quid non deferendum est rei? quid denegandum est ueritati? quid non debitum redemptori? libenter communicamus dogmata ista uobiscum; dicit enim sapientissimus Salomon: beatus, qui praedicat uerbum in aurem oboedientis.. gaudium est siquidem uolentes alloqui et ad rectam uiam eos, qui non reluctentur, hortari. tenemus enim obsidem fidei uestrae sub litterarum professione constantiam, qua a transgressorum contagione diuisi ad apostolicae sedis dogmata et mandata recurritis: sero quidem uiam ueritatis ingressi, sed benedictus deus, qui non in finem obliuiscitur, qui corripit et medetur nec continue gregis sui oues patitur insidiantium luporum rapacitate discerpi, qui per districtionis temperantiam nec coherci< ti )onem suorum neglegit nec salutem.
sed quid [*]( 14 Eccli. 25, 12 ) [*]( 1 pacientientiae B asendit Y informaturos B 2 erat iuturus o: erat inturos V, es adiucuros B auxilium B lancem V: luctamen B 8 contra V: a ara B 4 ipse scripsi: ille VB, illis Thiel aeternum imperi B det coronas B: et decoronas V 5 quia B machabeorum VB exius B uetus V: quam beatus B istoria VB laudes V 6 persequetur B fratrum B: frmtl V fraglans B 7 honore V: odore B 8 est haec oflisB 9 expla B 12 debeatur B 13 enim om. B 14 aure B 16 non lucentur ortari B teneamus B fidem B 17 professionem B a transgressorum B: a/////gressorum (eras. d) V 19 recurritis o2: recurrimus V, curitis B 20 qui non bis B fine B 21 suboues B pacitur V 22 districtionis Thiel: destrictionis B, distinctionis V temperantia B 23 nec cohercionem V, necohertionum B qui V )
577
πρω̄τος d<; tdv ataopov 6 xapio; ημω̄ν xai τη̃ς ύπομονη̄ς έαυτοῡ διδάσϰαλος; ὰνη̄λθεν Iv \'t4> Istip tDTcajv ύποδείγματι ὲϰίνους, ol<; ε̆μελλε βοηθει̃ν αὺτὸς μεταξὺ τω̄ν apEtcov xat troY xnwv tov Cofdv ϰατέχει ίστάμενος xata tOOV δηλτηρίων ttbv μεμηνότων, wa xata tVV ὸργίν toO διωγμου aotds xai τη̄ς αίωνίου βασιλείϰ τοὺς atstpavoo; παράσχη, ποίψ τω̄ν Μαϰϰαβαίων
[*]( 7 ) tatc ὲξόδοις talc; ϰαρτεριϰαι̃ς rj παλαιὰ tatopta ὲπαίνψ ὲϕέπεται, ποία. \'Ιούδϰς xaxstvrj zwv πιστω̄ν aSsXtpwv r tpaXaYi θανάτου τιη̄ αναγορεύεται, sv ποίοις satt στόμασιν Ó λαϨς; o sv τψ̄ ÖpSt ava- λωθείς. ϰαί αύται Traaat at δυνάμεις ύπὲρ τη̄ς τοῡ νόμου ϕυλαϰη̄ς όμοιώματα xai axtai troy μελλόντων ούσαι ὴξιώθησαν icapaSetY- μάτων toaootcov ήμεῑς S\'I tot<; πατρασιν έωράϰαμεν, ὲψηλαϕήσα- [isv, ὲδοϰιμάσαμεν, ttvt ὰϰολουθήσομεν. tt οὺϰ ὲϕαρμόζει tf; οποθέσει; si ὰπάδει tfjc ὰληθείας; ti. οὺϰ ὸϕείλεται tip λυτρωτη; ϰαταθυμίως; ϰοινωοῡμεν sv τούτοις τοὶς δόγμασι Xsfst fdp
