Retractationum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio I, Pars II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 36). Knöll, Pius, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1902.

nec illud mihi placet, quod in ista uita deo intellecto iam beatam esse, animam dixi, nisi forte spe.

item quod dixi: ad sapientiae coniunctionem non una uia perueniri non bene sonat; quasi [*]( 3 Solil. I, 1, 3 8 Es. 65, 17. 66, 22. II Petro 3, 18. Apoc. 21, 1 11 Retract. I, 1, 4. 3, 3 13 Solil. I, 1, 4 15 Io. 10, 30 16 Solil. I, 7, 14 17 Solil. I, 13, 23 ) [*]( 1 etiam B difinitum ClD, diffinitum F hic defin. est E 2 quid] quod HOPR 3 poesent Bl, possunt B2D2FW scire D2 in ras. illud] et illud EHMOPRVv 4 est regnum E est otua H mundos El ignorat D2 in ras., ignurat C1, ignora. (t euan.) H 5 addenda* (e ras.) H erant B dicerem W 7 fu»turus (e ras.) H 8 caelum P, in caelo a nouum P terra] cetera Dl sed] si Bl hic] hec N illal illa uerba 82VWa 9 ut (a ras.) H dicerentur C, dicerem W sensu H 10 proprie H2 in ras., propriae DM appellantur Q assidu»e (a ras.) M, adsiduae D2 11 quo H iam inde B 12 recolendum] r. est Q ista] i. mea E loquutio HPl inueniatur H 13 gignat H et quem-dicendum M2 in ras. et om. HQ1R quem om. QlB, qui Q2 in mg. gignit om. QIR, gignitur Qa in mg. 14 fuit] est Bl apertae D 15 unum om. Pl mihi illud W 16 quod-deo D1 in ras. uita om. C, uita iam Wl esse om. P 17 nisi om. B in spe (in m. 2) Q coniunctionem sapientiae B 18 coniunctionem] cognitionem D2 in ras. 02Qa )

24
alia uia sit praeter Christum, qui dixit: ego sum uia. uitanda ergo erat haec offensio aurium religiosarum, quamuis alia sit illa uniuersalis uia, aliae autem uiae, de quibus et in Psalmo canimus: uias tuas, domine, notas fac mihi et semitas tuas doce me.

in eo, quod ibi dictum est, pmitus ista sensibilia fugienda, cauendum fuit, ne putaremur illam Porfyri falsi philosophi tenere sententiam, qua dixit omne corpus esse fugiendum. non autem dixi ego: omnia sensibilia, sed: . ista, hoc est corruptibilia; sed hoc potius dicendum fuit, non autem talia sensibilia sensibilia futura sunt in futuri saeculi caelo nouo et terra noua.

Item quodam loco dixi, quod disciplinis liberalibus crudili [*]( (4)) sine dubio in se illas obliuione obrutas eruunt discendo et quodam modo refodiunt. sed hoc quoque inprobo. crelibilius est enim propterea uera respondere de quibusdam disci- plinis etiam inperitos earum, quando bene interrogantur, quia praesens est eis, quando id capere possunt, lumen rationis [*](1 Io. 14, 6 4 Ps. 24, 4 5 Solil. I, 14, 24 7 Porphyr. ad Marc. §§ 8. 32. 34. De regressu animo ap. Aug. de ciu. dei X, 29. XXII, 12. 26. 27. 28 11 Ks. 65, 17. 66, 22. II Petro 3, 13. Apoc. 21. 1 12 Solii: II, 20, 35\' ) [*]( 2 offensio haec M ariam HI, aurum Qt, aurib; W relegiosarum C\'D\'M, religiosorum W 3 illa om. W, ∗∗∗illa (uia ras.) H uniuersalis illa (om. uia) F et CDHMO, e R, om. cet. v psalmo] ipsa H 4 cantamus M 5 edoce R in CDM\', et in cet. vest. W2 in ras. penitus CD1EM1 R, penitus esse cet. v 6 fugientia R iie] nec C1D1 illa R, ipsam 01 7 porfyrii C2, porfi∗ii D, por- . phirii BFGNPRSVW, porfirii HO onme] ne H 9 huc est om. H1 corruptiuilia Cl hoc] h. etiam H 10 alia (t ras.) C pr. sensibilianoua G2 in ras. sensibilia sensibilia C, cf. Confess. 1,16, 25; sensibilia cet. v futura] futuri H 11 saeculo H nouo caelo F 12 quod] quo Hl in disciplinis a *eiuditi C, ∗eruditi∗ (h et s ras.) D 13 se] res R illas] scintillas El, scillas E2 s. l. obrutas in ras. E, obruta C1D1M1RS1 seruunt CD, serunt MISI, *uunt H1, seruiunt B, seriunt W dicendo W 14 modo (do s. l. m.. 2) M. modam V credebilius Cl 15 enim est B respondere (pr. re euan.) H ue om. H 16 inperitus C1D1 interrogatur Gl quia] quando W 17 est eis] esse is E1, estei W quando C1D1FGMNRW, quantum cet. v )

25
aeternae, ubi haec inmutabilia uera conspiciunt. non quia ea nouerant aliquando et obliti sunt, quod Platoni uel talibus uisum est. contra quorum opinionem, quantum pro suscepto opere dabatur occasio, in libro duodecimo de trinitate disserui.

Hoc opus sic incipit: Volucnii mild multa ac uaria mecum.