Naturalis Historia

Pliny, the Elder

Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor

[*](Th. IV 2, 4. (I 14, 2). —) Similis et quam Iones[*](iniones M) cerauniam[*](ceraunū Rs. -nia FEa. ceroniam (P)H e Th.) vocant, trunco et ipsa[*](ipse Rs) fertilis — pomum[*](pomum MRsS. sed pomum r D. -mo v. -mum in P) siliqua[*](siliqua MRsJ. -quae rv. cfr. XV 95) —; ob id quidam Aegyptiam ficum dixere, errore manifesto: non enim in Aegypto nascitur, sed in Syria Ioniaque et circa Cnidum[*](cnidum ES. oni- a. nid- F. gnid- Mv. cersannium Rs) atque in Rhodo, semper comantibus foliis, flore candido cum vehementia odoris, plantigera[*](plantigerat FE1) imis partibus et[*](et om.FEa) ideo superficie[*](super- ficio M) flavescens[*](flauescens (-nt M) MRsv. fau- r. de dictione cfr. XV 121. XVI 18. 19. XIX 159. 176. (Th.ὑποξηραινόμενον)), sucum auferente subole. pomo antecedentis anni circa canis ortus[*](ortū adT) detracto statim[*](statim MRsD2v. -im placuit r) alterum parit[*](pari E3) , postea floret[*](floret MRsz(P)S. -re r. -rem E3v) per arcturum[*](arcturum Rs (?)v. act- r), hieme fetus eius[*](eius MdTJ. om.Rsv. est r) nutriente[*](nutrienta Rs. -te S. enu- v).

[*](Th. IV 2, 5.6. cfr. Diosc. I 187. Diod. I 34, 7. Strabo XVII 823.)

Aegyptus et perseam[*](per- seam P e Th. et Diosc. -sitam M. -sicam rv. cfr. § 63 extr.) arborem sui generis habet, similem piro, folia retinentem. fertilitas[*](fertilitas — subnascente iteratRs) adsidua[*](assidui FE1. -due a) eius[*](eis Rsa. et Rs. ei D2G), subnascente crastino[*](crasso M) fructu[*](fructum FEa), maturitas etesiarum adflatu. pomum longius piro, inclusum[*](in- cisum M) amygdalae putamine et corio, colore herbido, sed ubi nux[*](nix M) illi, huic prunum[*](primum FaTs. pom- v a. H) differens brevitate ac mollitia[*](mol- litia et MRsS. -tię E. -tie Fa. -tie et v) et, quamvis blandiatur praedulcis suavitas, innocuum [*](innocum F1. in nu- cum Ea). materies bonitate, firmitudine, nigritia quoque nihil[*](nihilo RsS)

differens a loto. simulacra et[*](et ex MJ. ex rv. cfr. § 53) ex ea factitavere. non eadem gratia, quamquam fideli, materiae[*](ma- terię FEa. -rie MRsv. dist. ego) ex arbore quam[*](quam FEava.H) balanum appellavimus, magna ex[*](ex ll.H. ut ex v) parte contortae[*](con- tortae MRsJ. -ta rv(D)) ; navalis[*](na uallis FEa. (noualis Dal. errore)) itaque tantum[*](48) est.[*](Th. IV 2, 7. cfr. Ps-Arrian. per. m. Erythr. 33 extr. —) at e[*](est at e MRsv. aestate (est- a) r) diverso cuci in magno honore, palmae similis , quando et eius foliis utuntur ad textilia. differt quod in bracchia[*](bracchia S. bacc- M. brachia (-io F) rv) ramorum spargitur. pomo magnitudo quae manum inpleat, colos[*](color F2va.S) fulvus, commendabili[*](commendabili RsS. -lis rv) suco ex austero dulci. lignum intus grande[*](grandis FRva.G. (alac.)) firmaeque duritiae, ex quo velares detornant anulos. in eo nucleus dulcis, dum recens est; siccatus [*](siccatu Rs) durescit ad infinitum, ut mandi non possit, nisi sit[*](nisi sit ego. nisi si M. nisi Rsv. om. r) pluribus diebus maceratus. materies crispioris[*](crispiores FEa) elegantiae et ob id Persis gratissima.[*](Th. IV 2, 8. 9. Herod. II 96. (Diosc. I 133). —) nec minus spina[*](spine F. Syria spina Rsva.B) celebratur in eadem gente duntaxat nigra, quoniam incorrupta[*](incorruptam F1. -tu Ea) etiam in aquis durat, ob id utilissima navium costis. candidae [*](candidae S. -de RsT. -da rv. an e candida?) facile putrescunt[*](putrescit va.S) . aculei[*](aculei MJ. -eus rv) spinarum et in foliis, semen in siliquis, quo coria[*](curia F1Ea) perficiunt[*](per- ficiuntur va.S) gallae vice. flos et coronis iucundus et medicamentis utilis[*](utilis si MRs. an -lis est?) . manat et cummis[*](cum is (his Ea) FEa. gummi va.S) ex ea. sed praecipua utilitas quod caesa anno tertio resurgit. circa Thebas haec, ubi et que???cus et persea[*](persea EaT(P)S. -sęa DF. -sia MRs -sica v) et oliva, CCC a Nilo so stadiis, silvestri tractu et suis fontibus riguo.[*](Th. IV 2,10.)

