Locutiones in Heptateuchum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars I-II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.1). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1894.

Quod scriptum est de Rebecca: uirgo autem erat speciosa facie ualde; uirgo erat, uir non cognouerat eam, ista repetitio commendationem uirginitatis insinuat. sed cur additum sit: uir non cognouerat eam, nisi locutionis sit, mirum, si possit ita accipi, ut uirgo nomen sit aetatis, non integritatis. graeci autem non habent "cognouerat", sed "cognouit": quod uidetur inconsequens.

Adorauit domino: quod nobis usitatum est dicere "adorauit dominum".

Quoniam non dereliquit iustitiam et [*]( 1 Gen. 24, 3 4 Ib. 24, 3 5 Ib. 24, 5 7 Ib. 24, 5 8 Ib. 24, 6 10 Ib. 24, 9. 3. 8 18 Ib. 24, 16 25 Ib. 24, 26 27 Ib. 24, 27 2 per om. N iuro b adiuro CNLS te om. d 3 dominum] per dum C 7 existis C 8 tibil te tibi b reuocea 81 9 declinare 81 10 manum suam legitur post Abrahaa in C 12 adiuro te om. b 14 similes (e ex i) C similaes (a fin. add.) S et om. LSbd 15 ..si (ni eras.) S sec. cod. Alex. 19 facie om. LSbd 20 commendationem1 come C 21 quur N 22 utJ ita ut b 27 magis respondet cod. Alex derelinquid C dereliquid 81 )

520
ueritatem a domino meo, id est iustitiam et ueritatem, quae est a domino meo, ac si diceret: quam fecit dominus meus.

Et currens puella nuntiauit in domum matris suae: quasi non ipsa esset et patris domus.

Et aquam lauere pedibus ipsius et pedibus uirorum qui cum eo erant.

Dominus cui placui ante ipsum ipse mittet angelum suum tecum; quasi non sufficeret "cui placui". an poterat ei placere nisi ante ipsum?

Si tu prosperas uiam meam quam ego nunc ingredior in eam.

Cum uerba sua narraret seruus Abrahae, quae dixit accessurus ad fontem, ita narrauit: et erit uirgo, cui ego dixero: da mihi bibere pusillum aquae de hydria tua, et dicet mihi: et tu bibe, et camelis tuis hauriam . haec mulier est quam parauit dominus famulo suo Isaac. quibus uerbis satis euidenter expressum est etiam mulieres appellatas locutione hebraica, quae uirgines essent.

Et benedixi dominum deum domini mei Abraham . honorificentiae locutio est et familiarissima scripturis, sicut deus Heliae.

Renuntiate mihi, ut redeam in dextram aut sinistram. per dextram prosperitatem, per sinistram aduersitatem significauit; id est dextram, si concesserint, sinistram, si non concesserint; nam utique ea uia rediturus fuerat qua uenerat . quam locutionem scripturarum [*]( 3 Ib. 24, 28 5 Ib. 24, 32 7 Ib. 24, 40 10 Ib. 24, 42 13 Ib. 24, 43. 44 19 Ib. 24, 48 22 Ib. 24, 49 ) [*]( 1 a domino] quę est a domino C 2 dicerit C1 4 ipsa non N esset ipsa b et om. C 7 mittit CIN 8 sufficerit 01 10 ste. cod. Alex. quam] qua bd om. C 12 narrat b 13 Bee. cod. Alex. 14 aq: CI ydria CN 15 auriam CIN 16 haec est mulier L 18 appellatus 81 hebręica CX 19 benedixit C 20 familiaris N 22 renuntia.te S in om. NLSb dexteram b aut] uel b 23 dezteram b scilicet prosperitatem b 24 dexteram b 25 consenserint N )

521
etiam cetera earum loca indicabunt, quia dextra nominatur in omnibus bonis, sinistra in malis, siue felicitas et infelicitas siue iustitia et iniustitia et aliquando dextra in aeternis, sinistra in temporalibus.

Haec sunt nomina filiorum Ismahel secundum nomina generationum eorum: tamquam dixisset, secundum quae nomina generationes eorum appellatae sunt.

Accepit Rebeccam filiam Batuel Syri de Mesopotamia, sororem Laban Syri, sibi in uxorem, cum posset dici tantummodo "uxorem", aut "sibi uxorem".

Et ei erant gemini in utero eius, cum posset non addi, quod dictum est eius.

Creuerunt autem iuuenes. est talis locutio et apud auctores saeculares, sicuti est: et scuta latentia condunt, id est condendo latentia faciunt. sic et hic "creuerunt iuuenes", cum infantes - essent, intellegitur: crescendo facti sunt iuuenes.

Iacob ad Esau: uende mihi hodie primogenita tua mihi; sic enim habent codices graeci.

Uidentes uidimus, quia est dominus tecum.

Et disponemus tecum testamentum . amant scripturae pro pacto ponere testamentum, id est διαθήκην quod latini habent: et disponemus tecum testamentum, ne facias nobisum malum, tamquam diceretur, ut paciscaris non facere nobiscum malum.

Et uocauit filium suum seniorem Esau et dixit: hoc loco senioris nomen non significat aetatem grauem, sed ex conparatione maiorem. [*]( 5 Gen. 25, 13 8 Ib. 25, 20 11 Ib. 25, 24 18 Ib. 25, 27 14 Uergil. Aen. III 237 18 Gen. 25, 81 20 Ib. 26, 28 21 Ib. 26, 28. 29 26 Ib. 27, 1 ) [*]( 1 eorum b 3 dextera b 5 Ismahel] ibl CLb ismael Sd 6 eorum om. C 7 generatio C 8 sec. cod. Alex. rebecca S batuhel K bathuel bd 9 haban N in] »{<; om. cod. Alex. 11 possit C 15 latifitia b 16 quum C 20 estj tjv cod. Graeci tecum om. C 22 diatecen OK diathecen LS ScaSnrjsv b 24 malum] malum hoc L pa.ciscaris C )

522

Nunc ergo sume uas tuum pharetramque et arcum: non dixit uasa, sed uas . quod autem intellegi uoluit, non adparet, nisi forte locutio est, ut uas pharetram uoluerit intellegi et exponendo quid dixerit uas adiunxerit: pharetramque et arcum, tamquam dixerit: sume uas tuum et pharetram, uelut si diceret: sume uas tuum, id est pharetram, deinde aliud "et arcum", quod non ad illud uas pertineret, quod est pharetra. aut certe pharetram et arcum uas uoluit appellare, singularem ponens numerum pro plurali, tamquam si diceret: accipe uestem tuam, quo nomine intellegeremus plures uestes, sicut intellegimus militem pro militibus, et multa sunt alia.

Exi in campum et uenare mihi uenationem.