Liber de Divinis Scripturis sive Speculum quod fertur S. Augustini

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars I (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 12). Weihrich, Franz, editor. Vienna: Gerold, 1887.

LXI. SANCTORVM CONVERSATIONI ET TRACTATVI ADHEBENDVM.

In prouerbiis: Iuuenis, qui cum sancto, directa est uia eius. auris audit et oculus uidet, opera domini utraque. Item in ecclesiastico: Cum sancto adsiduus esto, quemcumque cognoueris conseruantem timorem dei. Item illic:

[*](illi flagella usque in zelum inimicum. Item cap. XVI: Aequus indomitus et uade durus, et filius. LXI. SANCTORVM CONVERSATIONI ET TBACTVI ASHEBE NDVM. In prouerbiis cap. XXI: Aurem audientem et oculum uidentem )[*](XVI: Equus indomitus euadet durus, et filius remissus euadet praeceps usque ne in turpitudinem illius offendas. LXI. SANCTORVM CONVERSATIONI ET TRACTATVI ADRERENDVM. In prouerbiis cap. XXI: Ex studiis suis intelligitur puer usque dominus fecit utrumque. In ecclesiastico cap. XXI: Cum uiro sancto maxime assiduus esto quemcumque cognoueris obseruantem )

[*]( 1 Eccli. 80, 8 et 4 . 8 ib. 8 et 12 10 Prou. 20, 11 12 Eccli. 37, 12 (15) )[*]( 2 selom FMLCv, om. 8 est ante pater] ea F 8 reliquid S, relinquit FMC, relinqaid L, ϰατέλιπε illic] in ecclesiastico F MVLC 4 euadit durns om. V, sed spat. uac. est euadet FMC bis eoadet V 6 te om. C 9 tractoi FMVL 10 sancto] add. est FMVLC 11 coulos M 13 timorem dei SFMVLυ, timorem dni C, cf. 472, 10, τὰς ἐντολάς illic] ubi supra FMVLC, bis 20 tractatui p, puncta supra syllabam ta et infra atramento scripta, cetera minio )

552
In multitudine presbiteronim prudentium sta, et sapientiae illorum ea corde coniungere : et omnem narrationem dei uelis audire, et prouerbia laudis non effugiant te. et si uideris sensatmn, euigila ad illum, et gradus ostiorum illius exprimat pes tuus. Item illic: In tota anima tua time dominum, et sacerdotes illius sanctifica. ex tota uirtute tua time eum qui te fecit, et ministros eius non derelinquas. honora dominum ex tota anima tua, et honorifica sacerdotes. Item illic: Non despicias narrationem presbiterorum sapientium, et in prouerbiis illorum conuersare: ab ipsis enim disces doctrinam intellectus: et ipsi enim didicerunt a patribus. Item illic: In medio tractantium adsiduus esto, et congregationi pauperum adfabilem te facito, et presbitero hnmffia animam tuam, etmagnato humilia caput tuum. Item illic:

[*]( dominus fecit utrumque. In ecclesiastico VI: In tota anima tua time dominum et sacerdotes illius sanctifica usque et pauperi porrige manum tuam. Item ibi: Ne despicies narrationem preebiterorom sapientium. )[*]( timorem domini. Item cap. V: In multitudine praesbyterorum prudentium sta usque exterat pes tuus. Item cap. VI: In tota anima tua time dominum usque ut perficiatur propitiatio et benedictio tua. Item cap. VI: Ne dispicias narrationem praesbyterorom sapientium usque in tempore necessitatis responsum. Item cap. UI: Congregationi pauperum affabilem te facito usque responde )

