Epitome Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

in una tamen Thetide abstinentior fuit. erat enim praedictum quod is quem paritura esset, maior patre suo futurus esset. pugnauit ergo cum amore, ne quis se maior nasceretur. sciebat ergo se non esse perfectae uirtutis magnitudinis potestatis, qui quod ipse patri fecerat timuit.

cur igitur Optimus Maximus nominatur, cum se et peccatis contaminauerit, quod est iniusti ac mali, et maiorem timuerit, quod est inbecilli ac minoris?

Sed dicet aliquis ficta haec esse a poetis. non est hoc poeticum sic fingere, ut totum mentiare, sed ut ea quae gesta [*](INSTITUTIONES 2 tamquam fungus] cf. VII 4, 3. 3-7] 117,15—17. 8-12] 110,10. 12 s.] 110,11. 13-15] I 10, 12 (-stuprum). 15 s.] I 10, 11 (uirgines). 15-23] I 11, 9-11. 15 s. (-et nihili). 21 s.] I 10, 13. 24-684, 3] I 11, 17. ) [*](AUCTORES 3 s.] Verg. Aen. VII 774 ss. ) [*](T] 1 Erichthonius Pf, ericthonius T 2 effudit] cf. ad Inst. I 17,13 y 3 hippolitum T 4 relegauit Da, religauit T 9 pietatis Da, Buen confert Inst. I 10, 10, potestatis T 12 Alcimenam Buen conl. 7, 3, almenam T laedamque T 14 faemineos T 17 theMde ex thedi T predictum T 19 narslceretur T 20 perfecte T 21 Optimus Maximus Da conl. Inst. I 10, 10, maximus optimus T 22 contwrainauerit T 23 timuerit (ar in ras. exit) T ac Pf, a T 25 ut (ante totum) Pf, aut T)

684
sunt figura et quasi uelamine aliquo uersicolore praeteias. hunc habet poetica licentia modum, non ut totum fingat, quod est mendacis et inepti, sed ut aliquid cum ratione commutet.

in imbrem se aureum uertisse dixerunt (Iouem), ut Danaen falleret: quis est imber aureus? utique aurei nummi, quorum magnam copiam offerens et in sinum infundens fragilitatem uirginalis animi hac mercede corrupit. sic et imbrem ferreum dicunt, cum uolunt multitudinem significare telorum. Catamitum in aquila rapuit: quae est aquila?

legio scilicet, quoniam figura huius animalis insigne legionis est. Europam transuexit in tauro: quis est taurus? utique nauis, quae tutelam habuit tauri (in) specie figuratam.

sic Inachi filia non utique bos facta transnauit, sed eiusmodi nauigio iram Iunonis effugit, quod habebat bouis formam. denique cum in Aegyptum delata esset, Isis est facta, cuius nauigium certo quodam die in memoriam fugae celebratur.

Vides ergo non omnia poetas confinxisse, set quaedam praefigurasse, ut cum uera dicerent, aliquid tamen numinis adderent iis quos deos esse dicebant, sicut etiam de regnis.

cum enim dicunt Iouem caeli regnum sorte tenuisse, aut Olympum montem significant, in quo Saturnum et Iouem postmodum habitasse ueteres historiae produnt, aut partem Orientis, quae sit quasi superior, quod inde lux nascitur, Occidentis autem uelut inferior, et ideo Plutonem inferos esse sortitum; mare uero cessisse Neptuno, quod oram maritimam cum omnibus insulis optinuerit.

multa sic poetae colorant. quod qui [*](INSTITUTIONES 3-8] I 11, 18. 9-12] I 11, 19. 12-16] I 11, 20 s. 17-19] I 11, 23-30. 19-26] I 11. 30-32. 34 s. 20 s.] I 11, 35 (mons Olympus). 26-685, 5] I 11, 23 (28 s.)-30. 36. ) [*](AUCTORES 7J cf. ad Inst. I 11, 18. ) [*](T] 4 Iouem add. Pf 7 rhlac T 9 que T 12 in addidi, cf. fag. 686,16; Inst. I 11, 19 in aquila; adnot. ad IV 15, 3 in specie 14 uobis (corr. m. 2) sic T 17 confinxisse Pf, confixisse T set, sed s del. m. 2? T quedam T 18 praefugurasse T aliquit T tAmen Da in Addendis pag. 256, tale T; an pro tale numinis scribendum uelaminis ? cf. c. 11, 1: Inst. I 11, 30 22 historiae, sed h del. m. 1? T 26 potae T )

685
nesciunt, tamquam mendaces eos arguunt, uerbo dumtaxat: nam re quidem credunt, quoniam deorum simulacra sic fingunt, ut cum mares ac feminas faciant et alios coniuges, alios parentes, alios liberos fateantur, poetis utique adsentiant: haec enim sine coitu et generatione esse non possunt.

Sed omittamus sane poetas: ad historiam ueniamus, quae simul et rerum fide et temporum nititur uetustate.

Euhemerus fuit Messenius, antiquissimus scriptor, qui de sacris inscriptionibus ueterum templorum et originem Iouis et res gestas omnemque progeniem collegit; item ceterorum deorum parentes patrias actus imperia obitus, sepulcra etiam persecutus est.