De Genesi Ad Litteram

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio 3, Pars I-II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.1). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1894.

Dicet aliquis: quid tu tanta tritura dissertationis huius, quid granorum exuisti? quid euentilasti? cur propemodum in quaestionibus adhuc latent omnia? adfirma aliquid eorum, quae multa posse intellegi disputasti. cui respondeo ad eum [*](17 cf. Ps. 33, 9 19 cf* Matth. 12, 1. ) [*]( 1 taemere P preiudicio S 2 modulo suo b elegat S 4 scripturae dei PRSbd 5 tractauimua (tracta m, 2) R 6 inflati (in mg, at imbuti) b hic b 8 expolitum (s. 1. m. 2 add. ai impolitti) E pinnis EIRl 9 uolaturarum] uolatu ranarum bd uola.tura..rum R inridentes El errantes S erant R 10 impios (m s. I. m. 1) R 12 quaaionibus Rl copios.e (a er.) R 13 preponentes S 14 saluberrime S saluberrimae (lu 8. I. m. 1) P reppetunt S 15 haurire] aurire El audiretf atingunt P1 attingant Rl a om. S 16 aborrentes E iniantes E1 -18 potestatem P1 19 accepta] sabbati accepta (sabbati s. I. m. 2) E,PRSbd uellere (e fin. ex &) S uersare EPPRSbd manibus om. S 21 dicit EPSP* dissertionis b 22 exuisti] exilisti b etuentilasti E deuentilasti P quur R 23 questionibus ES eorumq; S 24 disputasse 81 )

31
ipsum me suauiter cibum peruenisse, quod didici non haerere hominem in respondendo secundum fidem, quod respondendum est hominibus, qui calumniari libris nostrae salutis adfectant, ut, quidquid ipsi de natura rerum ueracibus documentis demonstrare potuerint, ostendamus nostris litteris non esse contrarium, quidquid autem de quibuslibet suis uoluminibus his nostris litteris, id est catholicae fidei contrarium protulerint, aut aliqua etiam facultate ostendamus aut nulla dubitatione credamus esse falsissimum, atque ita teneamus mediatorem nostrum, in quo sunt omnes thesauri sapientiae atque scientiae absconditi, ut neque falsae philosophiae loquacitate seducamur neque falsae religionis superstitione terreamur. et cum diuinos libros legimus in tanta multitudine uerorum intellectuum, qui de paucis uerbis eruuntur et sanitate catholicae fidei muniuntur, id potissimum deligamus, quod certum adparuerit eum sensisse, quem legimus; si autem hoc latet, id certe, quod circumstantia scripturae non inpedit et cum sana fide concordat; si autem et scripturae circumstantia pertractari ac discuti non potest, saltem id solum, quod fides sana praescribit. aliud est enim, quid potissimum scriptor senserit, non dinoscere, aliud autem a regula pietatis errare. si utrumque uitetur, perfecte se habet fructus legentis; si uero utrumque uitari non potest, etiam si uoluntas scriptoris incerta sit, sanae fidei congruam non inutile est eruisse sententiam. [*]( 10 Col. 2, 3 ) [*]( lcibum snaxiiterPRSbd ciuumEl quod] quoPRbd diciP1 dedici-Ri haerere] herere E habere PRb 2 homini d 3 calumniare 8 adfectant El 4 quid Quid (quid in mg. m. 2) S quidquid Ev 6 suis quibuslibet S 7 protulerunt E 8 aliquam E facultatem E 9 meditatorem (pr. t exp. m. 1) S 10 tbensauriE 11 phylosophiae P philosopiae R 14 intellectum El quae b et] ut El 15 diligamus Sb decertum S 16 adparuerit] apparuerit E habuerit S eum om. 81 sensisse om. S 19 saltim R1S 20 prescribit\'# praesciuit (s. I. m. 2 al. pscribit) E 22 perfectae PS 24 sane S eruisse] tenuisse b Explicit liber primus. incipiunt capitula libri secundi fol 15 E Explicuit liber primus (litt. mai.) fol. 16b P Explicit li ber primns amen (litt. mai.) fol. 24b S expl. aureli augusti ni liber primus. felicix do gratias amenjjincipit liber: II: (litt. maio color.) fol. 50* R )
32