[*]( 1 Eccli. 6, 84 (35) - 36 5 Eccli. 7, 29-81 (81-88) 9 Eccli. 8, 8 et 9 (9 et 10) 12 Eccli 27, 12 (18) et Eccli. 4, 7 )[*]( 1 praesbyterorum F, praesbiterorom SMV, presbiterorcun L aellis M 3 et si uideris sensatum] cf. 472, 13, ἐὰν ι̃δης συνετόν 4 osteorum S exprimat Si eiterat FVLCfJ, extiterat M, cf. 472, 14, ἐϰτοιβέτω 5 uerba Item - In tota - Non — In - caput tuum Item om. V dfim S, dm FMLCv, τὸν ϰύϱιον, sed cf. 385, 10 8 et sacerdotes eius honorifica FMLC, ϰαὶ δόξασον ίεϱέα 9 illic] in pronerbiis (sic) FMLC dispicias 8 praeabyteroram et postea praesbytero F, praesbit- SM, preabit- L 11 dedicerant S 12 nbi supra FMLC asaid- et affab- FMLC 14 illic] in pronerbiis FMLC )

553
Secundum uirtutem tuam caue tibi a proximo et cum sapientibus et sensatis tracta. Item illic-: Viri iusti. sint tibi conuiuae, et in timore domini sit tibi gloria. cum sensatis sit tibi tractatus, et omnis narratio tua in praeceptis altissimi. in manibus artificum opera laudabitur, in sensu uero seniorum uerbum.

LXII. NON ACCIPIENDAS VSVRAS.

In leuitico: Pecuniam tuam non dabis in usuram, et in additamentum recipiendi gratia non dabis ei escas tuas: ego sum dominus deus uester, qui eduxi uos de terra aegypti. Item in deuteronomio: Non exiges a fratre tuo usuram pecuniae et usuram escarum et usuram omnium rerum quaecumque fieneraueris. Item in psalmo XliII: Qui iurat proximo suo et non decipit eum: qui pecuniam suam non dedit ad usuram.

[*](LXII. NON ACCIPIENDAS VSVRAS. In leuitico cap. CXLVIII: Pecuniam tuam non dabis in usuram. In deuteronomio cap. LXVIIII: Non frenabis fratri tuo ad usuram. In psalmo : Qm iarat proximo suo., )[*](pacifice in mansuetudine. Item cap. VII: Secundum uirtutem tuam caue te a proximo tuo usque in sensu uero seniorum uerbum. LXII. NON ACCIPIENDAS VSVERAS. In leuitico cap. XVI: Pecuniam tuam non dabis ad usuram usque ego dominus deus uester qui eduxi uos de terra aegypti. In deuteronomio cap. XIII: Non fenerabis fratri tuo ad usuram pecuniam usque ut benedicat tibi dominus deus tuus in omni opere tuo. In psalmo XIIII: Qui iurat proximo suo usque non dedit ad usuram. )

[*]( 1 Eccli. 9, 14 (21) 2 ib. 16. 15. 17 (22-24) 9 Leu. 25, 37 et 88 12 Deut. 23, 19 14 Ps. 14, 4 et 5 )[*]( 2 sensatiB S, prudentibus FMVLOv, cf. 384, 4 ubi supra F MVLC instis S sint tibi sint ( _m. 2) V 8 conuiue L 5 laudatur FMVLG 9 leuqitico S 12 in deutheronomium F, in deutero nomium M 18 quaecumquq S 14 faeneraneris FC: feneraueris SMVL uerba Item — Qui - — usuram om. V 15 decipit FMLCv: decepit S, cf. 475, 14 eum om. FM LCv 16 ad FMLCv, om. S, ἐπὶ τόϰϕ usuram] add. et C )

554

LXIII. QVOD NEGOTIATOR MENDACIO EXVI NON POSSIT.

In ecclesiastico: Duae species difficiles et periculosae mihi apparuerunt: difficile exuetur negotians a mendacio, et non iustificabitur caupo a peccato. si in medio conpaginis lapidum palus figitur, sic in medio uenditionis et emptionis angustabitur peccatum.

