Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

Quod cum ita sit, inquit, ut in rebus humanis bene aut male vice alterna sit, haec biduo medio intervallata febris quanto est fortunatior, in qua est μία μητρυιά, δύο μητέρες!

Quin particula quot qualesque varietates significationis habeat et quam saepe in veterum scriptis obscura sit.

QUIN particula, quam grammatici coniunctionem appellant, variis modis sententiisque conectere orationem videtur.

Aliter enim dici putatur, cum quasi increpantes vel interrogantes vel exhortantes dicimus quin venis? quin legis? quin fugis? aliter, cum ita confirmamus: non dubium est, quin M. Tullius omnium sit eloquentissimus, aliter autem, cum sic componimus, quod quasi prior videtur contrarium: non idcirco causas Isocrates non defendit, quin id utile esse et honestum existumarit;

a quo illa significatio non abhorret, quae est in tertia Origine M. Catonis. Haut eos, inquit, eo postremum scribo, quin populi et boni et strenui sient.

In secunda quoque Origine M. Cato non longe secus hac particula usus est: Neque satis, inquit, habuit quod eum in occulto vitiaverat, quin eius famam prostitueret.

Praeterea animadvertimus Quadrigarium in octavo Annalium particula ista usum esse obscurissime. Verba ipsius posuimus: Romam venit; vix superat quin triumphus decernatur.

Item in sexto Annali eiusdem verba haec sunt: Paene factum est quin castra relinquerent atque cederent hosti.

Non me autem praeterit dicere aliquem posse de summo pectore nil esse in his verbis negotii;

nam quin utrobique positum pro ut planissimumque esse, si ita dicas: Romam venit; vix superat, ut triumphus decernatur; item alio in loco: Paene factum est, ut castra relinquerent atque cederent hosti.

Sed utantur sane, qui tam expediti sunt, perfugiis commutationum in verbis quae non intelleguntur, utantur tamen, ubi id facere poterunt, verecundius.

Hanc particulam de qua dicimus, nisi si quis didicerit compositam copulatamque esse neque vim tantum coniungendi habere, sed certa quadam significatione factam, numquam profecto rationes ac varietates istius comprehensurus est.

Quod quia longioris dissertationis est, poterit, cui otium est, reperire hoc in P. Nigidii Commentariis, quos Grammaticos inscripsit.

Sententiae ex Publili selectae lepidiores.

PUBLILIUS mimos scriptitavit. Dignus habitus est qui subpar Laberio iudicaretur.

C. autem Caesarem ita Laberii maledicentia et adrogantia offendebat, ut acceptiores sibi esse Publili quam Laberii mimos praedicaret.

Huius Publili sententiae feruntur pleraeque lepidae et ad communem sermonum usum commendatissimae, ex quibus sunt istae singulis versibus circumscriptae,

quas libitum hercle est adscribere:

  1. Malum est consilium quód mutari nón potest.
  2. Beneficium dando accépit, qui dignó dedit.
  3. Ferás, non culpes, quód vitari nón potest.
  4. Cui plús licet, quam pár est, plus vult, quám licet.
  5. Comés facundus in via pro véhiculo est.
  6. Frugálitas miséria est rumorís boni.
  7. Herédis fletus súb persona risus est.
  8. Furór fit laesa saépius patiéntia.
  9. Inprobe Neptúnum accusat, qui iterum naufragiúm facit.
  10. Ita habeas pésse ut facile [*](facile, Syrus; omitted by ω and Macrob. ii. 7. 11.) fieri hunc inimicúm putes.
  11. Veterém ferendo iniúriam invités novam.
  12. Numquám periclum síne periclo vincitur.
  13. Nimium áltercando veritas amíttitur.
  14. Pars bénefici est, quod pétitur si bellé neges.

Quod Carneades Academicus stomachum purgavit, adversus Zenonis Stoici ; deque natura medellaque candidi et nigri.

CARNEADES Academicus, scripturus adversum Stoici Zenonis libros, superior corporis elleboro candido purgavit, ne quid ex corruptis in stomacho humoribus ad domicilia usque animi redundaret et instantiam