna species est intel- legamus, quae scilicet poterit esse et genus : namque mortale cum rationalis generis species sit, hominis genus est, at uero risibile de nulla umquam specie alia poterit praedicari neque alii esse proprium, sicut est hominis, illa enim semper, ut dictum est. propria sunt quae nulli alii nisi ad unam speciem semper aptantur.

Deinde species praecedit et sic proprium sequitur Quod dicit tale est. omnis species ut habeat proprium. primo eam esse et constare necesse est. oportet enim prius esse hominem, ut sit risibilis, non prius esse risibile, ut sit homo, nam quoniam proprium dicitur, per se proprium non constat, nisi alicuius speciei sit. atque ideo prius esse necesse est illud cuius est proprium, quam sit proprium.

Huc accedit quod species semper in opere intellegitur cuius- cumque subiecti. species enim semper in actu est, non solum potestate, homo enim re uera et opere et actu homo est. id est numquam poterit esse non homo, at uero risibile, quod est proprium, potestate tantum dicitur, etiamsi in actu non sit. potest enim quilibet ille non ridere, tamen quia ridere potest, risibile nominatur, distant igitur in hoc, quod semper species in actu est et in opere, proprium uero aliquo- tiens potestate.

Deinde quorum definitiones diuersae sunt, neces- sario etiam ipsa quoque diuersa sunt, omnis definitio sub- stantiam definit, ergo si qua eiusdem substantiae fuerint, eadem etiam definitione monstrantur, si qua eadem definitiono fuerint, eadem substantia praedicantur, at uero si qua defini- tionibus differant, differunt etiam substantiis, quae substantiis differunt, longe a se ipsis alia sunt, nunc igitur quoniam defini- tiones proprii et speciei differunt, species quoque ipsa et proprium a se differunt, est autem speciei definitio sub genere esse et ad plurima numero differentia in eo quod quid sit praedicari, at uero proprii uni tantum inesse speciei et sub ipsa de omnibus indiuiduis praedicari, sed quoniam et definitiones differunt, ipsa quoque species a proprio distabit.

Post haec ad communitates speciei et accidentis disputa- tionem transtulit et dicit eorum raras esse alias eommuni- [*](1—9] Porph. p. 20, 20-22. 10-22] Porph. p. 20, 23-21, 3. 23—128, 6] Porph. p. 21, 4—7.) [*](1 semper ante species C, post opere P 2 in om. ST post solum add. proprium P propria FK 3 potestate om. P id est] uel P 5 in om. FGK, del. Sm2 7 semper om. P 8 post, in om. T 10 quo G sunt] erunt T 11 diuisa P 12 substantiae (ae ex a m2) substantia (del. m2) C 13 monstratur Cm1Sa.c. eiusdem definitionis K 14 praedicatur GSa.c. 16 ipsa (om. alia,) C 17 ipsa quoque GKPT 18 autem om. C 20 proprium GT proprii est FK unitatum GS uni om. T speciei inesse F 22 et om. T 23 inscript. om. F, post transtulit (25) habet T; cf. ad p. 102, 7 DE COMMUNIBUS] COMMUNITAS P Communio T ACCIDENTI S 24 hoc T)

Propria uero singulorum sunt haec, quod species in eo quod quid sit praedicatur, accidens uero in eo quod quale sit et quodammodo se habens, nam si quis dicat; quid Socrates est? homo dicitur; si quis dicat, qualis sit, caluus uel simus appellatur, si quis uero, quomodo se habens, sedens aut iacens appellabitur. Item quod una quaeque substantia unam speciem habet, namque hominis sub- stantia unam solam hominis speciem habet, substantia uero equi unam solius equi speciem habet, at uero una sub- stantia plura frequenter accidentia continebit, nam et in eodem equo quaedam pars frequenter nigra, quaedam alba et est in eo proceritas, est altitudo, est aquilum caput et alia huiusmodi. habet etiam non solum inseparabile accidens eadem substantia, sed etiam separabile, nam fortasse qui- dam uelox est et idem etiam corpore ualidus est, idem etiam sagittator et cetera. Huc accedit quod species praeno- [*](7—23] Porph. p. 21, B—l2. 23—p. 129, 15] Porph. p. 21, 12-17.) [*](1 quae F plurimis T 2 a se om. KP, post distare T sui om. P, post potestate T 3 alicui] CK alicui rei cett. 6 esse post substantia C 7 inscript. om. FT; cf ad p. 105, 16 9 uero om. FGT, s. l. Sm2 10 sit om. F et] η Porph. p. 21, 10 quomodo K, sed aliquo modo etiam Boethius Ed. sec. V 22, ΠϋΣ Porph. p. 21, 10 indefinitum interpretatus qui P 11 quod F est ante Socrates KT, sit P qui GP 12 qui CGPSm1 quodammodo GPSTm1 13 aut] uel CF post Item add. in hoc differunt FK 16 pr. equi] quae G qui Sm1 17 est Brandt 18 alba] alba est FK 19 aquilum] KPSm2T acilum Ca.c.G acylum Cp.c aquile Sm1 aquiculum F aqui- linum edd.; cf. Indic, uerb. 20 inseparabilis accidentis C (ante insep. add. qiuddam) GPSm1Tm1 21 separabilis CGPSm1Tm1 23 noscuntur C)

