De Bono Viduitatis

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio V, Pars III (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 41). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1900.

Constituamus igitur ante oculos nostros uiduas tres habentes singula eorum, quae huic inerant omnia: unam ponamus uniuiram, cui desit et tanta prolixitas uiduitatis, quod diu cum marito uixerit, et tantum studium pietatis, quod non ita ieiuniis et obsecrationibus seruiat; alteram, quae post prioris mariti breuissimam uitam etiam secundum cito amiserit et diuturna aetate sit uidua, sed etiam ipsa non tantum det operam ieiuniorum et obsecrationum religiosissimae [*]( 8 Luc. 2, 36. 37 23 cf. Luc. 2, 37 ) [*]( 2 anteponere et (m. 2 exp.) B pertennit r 3 si om. D ob] ab 1 proponunt AENX 7 eItu.lisent H exulissent EX per om. DN cum om. y 9 fanuel CIZABDE fanuhel PjB asser HBEX 11 erat uidua E 12 non] nec X 13 die ac nocte MENX 14 quemammodum P quA admodum B uidua sancta D 17 tantS Bl saenectntem C 18 prodnxerit E 20 earum D erant PyADMENX 21 et om. D pietatis prolixitas I 23 obsacrationibus X serniebat D Beruiat (8. l. t erit) Z altera X 25 tantam PAMbd 26 religiosissime OfP1 ) [*]( 21* )

324
seruituti; tertiam, quae non solum duos uiros habuerit, sed etiam cum ambobus singillatim uel cum aliquo eorum diutius uixerit et posteriore aetate uiduata, in qua quidem si nubere uoluisset, posset et filios procreare, suscepit continentiam uidualem, sed plus intenta in deum plus sit sollicita quae illi placeant actitare, nocte et die sicut Anna ieiuniis et obsecrationibus seruiens. si contendatur, quaenam istarum sit meritis potior, quis non uideat in hoc certamine palmam dandam esse maiori feruentiorique pietati? ita et si tres aliae constituantur, quibus illarum trium bina insint, singula desint, quis dubitet eas meliores fore, quibus praepollentius fuerit in suis bonis duobus pia humilitas, ut alta sit pietas?

Nulla quidem istarum sex uiduarum tuae normae adaequatur. tu enim, si hoc uotum ad senectutem usque perduxeris, omnia tria potes habere, quibus Annae meritum excelluit; nam et unum uirum habuisti et non diu tecum uixit in carne. ac per hoc, si exhibueris oboedientiam uerbis apostoli dicentis: quae autem uere uidua est et desolata, sperauit in dominum et persistit in orationibus nocte et die, atque illud quod sequitur sobria uigilantia deuitaueris: quae autem in deliciis agit, uiuens mortua est, omnia illa tria bona, quae Annae fuerunt, et tua erunt. tibi autem sunt et filii, quos forte illa non habuit; nec ideo laudanda es, [*](6 cf. Luc. 2, 37 18 I Tim. 5, 5. 6 ) [*]( 2 etiam om. y singulatim B singilatim M 3 uidaata aetate B 4 suecepit codd.: susceperit bd 5 deum—Anna om. X 6 illi om. D ac die HD die ac nocte bd 7 sit istarum X 9 et] est PAD om. MENX si om. CIZ aliae tres r 10 constuantur P, ex construantur effect. constituantur A illorum PfHADMENXbd singulae PyDlMNAl singule EX 11 quibus N et eas PfHADMENX 12 humitas X 13 sex] sexu PiH ADMENX tuae om. CB adaequantur CIZB 14 enim] autem D si] in CIZ 17 hac I «ac Z exibueris IZX 18 qui A sperabit yHDF*MENXb speret A 19 deum r AD persistet PaMENXb persistat B oratione A die ac nocte T ac die Hbd 20 adque Cl debitaueris PrHIDi 21 agit] ait X 22 tue El )

325
quia eos habes, sed quia pie nutrire atque educare studes. ut enim tibi nascerentur, fecunditatis, ut uiuant, felicitatis est; ut autem sic instituantur, uoluntatis et potestatis. in illis tibi homines gratulentur, in hoc te imitentur. Anna per propheticam scientiam cognouit apud matrem uirginem Christum; te euangelica gratia fecit matrem uirginis Christi. illa itaque sancta uirgo, quam Christo uolentem et petentem obtulistis, uidualibus auiae matrisque meritis addidit aliquid de merito uirginali. non enim nihil inde habetis, quae hanc habetis, et in illa estis, quod in uobis non estis. nam ut sancta uirginitas adimeretur nubentibus uobis, ideo factum est, ut nasceretur ex uobis.