ibi[*](ibi Pronus (prun- v) FEva.G. ibi a) et prunus Aegyptia, non dissimilis[*](modis similis D2) spinae[*](spina Ea) proxime[*](proxime RsBas. -mae rv) dictae[*](die- tae RsFv. -ta r), pomo

mespili, maturescens[*](mespile maturescent Rs) bruma nec folia dimittens[*](demittens DF1TD). lignum in pomo grande, sed corpus ipsum natura et copia[*](et copia MJ. copiaque rv) messium[*](mespilum D2) instar incolis[*](instat incolis a. -ar colis E); purgatum enim[*](enim om.M) tundunt servantque eius offas. [*](Th. IV 2, 12. 11. 12. (schol. Nic. ther. 677 extr.). —) silvestris fuit[*](fuit MRsv(S). om. r H) et circa Memphin[*](memphim FEava.D. -phi arbore Rs) regio tam vastis arboribus, ut terni[*](cerni Ea) non quirent circumplecti[*](circumflecti FEa), unius peculiari miraculo, nec[*](ue Rsv. uel M. ut r. del.D2dT) pomum propter usumve aliquem, sed eventum. facies est spinae[*](spumae M) , folia habet ceu pinnas[*](pennas Rs(?)Eava.S), quae tactis ab homine ramis cadunt protinus ac postea[*](postera M) renascuntur.

[*](cfr. Pl. XXIV 105–107. — § 66: Diosc. I 133. 176. 157. 174.—)

Cummim[*](cum F1. gummim aBrot. -mi (optimum) v) optimam esse ex[*](ex om.M. et a) Aegyptia spina convenit, vermiculatam, colore glauco, puram, sine cortice, dentibus adhaerentem. pretium eius in libras X III. deterior ex amygdalis amaris et ceraso, pessima[*](pessima e (ex v) S. -mae M. -me Rs. persimę a. -symae FE ) e prunis.[*](Diosc. V 1. I 141. — (14) Th. III 14, 1 extr. IX 1, 2. Diosc. I 112 extr. — (16) Diosc. III 89. Pl. XXIV 128.) fit[*](fit MRsD2S. filii F1. -lis D1. folii F2Ea. fuit d. fluit v) et[*](et om.M) in[*](in ll. S. ex v) vitibus infantium[*](infantibus FEa) ulceribus aptissima, et aliquando in olea[*](inuolea FEa. ex olea C) dentium dolori, ulmo etiam in Coryco[*](cryco Rs. corico FEva.Bas. cortico a. (ἐν ταῖς κωρυκίσιTh.)) monte Ciliciae ac iunipiro ad nihil utiles[*](utiles ll.S. -le av. -lis Brot.), ex ulmi vero cummi et culices ibi[*](dist. Fels p. 48) nascuntur. fit et e[*](et eo F1. et ea F2. et ex va.S) sarcocolla — ita vocatur arbor et[*](et om. va.S) cummis — utilissima pictoribus ac medicis, similis pollini turis et ideo candida[*](etiam ideo candido Rs) quam rufa melior. pretium eius quod supra.

