Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

Namque in oratione, quae inscripta est Si se Caelius tribunus plebis appellasset, Numquam, inquit, tacet, morbus tenet loquendi tamquam veternosum bibendi atque dormiendi. Quod si non conveniatis, cum convocari iubet, ita cupidus orationis conducat, qui auscultet. Itaque auditis, non auscultatis, tamquam pharmacopolam. Nam eius verba audiuntur, verum

se ei [*](ei, added by ς) nemo committit, si aeger est.

Idem Cato in eadem oratione eidem M. Caelio tribuno plebi vilitatem obprobrans non loquendi tantum, verum etiam tacendi: Frusto, inquit, panis conduci potest, vel uti taceat vel uti loquatur.

Neque non merito Homerus unum ex omnibus Thersitam ἀμετροεπῆ et ἀκριτόμυθον appellat verbaque illius multa et ἄκοσμα strepentium sine modo graculorum similia esse dicit. Quid enim est aliud ἐκολώα?

Eupolidis quoque versus de id genus hominibus consignatissime factus est:

  1. Λαλεῖν ἄριστος, ἀδυνατώτατος λέγειν,
quod Sallustius noster imitari volens [*](sic, added by Hertz.) sic scribit:

Loquax, inquit, magis quam facundus. Quapropter Hesiodus, prudentissimus, linguam non vulgandam, sed recondendam esse dicit proinde ut thesaurum, eiusque esse in promendo gratiam plurimam, si modesta et parca et modulata sit:

  1. Γλώσσης τοι θησαυρὸς ἐν ἀνθρώποισιν ἄριστος,
  2. Φειδωλῆς πλείστη δὲ χαρις κατὰ μέτροι ἰούσης,

Epicharmium quoque illud non inscite se habet:

  1. Οὐ λέγειν τύγʼ ἐσσὶ δεινός, ἀλλὰ σιγᾶν ἀδύνατος,
ex quo hoc profecto sumptum est:

Qui cum loqui non posset, tacere non potuit.