LXIIII. DVPLICIA PONDERA NON HABENDA.

In deuteronomio: Non erit in domo tua pondus grande aut pusillum, et non erit in domo tua mensura grandis aut pusilla: pondus uerum et iustum erit tibi: ut multorum dierum sis super terram quam dominus deus dabit tibi in sortem: quia abominandus est domino omnis qui facit iniusta. Item

[*]( LXIII. QVOD NEGOTIATOR MENDATIO EXVI NON POSSIT. In o Cclesiastico XIII: Tres species audiuit anima mea et dluitem mendacem. LXIIII. DVPLICIA PONDERA NON HABENDA. In deuteronomio XCVIllI: Non habebis in seculo diuersa pondera. In pro- )[*]( LXIII. QVOD NEGOTIATOE MENDACIO EXVI NON POSBIT. In ecclesiastico cap. XIIII: Duae species difficiles et periculosae mihi apparuerunt usque sic et inter medium uenditionis et emptionis angustabitur peccatis. LXIIII. DVPLICIA PONDERA NON HABENDA. In deuteronomio cap. XIII: Non habebis in sacculo diuersa pondera usque )

[*]( S Eccli. 26, 28 5 EccU. 27, 2 10 Dent. 25, 18-16 )[*]( 2 mendatio MLC exsui 8 3 difficiles et] difficile\' est F1 V1 periculoaa F1 3 **mihi V, emi M, mi F emetor (exs- C) FMLC, exaitur Sv mendatio M 5 si] sicut v compag- FMC 6 figatur FVLC, ficatur M em I tionia F 7 angustiabitur Cv 9 dupplicia SC 10 in deutheronomium F, in deutero iromium M 11 aut] i et F1 14 abhom- VL fecit L iniusta S: ista FMVLC, πα̃ς ποιω̃ν ταυ̃τα πα̃ς ποιω̃ν α̌διϰον, sed codicis Alexandrini m. 1 om. πα̃ς x. α̌διϰον, m. 2 om. πα̃ς 7t. ταυ̃τα )

555
abomiin prouerbiis: Statera iniqua abominatio est coram domino: pondus autem aequum acceptum est ei. Item illic: Abominatio est domino duplex pondus, et statera dolosa non est bonum ante eum. Item illic: Pondus magnum et minimum et mensurae duplices inmunda ante dominum utraque, et qui facit ea in studiis suis inpedietur. Item in amospro- , pheta: Audite igitur haec, qui opprimitis in mane pauperes et uiolatis inopes a terra, dicentes: quando transiet messis,\' ut uendentes adquiramus, et sabbata, ut aperiamas thensauros et faciamus mensuram minorem, et ut adampliemus pondus et faciamus stateram iniquam, ut possideamus pecunia pauperes et inopes pro calciamentis, et ab omni negotio mercabimur? iurauit dominus aduersus superbiam iacob: si obliuiscetur omnia opera eius. et pro his conturbabitur terra, et lugebunt omnes qui habitant in ea.

[*](uerbiis cap. XI: Statera dolosa abominatio apud deum, et pondus aequum uoluntas. Inamoscap. : Audite hoc qui conteritis pauperem et deficere facitis egenos usque e lugebit omnis habitator eius. )[*](nabitur enim dominus eum qui facit haec. In prouerbiis cap. XI: Statera dolosa abominatio apud dominum, et pondus aequum uoluntas eius. Item cap. XXI: Pondus et pondus, mensura et mensura, utrumque abominabile est apud dominum. In amos cap. : Audite hoc qui conteritis pauperem et deficere facitis egenos terrae dicentes usque numquid super isto non commouebitur terra et lugebit omnis habitator eius? )

[*]( 1 Prou. 11,1 2 Prou. 20, 23 4 ib. 10 7 Amos. 8, 4-8 )[*]( 1 abhominatio L 2 uerba Item — Abominatio — ante eum om. \' FMVLC 8 dupplex 8 4 illic] ubi supra FMVLC 5 men-, sure 8 dupplices M immunda FMC utraquQ 8 6 impedietur FMLC uerba Item — Audite — habitant in ea om. V propheta SMLC, prf F oprimitis S 8 uigiolatis 8 9 uindentes L apperéamus M, operiamus L thesauros FMLC 10 in mensuram L ampliemus FMLC, deficit F 11 faciemus M pecuniam pauperis MLC 12. inopia LC 14 conturbabitur MLC, canturhabitur S )

556