Nondum palustria attingimus[*](attigimus va.S(D)) nec[*](sed (pro nec) M. et Dzi.) frutices amnium;

prius tamen quam digrediamur ab Aegypto, et papyri[*](papyri MRsav. -piri r passim) natura dicetur, cum chartae[*](carte F. pa- Ea) usu maxime humanitas vitae constet, certe[*](certe MRsS. om. r. et v) memoria.[*]((5) Isid. VI 12, 1. 13, 3. — (Paus. IX 31, 4). — Isid. VI 9, 1. (8, 18). — (9) Hcm. ζ 169.) et hanc Alexandri[*](alexandrea nisi M. -dri in Asia coni. Dzi.) Magni victoria repertam[*](reperta FEa) auctor est M. Varro, condita in[*](cundita in Rs. conditam F1Ea) Aegypto Alexandria[*](alexandrea Rs). antea[*](ante ea RsS) non fuisse chartarum usam: in palmarum foliis primo scriptitatum [*](scripsitatum M (item § 88). -ptatum Rs 1), dein quarundam arborum libris. postea publica monumenta plumbeis voluminibus, mox et privata linteis confici coepta aut ceris[*](ceris MRsD2v. cedis r. schedis zcodd. B); pugillarium enim usum fuisse etiam ante Troiana tempora invenimus apud Homerum, illo vero prodente[*](dist. H. de ellipsi cfr. III 129 et Müller stil. p. 79 § 30) ne terram[*](terra Eava.C(H)) quidem[*](quidaeRs. -dam F1) ipsam[*](ipsam (sc. fuisse) MRSJ. -sa rH. -sa (-sam C) tota (-am C) fuisse v(S)), quae nunc Aegyptus[*](ae- gyptus ap(p)elletur RsSJ), intellegitur , cum in Sebennytico[*](Sebennytico B. -nnut- M2Dzi. -nniut- M1. -ntnyt- Rs 3. -bant nyt- Rs. -beninst- DF. -benist- av. -benunst- E.cfr. V 49. 64) et Saite[*](et Saite S. -tae M. & fāite Rs. est altem (-ter D2) r. est a. saltem v) eius nomo[*](nomo del.F2) omnis[*](omnis MRsG2(S). nonnis r. -isi (P)H. nominis v) charta nascatur,[*](Hom. δ 354 sq. cfr. Sen. NQ VI 26, 1. Pl. II 201. XXV 12. — (16) cfr. Isid. VI 11, 1. Pl. II 201. XXV 12. — (16) cfr. Isid. VI 11, 1.) postea adaggeratam[*](adaggerata H Brot.) Nilo, si quidem a Pharo insula, quae nunc Alexandriae[*](alexandreae F) ponte iungitur[*](igitur E1. gigni- F1), noctis dieique velifico navigi cursu terram afuisse[*](afuisse MJ. ari fu- Rs. abfu- S. fu- rv) prodidit. mox aemulatione circa bibliothecas[*](bybliothecas RsDzi.) regum Ptolemaei[*](ptolemaei Mv. -lomei RsF2E2 (item infra). -lomeo ei r) et Eumenis[*](eumeni F2), supprimente [*](subprimente M. sup:im- F2. supram- F1Ea) chartas Ptolemaeo, idem Varro membranas Pergami tradit[*](tradit MRSS. -didit rv) repertas. postea promiscue[*](primiscue Rs 1. perm- a. -cuę FE) repatuit[*](repatuit M. pat- rv, cfr. luc. p. 93) usus rei qua constat inmortalitas hominum.

