Dialogi

tardantibus seruis ipse usque ad limina exteriora progreditur: ibi Martinum ut senserat deprehendit. perculsus

miser tantae uirtutis manifestatione, quid, inquit, mihi hoc, domine, fecisti ? nihil te loqui necesse est: scio quid desideres, uideo quid requiras : discede quantocius, ne me ob iniuriam tuam caelestis ira consumat: satis soluerim hucusque poenarum. crede quia non leuiter apud me actum est, ut ipse procederem.

post discessum autem sancti aduocat officiales suos, iubet omnes custodias relaxari et mox ipse proficiscitur. ita fugato Auitiano laetata est ciuitas et liberata. [*]( 2 disponit V: disponens AFv || postera o 3 triste V: tam triste AFv B pertendit M 1 profundo B 6 nullis F pr. m. 9 et om. V 12 natura eernorum om. V 13 prima limina niz A (Bed add. uii m. 8) 14 soranio de Prato: somno libri 15 auimet F corr. 16 necdum V II filius noctis F 17 est om. AFv 19 eibiq. F, sed q. erasum 20 usque om. AF 21 adpraehendit V 22 manifestatione uirtutis AFv 23 te loqui AFV: loqui te v 27 sancti martini F, martini (om. sancti) F II custodia v 29 est ciuitas et liberata AFV: est se cinitas liberatam duo codd. Gisd. et v )

Haec cum multis Auitiano referente conperta sint, tum nuper Refrigerius presbyter, quem coram uidetis, a Dagrido, fideli uiro ex tribunis, sub inuocatione diuinae maiestatis audiuit, qui sibi hoc ab ipso Auitiano relatum esse iurabat.

ceterum nolo miremini me hodie facere, quod hesterno non feci, ut ad singulas quasque uirtutes nomina testium personasque subnectam, ad quas si quis fuerit incredulus, quia adhuc in corpore sunt, recurrat.

exegit id infidelitas plurimorum, qui in aliquibus, quae hesterno memorata sunt, nutare dicuntur. accipiant ergo testes adhuc incolumes adque uiuentes, quibus, quia de fide nostra dubitant, magis credant. sed si adeo infideles sunt, profiteor quia nec illis sunt credituri.

miror autem quemquam, qui uel tenuem sensum religionis habeat, tantum piaculi uelle committere, ut putet quemquam de Martino posse mentiri.

facessat a quoquam, qui sub Deo uiuit, ista suspicio: neque enim Martinus hoc indiget, ut mendaciis adseratur. sed totius sermonis fidem, Christe, apud te deponimus, nos nec alia dixisse nec alia dicturos, quam quae aut ipsi uidimus aut quae manifestis auctoribus uel plerumque ipso referente cognouimus.

ceterum etsi dialogi speciem, quo ad leuandum fastidium lectio uariaretur, adsumpsimus, nos pie praestruere profitemur historiae ueritatem. haec me extrinsecus inserere nonnullorum incredulitas non sine meo dolore conpulit. sed redeat ad nostrum sermo consessum:

in quo cum me tam studiose audiri uideam, fatear necesse est Aprum fecisse constanter, qui reppulit infideles, eos tantum iudicans audire debere qui crederent.

efferor, si quid creditis, spiritu et prae dolore totus [*]( 1 sint ABFV: sunt., 2 adagrido V: abagarido AFMQ, auagdrio B ab euagrio cod. Trudon. Qiselini et v 3 magestatis F 5 externo V 8 exe- . git Y: exigit AFv 9 nutare Fin ras. m. 2 12 quendam F 13 uellet c. ut putent V 15 suspitio AF || nam neque B 16 sed V: sed tamen AFv || sermonis V, sed niss. I. || Ghriste apud teBV: apud te ChriateAFc 17 deponimus B: depromimus AFVv, sed in V om. post. 19.quod V 20 lenandum BFQV: leniandum A, releuandum v 21 praestruere AQV et pr. m. F: praestare F corr. etv 22 compulit Mercerus: compulerat F (sed at corr. ex it), conpnlerit (uel comp.) AVv; cf. uar. lect. adp. 205, 6 23 consensum ABFMV || tam F vn ras. 24 fatear de Prato: fateor Vv, fatebor ABF 25 repulit Av 26 si quid BMV: siquidem AFv (siquidem , credite, ed. Aldina, si quidem cernitis Casp. Barthius) )