Epistulae

Dicebant antiqui " si iusso," id est iussero. Hoc nolo mihi credas, sed eidem [*](eidem Haase; fidem MSS.) Vergilio:

1. Cetera, qua iusso, mecum manus inferat arma.

Non id ago nunc hac diligentia, ut ostendam, quantum tempus apud grammaticum perdiderim, sed ut ex hoc intellegas, quantum apud Ennium et Accium verborum situs occupaverit, cum apud hunc quoque, qui cotidie excutitur, aliqua nobis subducta sint.

" Quid sibi," inquis, " ista praeparatio vult ? Quo spectat ? " Non celabo te; cupio, si fieri potest,

Quid proderit facilitas tua, cum ecce id nullo modo Latine exprimere possim, propter quod linguae nostrae convicium feci ? Magis damnabis angustias Romanas, si scieris unam syllabam esse, quam mutare non possum. Quae sit haec, quaeris ? τὸ ὄν. Duri tibi videor ingenii; in medio positum, [*](positum Muretus; positam MSS.) posse sic transferri, ut dicam " quod est." Sed multum interesse video; cogor verbum pro vocabulo ponere.

Sed si ita necesse est, ponam "quod est." Sex modis hoc a Platone dici amicus noster, homo eruditissimus, hodierno die dicebat. Omnes tibi exponam, si ante indicavero esse aliquid genus, esse et speciem.

Homo species est, ut Aristoteles ait; equus species est; canis species est; ergo commune aliquod quaerendum est his omnibus vinculum, quod illa conplectatur et sub se habeat. Hoc quid est ? Animal. Ergo genus esse coepit horum omnium, quae modo rettuli, hominis, equi, canis, animal.

Sed quaedam [*](quaedam later MSS.; quaedam quae pLVPb.) animam habent nec sunt animalia. Placet enim satis et arbustis animam inesse. Itaque et vivere illa et mori dicimus. Ergo animantia superiorem tenebunt locum, quia et animalia in hac forma sunt et sata. Sed quaedam anima carent, ut saxa. Itaque erit aliquid animantibus [*](Hense conjectures et animantibus.) antiquius, corpus scilicet. Hoc sic dividam, ut dicam corpora omnia aut animantia esse aut inanima.

Etiamnunc est aliquid superius quam corpus. Dicimus enim quaedam corporalia esse, quaedam incorporalia. Quid ergo erit, ex quo haec deducantur ? Illud, cui nomen modo parum proprium inposuimus," quod est." Sic enim in species secabitur, ut dicamus: " quod est" aut corporale est aut incorporale.

Hoc ergo est genus primum et antiquissimum et, ut ita dicam, generale. Cetera genera quidem sunt,

Stoici volunt superponere huic etiamnunc aliud genus magis principale; de quo statim dicam, si prius illud genus, de quo locutus sum, merito primum poni docuero, cum sit rerum omnium capax. "

Quod est" in has species divido, ut sint corporalia aut incorporalia. Nihil tertium est. Corpus quomodo divido ? Ut dicam: aut animantia sunt aut inanima. Rursus animantia quemadmodum divido ? Ut dicam: quaedam animum habent, quaedam tantum animam. Aut sic: quaedam inpetum habent, incedunt, transeunt, quaedam solo adfixa radicibus aluntur, crescunt. [*](Buecheler would add decrescunt, Hense arescunt (" wither ").) Rursus animalia in quas species seco ? Aut mortalia sunt aut inmortalia.

Primum genus Stoicis quibusdam videtur " quid." Quare videatur, subiciam: " In rerum," inquiunt, "natura quaedam sunt, quaedam non sunt. Et haec autem, quae non sunt, rerum natura

Nunc ad id, quod tibi promisi, revertor, quomodo quaecumque sunt, in sex modos Plato partiatur. Primum illud " quod est" nec visu nec tactu nec ullo sensu conprenditur; cogitabile est. Quod generaliter est, tamquam homo generalis, sub oculos non venit; sed specialis venit, ut Cicero et Cato. Animal non videtur; cogitatur. Videtur autem species eius, equus et canis.

Secundum ex his, quae sunt, ponit Plato quod eminet et exsuperat omnia. Hoc ait per excellentiam esse. Poeta communiter dicitur, omnibus enim versus facientibus hoc nomen est, sed iam apud Graecos in unius notam cessit; Homerum intellegas, cum audieris poetam. Quid ergo hoc est ? Deus scilicet, maior ac potentior cunctis.

Tertium genus est eorum, quae proprie sunt; innumerabilia haec sunt, sed extra nostrum posita conspectum. Quae sint, interrogas. Propria Platonis supellex est; ideas vocat, ex quibus omnia, quaecumque videmus, fiunt et ad quas cuncta formantur.

Hae inmortales, inmutabiles, inviolabiles sunt. Quid sit idea, id est, quid Platoni esse videatur, audi: " Idea est eorum, quae natura fiunt, exemplar aeternum." Adiciam definitioni interpretationem, quo tibi res apertior fiat: volo imaginem tuam facere. Exemplar picturae te habeo, ex quo capit aliquem habitum mens nostra, quem operi suo inponat. Ita illa, quae me docet et instruit facies, a qua petitur imitatio, idea est. Talia ergo exemplaria infinita habet rerum natura, hominum, piscium, arborum, ad quae quodcumque fieri ab illa debet, exprimitur.

Quartum locum habebit idos. Quid sit hoc idos, attendas oportet et Platoni inputes, non mihi, hanc rerum difficultatem. Nulla est autem sine difficultate subtilitas. Paulo ante pictoris imagine utebar. Ille cum reddere Vergilium coloribus vellet, ipsum intuebatur. Idea erat Vergilii facies, futuri operis exemplar. Ex hac quod artifex trahit [*](G. Gemoll prefers traxit.) et operi suo inposuit, idos est.