[*](Th. IV 8, 3. cfr. Strabo XVII 799 extr. 800 init. — (7) cfr. Theopomp. ap. Athen. XV 676d. Plut. Ages. 36.) Papyrum ergo nascitur in palustribus[*](palustri a M. -stri delta (δproα) Dzi.) Aegypti aut[*](ait M. ut a) quiescentibus Nili aquis, ubi evagatae stagnant duo cubita non excedente altitudine gurgitum[*](gur///gitū Rs. -ghithum F. gyrgytum M), bracchiali[*](bracchiali RsF2S. brach- rv) radicis[*](radicis MFdv. -ces Ea. -ce Rs (D?)) obliquae [*](obliquae Ev. -que r) crassitudine, triangulis[*](trianguli lateribus non de amplius Rs) lateribus, decem non amplius cubitorum longitudine[*](longitudinem in MF) in gracilitatem[*](gragilitate (graci- Rs 3) Rs) fastigatum, thyrsi modo 5 cacumen includens, nullo semine aut usu[*](usū Rs) eius alio quam floris[*](florē Rs. foris E) ad deos coronandos. radicibus incolae pro ligno utuntur , nec ignis tantum gratia, sed ad[*](ad D(?)v. & FEa.om. r) alia[*](ali// M) quoque utensilia vasorum. ex ipso quidem papyro navigia texunt et e libro vela[*](et a libro uala Rs) tegetesque[*](tegates que FE. (alac.)), nec non et vestem, etiam[*](etiam ML. ē tam Rs. et quam r. atque zv) stragula[*](stragula MRs 3v(S). -lam RsL. strangula r) ac funes. mandunt quoque crudum decoctumque, sucum tantum devorantes .[*](73: Th. IV 8, 4. Diosc. I 115. Herod. II 96. 92. cfr. Lucan. IV 136. Pl. VI 82.) nascitur et in Syria circa quem odoratus[*](que moderatus F. -tur Ea) ille calamus lacum[*](latū Rs), neque aliis usus est quam inde funibus rex Antigonus[*](anti cognumin Rs) in navalibus[*](nabalibus F. nauall- Rs 1E1) rebus, nondum sparto[*](spara to Rs 1) communicato. nuper et in Euphrate[*](eufrate FEa) nascens[*](nescens Rs) circa Babylonem[*](babilonem RsF) papyrum intellectum est eundem usum habere[*](haber& FE. -bet a. -bere quem va.Bas.) chartae; et tamen adhuc malunt Parthi vestibus litteras intexere.

[*](Isid. VI 10, 2–5.) Praeparatur[*](praeparantur va.J) ex eo charta[*](char& FE. -rtae va.J. caret a) diviso acu in praetenues , sed quam latissimas[*](latissime Rs) philyras[*](phi- lyras MJ. -luras FEav. phylitras Rs. -luras Rs 3. fasciolas coni. Dzi. fibras Birt AB p. 243). principatus medio,

atque[*](adque ate Rs) inde[*](in di FEa) scissurae ordine[*](post ordine pos. proximarum -uicenae (§ 77) U). hieratica[*](pritaa hieratica Birt ib.) appellabatur antiquitus religiosis tantum voluminibus dicata, quae adulatione[*](adulatione MRsF2S. ab adu- v. ablat- a. ablut- rH) Augusti nomen accepit, sicut secunda Liviae[*](liuia F2) a coniuge eius[*](est (pro eius) F1Ea): ita descendit hieratica in tertium nomen. proximum amphitheatriticae [*](amphitheatriticae J. ampi- M. amphite- F (item v. 8). amphyte- Rs. amphitheatriticę Ea. amphithe- v. cfr. § 78) datum fuerat a confecturae loco; excepit hanc Romae Fanni sagas officina tenuatamque curiosa interpolatione [*](interpolationem M1. -potatione Rs. -pretatione Rs 3) principalem fecit e[*](e om.Ea) plebeia[*](pleucia F1Ea) et[*](sed M) nomen ei dedit; quae[*](dedit ei qui Rs) non esset ita recurata, in suo[*](sua Ea) mansit amphitheatritica. post hanc Saitica[*](saltica M. saiticā Rs) ab oppdo ubi maxima fertilitas, ex vilioribus ramentis, propiorque[*](propriorque MRsEa) etiamnum cortici[*](et cortici F1E) Taeneotica[*](taeneotica MJ. ten- v. taenio- B(S). teneo itice Rs. Laeneotica D. Lan- F. Len- EaH) a vicino[*](uicino iam M) loco, pondere iam haec, non bonitate, venalis. nam emporitica[*](emporitica (-pur- Rs) MRsJ. emporet- F2B. emport- r. amphoret- v) inutilis scribendo involucris[*](inuolucres FEa) chartarum segestriumque [*](quę F2. quem F1Ea. que in va.S. (an merciumque segestribus?)) mercibus usum praebet[*](praebet et Eava.L), ideo a[*](ideo a D2F2Eav. ideo MRs. idea r) mercatoribus cognominata [*](mercib; cognominatā Rs). post hanc papyrum est[*](est (pro eius) F) extremumque eius scirpo[*](scipo F1E. scypo a) simile ac[*](similis ac ne M1. ac ne simile quidem Rs) ne funibus[*](finibus E) quidem[*](quidem om.Rs) nisi in umore utile. Texitur[*](te- xitur M (bis) RsS. -xuitur r. -xuntur L (add. que v)) omnis[*](om- nib. Rs. -nes Eva.S) madente[*](malidente FEa. madentes (tabulae) va.H) tabula Nili aqua[*](acua F1Ea). turbidum[*](turbidum M. -dus rv) liquoris glutinum[*](liquoris glutinum coni. Dzi. -orum glutinis MRs. -or in (uim in D2) glutinis r. -or glutinis H. -or uim glutinis S. -ini v) praebet. in[*](in del.F2va.S) rectum[*](rectum MRsF2S. re (rē E) cum F1Ea. cum v. uicem H (cum praecedd. iungens)) primo supina tabulae[*](tabula Eava. S) schida[*](schida MD. scida F. scid Rs. sceda Eav. scheda Ven.) adlinitur
longitudine[*](magnitudine M) papyri quae potuit esse, resegminibus[*](resegminibus L. resigm- (res ignim- Ea) ll. segm- v. cfr. XXVIII 5. 86) utrimque amputatis, traversa postea crates peragit[*](pergit Rs. pargit Rs 3. peragitur va.H. huc traiecit postea — malleo (§ 82) Birt AB p. 244). premitur[*](praemitur MF. premuntur va.G) ergo[*](ergo MDzi. deinde rv. (an ex eo?)) praelis[*](praelis MJ. prelis RsF2v. pleris r), et siccantur sole plagulae atque inter se iunguntur, proximarum semper bonitatis deminutione[*](diminutione FEava.S) ad deterrimas[*](teterrimas E). numquam plures scapo[*](scapos M1. scabo Rs 1) quam vicenae[*](uicaenae Rs. -cine F1a. -cena F2).

