Locutiones in Heptateuchum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars I-II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.1). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1894.

Loquere filiis Israhel et dices ad eos . sufficere uidetur: loquere filiis Israhel.

Et omnia idola fusilia eorum perdetis ea.plus habet "ea".

Hoc erit uobis fines maris . non dixit: hi erunt uobis.

Et hoc erit uobis fines ad aquilonem: eadem repetita locutio est.

Et erunt ciuitates eis habitare, pro eo, quod dici solet: ad habitandum.

Refugia erunt uobis fugere illo homicidam: quod usitate dici posset, ut fugiat illo homicida.

Et incolae qui in uobis istae ciuitates in refugium . singulari numero positum est incolae; id est: huic incolae qui in uobis, quoniam minus habet "est\'". non [*]( 4 Xum. 32, 30 7 Ib. 32. 33 9 lb. 33. 14 11 Ib. 33, 51 18 Ib. 33, 52 15 Ib. 34. 6 17 Ib. 34, 7 19 Ib. 35, 8 21 Ib. 35, 11 23 Ib. 35. 15 ) [*]( 1 illij illis N introducebantur] introducendi erant (ducendi erant s. l. m. 2) S introducerentur 2V in terrara] intro in terram L 2 commendari b 5 transferre LSb 6 abet N et] ei N om. CS1 7 eis] ei d gad ex galaad m. 2 S 15 hii C 19 w. r,(J),£tç aw.; cod. Alex. habitate b 20 abitandum X 21 homicida S ::2 poiset] potest d )

601
enim ait "qui in uobis est" notissima locutione, sed rariore in lingua latina quam in graeca.

LIBER QVINTUS. LOCUTIONES DE DEUTORONOMIO.

Usque ad flumen magnum, flumen Euphraten . non dixit: usque ad flumen magnum Euphraten.

Et iudicium, quod durum fuerit a uobis, adferetis illud ad me . non dixit: quod durum fuerit uobis, sed a uobis, id est ita durum, ut a uobis iudicari non possit.

Si uidebit aliquis uirorum istorum terram optimam hanc, quam iuraui patribus eorum praeter Chaleb filius Iephone; hic uidebit eam . et in libro Numerorum istam locutionem notauimus, quia non dixit: praeter Chaleb filium Iephone, sed filius.

Dominus enim deus uester benedixit te in omni opere manuum tuarum.non ait: benedixit uos in omni opere manuum uestrarum, cum praedixisset uester, non ..tuus\'.

Nunc ergo surgite et promouete et pertransite uos uallem Arnon; ecce tradidi in manus tuas Seon regem Esebon . non dixit "in manus uestras", sed a plurali ad singularem transiit.

Quoniam quae est gens magna cui est ei deus adpropians illis? duo sunt hic notanda: uel quod ait: cui [*](4 Dent. 1, 7 6 Ib. 1, 17 9 Ib. 1, 35. 36 11 cf. lib. IIII CXII pag. 599. 4 14 Deut. 2, 7 17 Ib. 2, 24 21 Ib. 4, 7 ) [*]( 1 est om. N 2 in alt. om. b Explicit liber locut Mumer agu fol. 163b C Explicit locutiones numerorum incipit questiones fol. 92* N Explicuerunt locutiones numerorum incipiunt locutiones Deutheronomii L Expl loc nuili incip lot\'! deuteno fol. 25 S ) [*]( 8 Explicit quaestiones numerorum. inC loquutiones deuteronomii ano s. l.)fol. 105x N 4 eufraten NLS Euphratem d 5 non-Euphraten om. b 6 adfertis LS 9 optimam] crfatbjv cod. Graeci 10 quam hanc b caleb N caleph b 11 et 13 ieffone N ieffona LS cf. Loc. de Nume- J-is CXII 14 Dfitov cod. Alex. omni om. b 15 opere L 19 essebon LS a] ad N pluralem N 20 transit S transtulit N 21 ei om. LS 22 adpropinquans NLS )

602
est ei, uel quod non ait "adpropians illi", sed adpropians illis.

Et similitudinem non uidistis sed uocem, cum uox non possit uideri; sed generaliter hoc uerbum posuit, tamquam ad omnem corporis sensum uidere pertineat.

In quam uos ingredimini illo hereditare eam: plenum esset, etiamsi non additum esset illo.

Et eduxit uos de fornace ferrea ex Aegypto: fornacem ferream duram tribulationem intellegi uoluit. secundum hoc et de Ioseph dictum est in Psalmis: ferrum pertransit anima eius.

Et non transeo Iordanen hunc, quasi et alius sit Iordane. ex hac locutione arbitror saepe dici etiam hunc mundum, quasi alius non sit.

Si autem genueris filios et filios filiorum tuorum: notanda locutio est, ubi et auos nepotes dicit gignere.

Et quaeretis ibi dominum deum uestrum et inuenietis eum, quando exquiretis eum ex toto corde tuo et ex tota anima tua in tribulatione tua: non dixit "in toto corde uestro et in tota anima. uestra in tribulatione uestra".

Interrogate dies priores, qui fuerunt priores te: non homines sed dies intellegendum est. similiter et hoc notandum, quod etiam superius, cum dixerit: interrogate pluraliter, priores te intulit singulariter, non "priores uobis". [*]( 3 Deut. 4, 12 6 Ib. 4, 5. 14 8 Th. 4. 20 10 Ps. 104. 18 12 Deut. 4, 22 15 Ib. 4, 25 18 Ib. 4, 29 23 Ib. 4, 32 ) [*]( 1 adproprians NL illis N 4 posset N 8 sec. cod. Alez. uos om. b fornacS ferrea N egypto N 9 intellege N 10 pertransiit Lbd 11 animam Nbd 12 transiit b iordanem Nbd 13 iordanis bd 14 non sit] 59^1 sit LS sit bd 15 genuerit N filias dUorum N 16 auos] aduos N nepotest N dicit gignere Om. X 18 queritis LSlb ibi om. N nostrum N; TJIJUMV cod. Alex. 24 non dies sed homines in ras. m. 2 S,bel )

603