[*]( 8 ) koo o aotpwtato? Σολομών ,,μαϰἀ p ιος 6 XT] ρύττων Xofov st? axoTjv 67caxoo o vt o?". εύϕροσύνη μὲν ούν satt to ôta- λέγεσθαι totg ὲθέλουσι xat icpog τὴν ὸρθὴν oSdv tooc μὴ avtt- παλαίοντας προτρέπεσθαι. ϰατέχομεν fdp svsyopov τη̄ς πίστεως; τὴς όμετέρας tfjV dfcd twv γραμμάτων όμολογηθεισαν ε̆νστασιν, 5t\' ffi sx τη̄ς twv παρβατω̃ν λύμης χωρισθέντες sic; td τη̄ς ἀποστο- Xtxfj; ϰαθέδρας δόγματα xat ἐντολὰς ὲπανέρχεσθε, ὸϕὲ tJ.Èv cov ὲπβάντες tfjc δδοῡ τὴς ὰληθείας. ὰλλ\' εὐλογητὸς 6 asd;, ôe; cox sl; τέλος ὲπιλανθανεται, o; παιδεύει xat ta:at xat coSs τνς ήνω- μένης ποίμνης td icpdpata ϰαρτερεί twv ὲπβpυλευόντων Xoxtov t\'jj άρπαγη̄ διασπᾱσθαι, Be; Std tr.r; ϰεϰραμένης αὐστηρίας cos ta<; ὰσϕαλείας τω̄ν ὶδίων ύπερορᾱ coSs τὴς σωτηρίας. aXXa
[*]( 9 ) [*]( 2 hatvotç aeogh, corr. Thiel 3 η̆μελλε a xal rw om. h 4 xat- έχειν gh 6 Kota (ota agh) twv Maxxapatuiv vj ε̆ξοδος taiç ϰαρτεριϰοίς vj πάλη btopta Wv ὲπαίνων aeogh, correxi secutus Thielium (ποίω̩ tai6 twv M. i§dsot<; xapxepty.at( 1] παλαιὰ bx. τω̩̄ inatyt})) 8 πιστω̃ν om. aeo τιμη̄ eo: τιμὴ agh 9 eaxl aeog: bl h 11 coaat aeo: elvat gh mapa- δειγμά́των eo: παράδειγμα tooV agh 13 xtvt agh: Iv xtvt eo 14 xt cox aeo: n οὺϰ gh λυτρωτη̄ eo: Xoxpw xt agh 16 x-rjpuoomv eo 22 ̀παν Epysoaat g 24 ένωμένηςε0 ) [*]( 37* ) 578
mirum, si oues. relicto uno illo et uero pastore dispersas callidus cruentus et rapax turbauit insidiis? qui tutelam suam deserunt, ipsi se periculis, quibus lanientur, exponunt.
ergo nunc saltim solidis passibus in uiam patrum, ad quam recurristis, insistite. potens erit misericordia dei aliorum quoque correctionem mercedi uestrae, si a uobis ad rectum deducantur, adscribere. sed in totum uos a caeno, quo immersi haeretici tenentur, auellite et excutientes immunditiam pulueris inhaerentis generaliter uniuersos ab apostolicis dogmatibus declinantes religiosa detestatione damnate. nulla tenebris cum luce communio nec, qui per recta itinera gradiuntur, uestigia sua cum deuiantium errore coniungunt.
tenendum est fidei uinculum et uitandum de perfida societate contagium, quia secundum apostolum quemadmodum, qui se adiungit domino, unus spiritus est, ita qui adhaeret meretrici, unum corpus efficitur. amant uirtutes collegia sua et adhaerentes sibi secum impietas in profundo demergit. [in conspectu] in oculis, in ore, in ipsis manibus sunt patrum dogmata, quae custodienda mandamus: cottidie nos ad conseruationem sui concilia ueneranda constringunt.