Magna in[*](in om.F) latitudine earum differentia: XIII digitorum optimis, duo[*](optū is duae Rs) detrahuntur hieraticae[*](hieratica et M2. hęraticae E. heratice Fa. hiera- cae Rs 1), Fanniana[*](fanniaca Ea) denos habet, et uno minus amphitheatritica[*](amphiteatritica Rs. -teatrica (ampi- M) r. cfr. § 75), pauciores Saitica[*](saltiga M. sartica FEa.cfr. § 69. 76), nec malleo[*](malleo v. -llio MRs. -lio D1F. in alio (-ia a) D2da. alio E) sufficit; nam emporiticae[*](emphori- ticae FEa. en (in Rs 3) poret- Rs. cfr. § 76) brevitas sex digitos non excedit. praeterea spectatur[*](spectantur DFEava.S(D)) in chartis tenuitas, densitas, candor[*](candar Rs 1. camdor F2. eam- F1E.om.a liuor M.om.a), levor. primatum mutavit[*](mutauit MRsv. mutua- r) Claudius Caesar: nimia quippe Augustae[*](angustae Ea) tenuitas tolerandis[*](tneerandis F. tener- Ea) non sufficiebat calamis; ad hoc tramittens litteras[*](litteris M) liturae[*](liture RsFa. litturae E) metum adferebat ex[*](ex om. va.H) aversis[*](aduersis MdTVerc.), et alias indecoro visu pertralucida. igitur e[*](e MH (J). et D2v. om. rS) secundo corio[*](corto Rs) statumina[*](stamina Birt AB p. 245) facta sunt, e[*](et EaSJ) primo subtemina[*](subtemina MRsF2Brot. s opt- F1Ea. subtegmina H. -ne v). auxit[*](ausi & Rs) et amplitudinem [*](amplitudinem MDzi. ita latitu- Rs. latitu- rv), pedali[*](pedalis va.S erat mensura et Eava. S) mensura. erat et cubitalis macrocollis[*](macrocolis va. H(D)), sed ratio deprehendit vitium, unius schidae[*](scide RsF. scedę E.om.a) revulsione[*](re uo//si////ones Rs. -uolsione FES) plures infestante[*](infestantes FEa) paginas. ob haec praelata omnibus Claudia, Augustae

in epistulis[*](epistolis FEva.S. epsiis Rsa) auctoritas relicta; Liviana suam[*](nam (pro suam) M) tenuit, cui[*](cum F1) nihil e[*](e MRsFv(S). cm.D(?)EaH) prima[*](primae H e MRsv(S). om. rH) erat, sed omnia e secunda[*](secundae H).

