Arnobii adversus nationes Libri VII
Arnobius of Sicca
Arnobius of Sicca. Arnobii adversus nationes Libri VII. Reifferscheid, August, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 4, 1875.
uos uero, qui uindices et eorum contenditis immortalitatis esse propugnatores, unum ex his quempiam praeteristis, transistis uestris maledictionibus inuulneratum? aut genus ullum est probri tam communi existimatione damnabile quod in eos conferre metueritis uel nominis saltem auctoritate tardati? quis caduca et mortalia corpora deos edidit amasse? non uos? quis illa furta dulcissima in alienis genialibus perpetrasse? non uos? quis cum matribus liberos, quis cum suis uirginibus rursus patres infaustos miscuisse concubitus? non uos? quis scitulos pusiones atque adultos uenustissimis lineis adpetitos esse inceste P non uos? quis abscisos, quis exoletos, quis uersipelles, quis fures, quis in uinculis habitos, quis in catenis, quis denique fulminibus adpetitos, quis uulneratos, quis obisse supremos dies, sepulturas etiam meruisse terrenas? non uos? cum igitur a uobis tot et tanta conflata sint deorum in contumelias crimina, audetis obicere nostri nominis causa numinum esse offensas mentes, cum iamdudum uos liqueat irarum esse tantarum reos et diuinae indignationis auctores?
sed erras, inquit, et laberis satisque te esse imperitum, indoctum ac rusticum ipsa rerum harum insectatione demonstras, nam istae omnes historiae, quae tibi turpes uidentur atque ad labem pertinere diuinam, mysteria [*]( 3 snblimitate Sab: sublimitates P 4 snbcisiuis Sab 5 beneficiis Sab: neneficiis P autumat Gel: autumant P 7 propugnatores Urs: propagatores P num Urs esse propagatores nnum ex bis in ras P 11 tardati Sab: tradatis P 14 miscuissem P corr & 15 quis Sab: qui P adulos P corr 16 inceste Hraldebrandius: iniuste P inhoneste Urs abscissos Sab 18 adpetitos r: apetitos P appetitos Sab 19 suppmos P 21 contumeliis Gel 23 liqueat Sab: que ad P 25 harum addidi 26 in sectatione Sab demonstras Sab: demonstrans P histriae P corr 27 misteria P corr r )
argutiae sunt ut apparet atque acumina haec omnia, quibus fulcire sollemne est malas in iudiciis causas, quinimmo, ut uerius dicam, sophisticarum disputationum colores, non quibus uerum sed imago et species I ueri semper atque umbra conquiritur. nam quoniam rectas accipere lectiones pudet dedecet indecorum est, itum est in has partes, ut alia subiceretur res alii et in speciem decoris turpitudinis interpretatio cogeretur. sed quid ad nos istud, an alii sensus aliaeque sententiae conscriptionibus uestris subsint? nobis enim satis est, qui deos a uobis scelerate [*]( 5 dicit Gel: dicet P 11 raptamn P corr 12 ut] ui Gel reris TJrs: cereris P turpissimos Sab: turpissimus P 13 gleuis Pcorr m 8 XV isse Sab: esse P 14 Orco Sab: origo P conciliasse scripsi: conciliare P foeturae Sab: futurae P 16 late P corr c\' Mtio P 18 solemne P corr c\' 19 sollsticarum P 20 disputationem P corr c\' npn quibus Sab: non quibus non P 22 indecorum est, itam est scripsi: indecorum est (in mg •:) P inclinatum est Oel decursum est Saim indecorum est, itum StetoechiMS indecorat, itum est HUdebrandiw 28 subiicerentur Sab decori. P decoris c4 24 interpraetatio P 25 aliis P corr uestris vcripsi: uanis P_ )
sed ut uobis adsentiamur in fabulis his omnibus ceruas pro Iphigeniis dici, unde tamen uobis liquet, cum allegorias istas uel explanare uelitis uel pandere, eadem uos interpretari eademque sentire quae sub tacitis cogitationibus ipsis ab historicis sensa , sunt nec per uoces proprias, significationibus sed aliis explicata? uos Iouis et Cereris coitum imbrem dicitis dictum telluris in gremium lapsum: potest alius aliud et argutius fingere et ueri cum similitudine suspicari, potest aliud tertius, potest aliud quartus atque ut se tulerint ingeniorum opinantium qualitates, ita singulae res possunt infinitis interpretationibus explicari. cum enim rebus de occlusis omnis ista quae dicitur allegoria [*]( 6 primum del Mewrsim 7 gere P corr m 8 XV eo demum scripsi: eodem P 9 aduocauere uos? an tum scripsi: aduocare uos sutum P aduocale? uos scilicet tum Sab (in consiliumne uoa scriptores) aduocauere? uos scilicet tum Urs aduocauere uos? aut tum Balm 10 interiore ueritate operta scripsi: inter ueritate capta P intercepta ueritate TJrs 11 causa addidi 13 quid Sab neUitis P . corr r 13 sq. intellegere, uelitis Mmrsius 15 minime scripsi - ph t minus P 16 ceraM Gel: ceruos P 17 ingeniis (ph et a m s , XV) P 18 explanatis Sab nelitis addidi panditis Sab interpraetari P 19 sentiri Sab 21 caereris P 22 ueri mainri ? 23 aliud tertius P 24 tulerunt P corr 25 interpraetationibus P 26 rebus de scripsi: rebus P e rebua Gtl rebus ab Sildebrandius ista quae Sab, r : itaq. P )
denique si adcommodum ducitis, etiam illud a uobis repetita interrogatione conquirimus, omnesne has fabulas existimetis id est singulas totas ambifarias ac bilingues et uersipellibus esse scriptas modis an alias earum partes nihil ambiguum dicere, alias uero multifidas atque allegorici tegminis superiectione uelatas? si enim ad finem a capite textus omnis expositionis et series obtentionibus allegoricis clausa sunt, edissertate, monstrate, quid pro rebus singulis, quas unaquaeque eloquitur fabula, supponere debeamus et promere quasque in res alias atque intellegentias uocare. ut enim Iouem pro pluuia, Cererem uerbi causa pro terra uultis audire et pro Libera ac patre Dite submersionem seminis atque † iactu, ita dicere uos conuenit, quid pro tauro debeamus accipere, quid pro indignatione Cereris atque ira, quid sibi uelit Brimo uerbum, quid Iouis solliciti supplicatio, quid allegati caelites nec auditi, quid exsectus aries, quid exsecti arietis proles, quid satisfactio his facta, quid quae rursus gesta sunt libidine obsceniore cum filia ? consimiliter et in altera fabula Hennae nemus et flores quid sint, quid sumptus ignis ex Aetna conprehensaeque isto faceg, quid [*]( 1 quae Sab, r: qui P set P corr cl 2 quod Sdb 3 uellit P 5 a Sab 8 ductis P corr c\' 9 omnesne Heraldus: omnes de P his c\', Sdb dis Meursius id est singulas del Meursius 10 ambifarias Sab: anbifarias P 11 anbiguum P 16 intelligentias Sab: intellegentia P 17 uocare Sab: uacare P uebi P corr 18 Libera r, H. Grotius: libero P 19 iactum Sab, r 21 uaelit P corr Brimo Ouil. Oanterus: primo P 22 alIi. gati P corr c 23 que P corr 1125 Hennae Salm: henna P Ennaea Sab nemus Sab: demus P 26 etna P conpraehensaequae P istae Sab )