Relinquitur igitur de communibus proprii acciden- tisque tractare; nam proprium quid distaret uel ab specie uel a genere uel a differentia, superius demon- stratum est.

Proprium autem et inseparabile accidens commune habent, quod sine his numquam consistunt ea quae [*](16—19] Porph. p. 21, 18 s, 20—p. 130, 12] Porph. p. 21, 20—22, 1.) [*](1 praeintellegentia T ante esse cognoscuntur] interesse praenoscuntur T 2 quam accidentia om. CGPST; Porph. p. 21, 12 %a\ τά μέν ποοεπινοεΤται τών συμβεβηχότων 3 pr. accidit F post, accidit G et quoniam—accidat om. GK 4 ideo P ideo quoque (cf. ita quoque p. 84, 10) Brandt; cf. Indic, uerb. 5 postnatiua] uel post natiua FKPSm2T post posteriora noua Sm1 postea Cp posita G postea nata brm 6 id est om. CGP 9 et om. T 11 sit accidens FGK 12 nam K 13 acci- dens sit C nigris Sm1Tm1 14 alius CGST illam F nigredinem FS 15 post participant inscriptionem (cf. 20) habent CG, in inf. mg. positam, sed hic ut uid. inserendam S 16 et accidentis F 17 quod G a KT 18 pr. a] ab P differentiis F sepius F 20 in· script. hic cum Porph. p. 21, 18—20 habet K, om. F (linea uacua) PT, de CGS cf. ad 15; cf. ad p. 102, 7 21 et] uel C)

Differunt autem ista, quod proprium semper uni speciei inest, accidens uero et pluribus, namque acci- [*](6 s.] supra p. 100, 9. 12—22] Porph. p. 22, 2s. 23—p. 131, 16] Porph, p. 22, 4—10.) [*](1 ipsa] ea F namque (om. neque) PTm1, s. l. nec m2, post homo add. non P 2 amittat F 3 his om. CT 5 ne] canendum est ne F 7 est] esse CGT 8 dicere PSm2 9 diceretur FGK hoc] his Gm1 (s. l. ł id m2?) P 12 hoc] his KSm2 hos F 14 id est] uelut C post homini add. risibile C 15 risibilis FKSm2Tm2 16 post, et s. l. FSm2 omne C est om. F inseparabiliter F 18 autem] enim C inseparabilibus KT cum separabilibus edd. 21 etiam] enim T brm ante ambulant add. etiam FK 22 esse possunt F 23 in- script. om. FT PROPRIIS] DIFFERENTIA KPS; cf. ad p. 105, 16 24 ista om. P 25 et om. C nam C)

Et fortasse aliae eorum quaedam proprietates uel commu- niones esse uideantur, sed nunc quantum introductioni sat est, ista sufficiant.

32. Sed iam tibi, mi Fabi, omnia quaecumque ad Intro- ductionem Porphyrii pertinent, plenius überiusque tractata sunt, post uero si quid umquam mei egueris, studiis prae- sertim tuis, quae nulla umquam honestate caruerunt, libens animo hortatorque ad easdem cupiditates parebo. Hic Fa- bius : Tu, inquit, paterno haec mihi animo polliceris, uerum ego numquam deficiam ab his studiis, te praesertim docente, [*](17—19] Porph. p. 22, 11—13,) [*](1 animantis et inanimantis F 2 est om. F hebeno] plerique codd., item 8. 9 3 nisi om. F 5 aequalis est] aequaliter coni. Brandt; cf. Porph. p. 22, 8 διό τό μέν ίδιον άντιχατηγορειται ou έστιν Ιδιον χα'ι εστιν επίσης et interpret. Boethii Ed. sec. V 24 quare proprium—aequaliter 7 potes] Schepss potest codd. et edd. 9 esse enim C post, esse om. CGT 12 uirgilins FPST 13. 14 post aequaliter add. est accidens FK 14 aliquis F 19 ista om. C sufficiunt T 20 introductiones KPS 22 quid om. F umquam om. C, post mei T 24 parabo G 25 milii haec P 26 ducente C decente S)