Scabritia levigatur dente conchave[*](concaue E. -auo va.B), sed caducae litterae fiunt. minus sorbet politura charta, magis splendet[*](post splendet inseruit postea — malleo (§ 82) Dzi.). rebellat saepe umor incuriose datus primo, malleoque[*](malleo quae FEa) deprehenditur aut[*](aut—7 deprebenditur om.MRs)[*](aut v. aui DFEa) etiam odore, cum cura[*](cura ego. om. ll.v. cfr. v. 12) fuit[*](fuerit va.D) indiligentior. deprehenditur et lentigo[*](lentico E) oculis, sed inserta mediis glutinamentis taenea[*](tenea RsFEa. taenia va.J) fungo[*](fungo MRsv(G). -nco r. iunco zB) papyri bibula, vix nisi littera fundente[*](findente E2) se: tantum inest fraudis. alius igitur iterum texendis[*](tetendis FE. tenen- a) labor.

Glutinum vulgare e pollinis[*](epollonis F. apollinis (-inu E1) Ea) flore temperatur fervente [*](feluente M) aqua[*](qua FEa), minimo aceti[*](acceti F. a&i E1) aspersu, nam fabrile cummisque[*](cummiscue (comm- a) Fa. -cuę E) fragilia sunt. diligentior[*](diligenter M. -tiore Dzi.) cura mollia panis fermentati colat[*](colat ego. -ata ll. v) aqua fervente; minimum hoc modo intergerivi[*](intergeriui MS. -e///im Rs. -eri r. -erii G. -erit v), atque etiam Nili[*](nili Mv(D). nil R. lini rH. cfr. § 107) lenitas superatur[*](superatu Fa). cmne autem glutinum[*](gltinum om.M) nec[*](uel (pro nec) M) vetustius esse[*](ex se FE1a) debet uno die nec recentius[*](recentius:Rsv. rectius M.om. r).— (postea malleo[*](mallio (melleo E1a) recentius FEa) tenuatur [*](tenuatus FEa) et glutino percurritur, iterumque constricta[*](constricta v. -scripta (prosc- Rs) MRsD. -pte r. de m endo cfr. XXXV 93. (concri- spata Birt AB p. 244)) erugatur[*](rugat FEa) atque extenditur malleo) — ita sint[*](sunt va.S) longinqua monimenta[*](monu- menta Rsva.S). Tiberi[*](dist. U) Gaique[*](galiq; //// Rs. ca.II. quae FEa) Gracchorum[*](grece (grathe E. gratę a) horum F1Ea) manus[*](manus quae va.J) apud Pomponium Secundum vatem[*](altem FEa) civemque clarissimum vidi annos fere[*](fere om.Rs) post ducentos

; iam vero Ciceronis ac Divi Augusti Vergilique[*](uergiliique (-q. que Rs 1) RsF. uirg- Rs 3Eav a.S) saepenumero videmus.

[*](Cass. Hem. fr. 37 Pet. (cfr. Varro ap. August. CD VII 34 init. Liv. XL 29, 3 sq. Val. M. I 1, 12. Plut. Numa 22 med.).) Ingentia exempla contra M.[*](M. MRsS. om. rv) Varronis sententiam de chartis reperiuntur. namque Cassius Hemina, vetustissimus auctor annalium, quarto eorum libro prodidit Cn.[*](c???. n???. Rs. C- M) Terentium[*](terrentium FE) scribam agrum suum in laniculo repastinantem [*](re- spirantem Rs 1) effodisse[*](effodisse MRsS. offend-rv) arcam, in qua Numa, qui Romae regnavit , situs fuisset. in eadem[*](eodem DFEa) libros eius repertos[*](repertus M) P. Cornelio [*](cornelius FEa) L[*](L. om.MRs). filio[*](F. (vel. P. pro filio) MBas.) Cethego, M. Baebio[*](brebio M) Q. filio Tamphilo[*](Tamphilo (Sigonius) S. pham- F. pam- (-lio Rs. -li lo a) r) cos., ad quos a regno Numae[*](Numae om.M) colliguntur anni DXXXV. hos fuisse e[*](e Mv. om. r) charta, maiore etiamnum miraculo, quod[*](quod- quod DFE. (alac.) quod tot va.D) infossi[*](in fossa M) duraverint [*](durauerunt (-rint SJ) annis va.D. cfr. luc. p. 29) — quapropter in re tanta[*](in retenta FEa) ipsius Heminae verba ponam: Mirabantur alii, quomodo illi libri durare possent; ille ita rationem reddebat: lapidem fuisse quadratum[*](quod ratum Fa) circiter in media area[*](media area MRsv(L)J. -iae (-ia a) arcae (-ce a) r. -io arcae zS. -io arcte C) evinctum[*](euinctum RsJ. euict- M. uinct- rzv(D)) candelis quoquoversus[*](quoquouersus FG. quoqueuer- (-su M) r. quaquauersum zv). in eo lapide insuper libros III sitos[*](III sitos ego. insitos MRsS. inse po- sitos r. III sepo- D. impo- Verc. -tum v) fuisse; propterea arbitrarier[*](arbitranter Rs. -ari ea Ea. -arier (-ari H) eos va.S) non computuisse [*](concuputuisse Rs. computru- D2F2va.S. potu- Ea). et[*](&e F) libros citratos fuisse; propterea[*](propter FEa) arbitrarier tineas[*](tineas Mv. -nias r) non tetigisse[*](tegisse FEa). in iis[*](iis Mv(D). his rC. (in iis — 447,1 Pythagoricae damn. J)) libris scripta[*](scriptae RsMadvig adv. crit. Iip. 527)

