In Hieremiam Prophetam Libri Sex

cumque, inquit, \'cernerem uas e luto fieri, subito dissipatum est hoc dei agente prouidentia, ut manus artificis, dum nesciret, errore suo parabolam figuraret. rursumque ille figulus, qui uas e luto rota currente perdiderat, fecit aliud sibi, ut ei uisum est. statimque dominus ad prophetam: \'si figulus,\' ait, \'hanc habet potestatem. ut ex eodem luto rursum faciat, quod fuerit dissipatum, ego in uobis, qui, quantum in uobis est, perisse

uidemini, hoc facere non potero?\' et ut liberum signiticaret arbitrium, dicit se et mala annuntiare genti et regno illi uel illi et rursum bona; nec tamen hoc euenire, quod ipse praedixerit. sed e contrario fieri. ut et bona malis eueniant, si egerint paenitentiam, et bonis mala, si post repromissiones fuerint ad peccata conuersi. et hoc dicimus, non quo ignoret deus hoc uel illud gentem aut regnum esse facturum, sed quod dimittat hominem uoluntati suae, ut uel praemia uel poenas suo merito recipiat.

nec statim totum erit hominis, quod eueniet, sed eius gratiae, qui cuncta largitus est; ita enim libertas arbitrii reseruanda est, ut in omnibus excellat gratia largitoris iuxta illud propheticum: nisi dominus aedificauerit domum. in uanum laborauerunt. qui aedificant eam; nisi dominus custodierit ciuitatem. in uanum uigilauit, qui custodit eam. non enim uolentis neque currentis, sed miserentis est dei. [*](2 *Hier. 18, 3 3 *Hier. 18, 3 24 *Ps. 126, 1 27 Rom. 9, lb ) [*]( 1 discendissem Pa.c. 3 ambiguitatem V 4 abanima P 5 rotam P 9 sibi] siue LP,MAa.c. sic V ei M 11 lutura La.c. fuerat P,Ma.c. 12 periisse v 15 uenire YP 16 e om. MA,La.c. et om. P R repromissionē. A. remissiones V 18 non s. u. M quod v 20 demittat Max. 21 paenas M sua uoluntate et add. v totum om. r 27 uigilabit Lv nigilat V uigilant P 28 sed misereatis neque currentis LMAac. )

[*]( 18, 11―13)Nunc ergo dic uiro Iudae et habitatori Hierusalem dicens: haec — siue sic — dicit dominus: ecce ego ego contra uos malum et cogito contra uos cogitationem; reuertatur unusquisque a uia a mala et dirigite uias uestras et studia uestra! qui dixerunt: des desperauimus — siue confortabimur -: post cogitationes enim nostras ibimus et unusquisque prauitatem — siue quod placuit cordi suo malo — faciemus. ideo haec dicit dominus: interrogate gentes: quis audiuit talia horribilia, quae fecit nimis uirgo Israhel?

Implet dominus parabolam. quam et aspectu et sermonibus docuerat. et dicit: \'ecce ego fingo contra uos malum quasi figulus lutum\' — malum autem iuxta Isaiam, qui dicit: faciens pacem et creans malum, non quo per se malum sit, sed quod patientibus malum esse uideatur — et cogito contra uos cogitationem\' — id est pro merito inferre sententiam —; (mutate opera et dirigite uias uestras, ut et prosperis -poena mutetur!

\' \'qui/inquit, \'e contrario dixerunt: confortabimur\' — in malis uidelicet operibus siue iuxta Aquilam desperauimus us et iuita Symmachum defecimus, quod utrumque offendit deum, ut aut nequaquam se putet posse saluari aut ad placandum deum animo defecisse — et post cogitationes,\' inquit, \'nostras ibimus.\' ubi est ergo absque gratia 9::rlń:,.

t dei liberi arbitrii potestas et propriae indicium uoluntatis, cum grandis offensa sit dei sequi cogitationes suas et praui [*](2 *Hier. 18, 11 6. 8 *Hier. 18, 12 13 Hier. 18, 11 cf. Hier. 18, 6 14 Esai. 45, 7 16. 18 Hier. 18, 11 19 Hier. 18, 12 *Hier. 18, 12 20 Hier. 18, 12 21 *Hier. 18, 12 23 Hier. 18, 12 ) [*]( 1 iuda AV cum Vulg. habitatoribus P cum Vulg. 6 (= 20) disperauimus P 7 nostras enim P 8 prauitatem1 cordis sni mali add. s. u. m2 A 9 cordis Vv cum Vulg. sni v cum Vulg. malo om. V mali v cum Vulg. facimus V 12 sermonibus et aspectu p 13 eccej ac P 14 esaiam MVP, Aa.c. 15 quod MAVPv per se] ipseF 16 facientibus V 19 paena MV e s. u. L, om. cet. v diiernnt contrario v 22 ut P saluatori Pa.r. 23 ad (d ex p) L animam P 24 dei gratia t7 25 liber P 26 grandisj magis P ) [*](LIX. Hieron. in Hierem. ) [*]( 13 )

[*](18, 14 )Numquid deficiet de petra r a agri nix Libani? aut anelli possunt aquae erumpentes frigidae et defluente? LXX: numquid deficient de petra ubera aut nix de Libano? aut declinabit aqua uiolenter sublata uento?

Tale quid et illud Uerguianum sonat. ante leues ergo pascentur in aethere cerui et freta destituent nudos in litore pisces, quam nostro illius labatur pectore uultus: et in alio loco: in freta dum fluuii current, dum montibus umbrae lustrabunt, conuexa polus dum sidera pascet, semper honos nomenque tuum laudesque manebunt.

\'quomodo,\' inquit, nix de Libani summitatibus deficere non potest nec ullo. ut omnis liquescat, solis ardore superatur fluentesque de montibus riui nequaquam siccantur in fontibus, sic meum nomen, quod per se stabile est atque perpetuum, non poterit immutari; et tamen, cum cetera naturae ordinem seruent, populus meus oblitus est mei.\' sequitur enim:

[*]( 18, 15 )Quia oblitus est mei populus meus frustra[*]( 1. 8 Hier. 18, 13 5 Pa. 75, 2 9 *Hier. 18, 14 12 Uerg. Ecl. I 59. 60. 63 16 Uerg. Aen. I 607-609 )[*]( 7 numquit L (— lin. 9) *libani (b s. u.) L 8 euelli P cum Vulg. 9 LXXta P (saepius) 10 declinauit MAP 11 illum F uirgilianum MVP,Ap.c. (et hic uergiliauum in mg. Ai, v sona Ma.c. 12 antel te Ma.c. haere P 13 diatituent AP,La.c. 14 libatur A lauatar V laeuatur P :16 in freta] re in ras. LA infert. (a eras.) M flubii Ma.c. incurrent Fa.r. currunt P motibus Aa.c. 17 populus P.LMAa.c. 18 honus P nomen V 19 sumitatibus V 20 omnes V 21 siccatur Pa.c. 22 se om. M 23 potuit P immutare M 24 es Ma.e.m2 25 es MAa.c.m2 )