loquax est singillatim uniuersa retexere: Chalcedonensem synodum, in qua omnium reuerentia continetur, sed et uenerandi Leonis prolata de ipsis apostolorum praecordiis instituta et nosse nos conuenit et tueri. in his uexillum fidei, in his propugnacula ueritatis, in his Christus agnoscitur, n his redemptionis nostrae spes et causa seruatur. hoc est illud, [*]( 10 cf. Cor. II 6. 14 14 Cor. I 6, 17 15 Cor. I 6, 16 ) [*]( 1 sq. dispersas callidus cruentus et omissa in marg. add. V 2 tutelam suam V: obilia sua B 4 at B 7 ax xeno ut uid. B 8 hereci B abellite B 9 ab 0: ad V, om. B 10 damnat B 11 latinera B gradiunt V, corr. o: ingressus B 13 perfida V: perfidia B 15 est V: et B adherat meritici B 16 conlegia B, cellegia V 17 profunda V dimegit B in conspectu (conspectum B) VB: glossema uncis inclusi 19 cotidie B conuersationem sui i B 20 uniluniuersa B 21 calcen donese B reuerenda B 23 uixillum B 24 propugnaculo V, correxi: propugnaculum Bo his B: om. V, quo 0 )
579
[*]( tĮ ϑαυμασόν,el ca πρόβατα ϰαταλειϕϑέντος έϰείνου too ένός ϰαì άληϑινοσ ποιμένος διασϰορπισϑένα 6 πανούργοςο αίμασι πεϕυρ- μένος %a: άρπαξ ταίς ένέδραις έτάραξεν; ot τήν άσϕέλειαν trjv iotav ϰαταλιμπάνοτες aoxot έαυτούς τοίς ϰινδύνοις, 6\'f1 ών oTcapat- τονται, έμβάλλουσιν. MOTE xav vov 705v στερροις βήμασιν ev rg 10 ίδώ tfiv πατέρων, Tcpoc fjV άνεδράμετε, ένστητε SovaTat *fdp to xv) dso6 wo; xat ri,v twv άλλων δμοίως Stopfooatv Ttp όμετέρω μισϑώ , el Tcap\' ύμών jcpo; to εύϑὲς δδηγηϑειεν, λογìσϰσϑαι άλλ\' έαυτούς ϰαϑόλου aTco too aopaopoo, S\'I p ot αίρετϰοì ϰαταποϑέντες ϰεϰράτηνται, άποσπάσατε xat έϰτινάξαντες rw axaaapotav too ϰονιορτού too ϰολληϑέτος γενιϰώς άπαντας τούς άπό twv aTcoiToXtxwv δογμάτων άποϰλίναντας εύσεβεί άποϰηρύξει ϰατϰρίνατε ούδεμία Ttp σϰότει πρός to ϕώς ϰοινωνια o5ts ot sta tOOv εύϑειών oSwv βαδìςοντες Ta eaoTwv ίχνη μετάtwv άποϰλινόντων πλάνης σονάπτουσι. ϰαταχετέος eoTt riJe; πίστεως o6vsaofJ.o; xat icapat- 11 njtsa ή ex ñĮ<; άπίστου ϰοινωνίας XofiTj, oti xaTa tov άπόστολον, OV TpOTCOV 6 έϰυτόν προσϰολλών τψ ϰυρίω £ v πνεύμά έστιν, ούτως 0 ϰολλώμενος rjj πόρνηΙv γίνεται ow[j.a. άγαπώσιν at apeTat τάς άλλήλωνϰοινωνίας xal too; ϰολλωμένους αύτή μεϑ\' έαυτής TJ aoipsta sv τώ βυϑώ ϰαταποντίζειev άϕϑαλμοίς, sv Tij) στόματι, ev aotatc ταίς yspotv stat twv πατέρων τά δόγματα, a ϕυλάττειν έντελλόμεϑα ϰαϑ\' έϰάστην 1tpό<; rrjv ϕυλαϰήν έϰυτών at σεβάμιαι covoSot περισϰίγγουσι. μαϰρηγορία eoTt xaa\' exaoTOV πάνταrpave- 12 poov Ta τής ev XaXxY(86vt συνόδου, ev irj Tcaowv to σέβας itepts- χεται. άλλά xat ta 7capa too σεβασμιωτου Asovto; προενεχϑέντα «4 αύτής t(ÓV άποστόλων τής xapSta; opta[xaTa xat γινώσϰειν r;[j.d; προσήϰει xai rrjpetv. ev tootok; tc, σημείονr/j? πίστεως, ev tootoic ot προμϰχώνες rijc; άληϑείας, ev τούτοις 6 Xptatόc; γινώσϰεται ev τούτοις τής λυτρώσεως τής ήμετέας vj έλπìςxai r; ύπόϑεσις ) [*]( 1 ϰαταληϕϑέτς aeo, Bed a fortasse postea corr. ϰαταλειϕϑέντος 5 στερίςο 8 ήμών h 13 obôi fiia gh 14 πλάνης eo: πλάνηagh 16 sq. άπδστολον Sv τρόπον eo: άποστολιϰόν τρόπον gh, άπόστολον «stpov a 22 ϰαϑεϰάστην ae σεβασμίαι gh 23 xaS-sxaoxov ae ϕανερούν n aeo: tpavepouvra gh 24 σέβα eogh: σεβάσμιον a 25 προενενελϑέντα a 26 tiJç aeo: om. gh 27 xb OYjfieTov scripsi: xb σεβάσμιον gh, Tot; oeaaa- μίοις aeo 28 προμαχούντες a 29 ^ ύπόϑεσις ag : V) πρόϑεσις h, ύπόϑεσις eo ) 580
quod in apostolo legimus, fundamentum, in quo se ipsum decipit, quisquis ligna fenum stipulas consumendas ignibus superaedificare temptauerit.