erant philosophiae Pythagoricae[*](Pythagoricae — 2 philosophiae om.F1. -ricae— 2 essent om.Ea) — eosque combustos a Q. Petilio[*](pettilio Rs. Poetelio B. (an Petillio?)) praetore, quia philosophiae scripta[*](scriptae MMadvig. scripti (sor- Rs 1) Rs) essent.[*](Pisophyso Rs. ipso D1F1. -se Ea fr. 11 Pet. —Tudit. fr. 3 Pet. — Varro VI fr. 3 Mirsch. — Val. Ant. fr. 8 Pet.) hoc idem tradit Piso censorius primo commentariorum, sed libros septem iuris pontificii[*](pontifici FEa), totidem[*](totidemque C) Pythagoricos fuisse; Tuditanus[*](uditanus F1Ea. V dit- F2) tertio decimo[*](tertio decumo DFED. XIIII Rs) Numae[*](nume Rsa. num (nu F1) ac F) decretorum fuisse[*](fuisse ll.H(D). libro XII. fuisse v. fuisse. Libros. ipse Varro humanarum antiquitatumantiquitatium M1RsF VIIVII MRsS. VI rv (H).V G, Antiasantius Ea secundosecundo G. II MRs. -ndos rv libroslibro M. (libros fuisse del. G) XII fuisse G(S)) fuisse XII[*](XII MRsS. duos G. ex his (iis v) rv) pontificales Latinos, totidem Graecos praecepta philosophiae continentes; idem tertio[*](tertio MRsF2G. -ios rv. tres Verc.) et[*](id est F1E) SC[*](et SC. U 224. & f.c. Rs. et se M. se F2. om. rva.J). ponit quo comburi eos placuerit.[*](Sol. 2,17. cfr. Gell. I 19. Dion. Hal. IV 62 al. — Mucian. fr. 8 Brunn. — Homer.: cfr. § 69.) inter omnes vero convenit Sibyllam [*](si- bullā Rs. sybilla FEa) ad Tarquinium Superbum tres libros adtulisse, ex quibus sint[*](ini (pro sint) F1. in D1. in his Ea. igni va.S) duo cremati ab ipsa, tertius cum Capitolio Sullanis [*](syllanis Mva.Brot. sill- a) temporibus. praeterea Mucianus[*](mutianus Rsva. H (S)) ter cos. prodidit[*](post prodidit deficitRs) nuper se legisse, cum praesideret Lyciae[*](lyciae Mav. lic- r), Sarpedonis ab Troia scriptam in quodam templo epistulae chartam, quod eo magis miror, si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat. aut[*](aut — 448, 1 sentit om.a) cur, si iam hic erat usus, in plumbeis[*](in plumbeis — 17 Homerus ll.v(G2)S. del. G1e codd. (L)) linteisque [*](litterisque M) voluminibus scriptitatum constet, curve[*](curue MJ. cur & rv) Homerus in illa ipsa[*](illa ipsa M. ipsa illa rv) Lycia[*](lychia FE) Bellerophonti[*](bellero- fonti F. belloro- E) codicillos datos, non epistulas[*](epistolas Eva.S),
tradiderit[*](prodidit FEva.J)? sterilitatem sentit hoc quoque, factumque iam Tiberio principe inopia chartae ut e senatu darentur arbitri[*](arbitris M2. -tri is coni. Dzi.) dispensandis[*](dispensandis MDzi. -di v. -de Fa. -dę EH); alias in tumultu vita erat.