Epistulae

—monachis et minatur et inportat exilium, et hoc monachus apostolicam cathedram tenere se iactans. non nouit terrori natio ista succumbere et inpendenti gladio magis ceruices quam manus subicit. quis enim monachorum exul patriae non exul est mundi? quid necesse est auctoritate publica et rescripti inpendiis et toto orbe discursibus? tangat saltim digitulo, et ultro exibimus. domini est terra et plenitudo eius. Christus loco non tenetur inclusus.

Praeterea, quod scribit nos per te et Romanam ecclesiam [*]( 18 Ps. 23, 1 ) [*]( 1 uoluntatem F alt. et om. A 2 fundendo enim A sang. et pat. mag. g sanguine J 4 si s.l.Ju quod u degemus A legimus lu 5 nouerant A persec(q u)utiones Au 6 hereticique (que exp.).E hęreticorumque F maximae Fa.r.J ut nonnulli iactitant A 7 auderent u 8 solus Fa.c.J ecclesiae (e u) Au,Fp.c. 9 eclesias I oro — 13 iactans om. A est] add. ista g 11 eos F quos .Ep.e. saltem J,Ia.c.(s.l.) 12 minitatur u impetrat g 13 mon.] add. et post hoc u tenere] habere s non nouit] nescit A 14 natio ista] mens xpiana A 15 exul] non exul A 16 pr. est om. u qui Fl necesse] opus s auctoritatem A publ. et rescr.] publiciter scripti A 17 saltem A,Ja.c. et] ex I 18 exhibimus Ap.c.Fa.r. J exiuimus (ui exp.)u 19 continetur JI 20 propterea lu possim plura dicere et cotidiano(u s.l.m2)s iniurias nostras, quibus (add. nos s.l.) blanditur bonus pastor inuitat ad pacem, flebili explicare sermones (alt. s exp.), possim (ex possem m2) epistolis eo sensu, quo scriptae sunt, respondere, uerum studio et expectatione pacis feruenti stomacho uerba non commodo. quaerantur alii libere, quos ledere lesus ipse non audet. ego interim (ex-rem) non silebo et dispensationem uel inpe (ex i)ritiam simulabo uel metum. quid enim mihi accusanti facturus est, qui, ut ipse testatur, laudanti detrahet? illud autem (c/. p. 112,18—23)A scribis FJI scripsit u scribit beatitudo tua A romane ecclesie u romam I )

quapropter, quod m pnncipio epistulae dixi, etiam nunc repeto:nos uelle Christi pacem, ueram optare concordiam et te rogare, ut illum moneas pacem non extorquere, sed uelle. sit praeterito nostrarum contumeliarum dolore contentus; uetera uulnera saltim noua obliteret caritate. sit talis, qualis ante fuit, quando nos suo arbitrio diligebat. uerba ei de alieno stomacho non fluant; faciat, quod uult, et non, quod uelle conpellitur. aut quasi pontifex cunctis aequaliter imperet aut quasi imitator apostoli uniuersorum saluti ex aequo seruiat.

si talem se praebuerit, ultro praebemus manus, extendimus brachia; amicos et parentes habeat et sentiat in Christo sicut omnibus sanctis ita et sibi esse subiectos. caritas patiens est, caritas benigna est, caritas non aemulatur, non inflatur, omnia sustinet, omnia credit. cunctarum uirtutum mater est caritas et quasi spartum triplex apostolica sententia roboratur dicentis: fides, spes, caritas. credimus et speramus; atque ita per fidem et spem dilectionis uinculo copulamur.

idcirco enim et nos patrias nostras dimisimus, ut quieti absque ullis simultatibus in agris et in solitudine [*]( 18 *I Cor. 13, 4. 7 20 cf. Eccle. 4, 12 21 I Cor. 13, 13 ) [*]( 1 a om. u quod u qua c uidemus J Z communione s separati g 2 et] ut FJI pale (ex i A)stina codd. 3 quoque] quod F J Σ bethem J Bethlehem ς 4 est om. A communionem AJ,FΣa.r. sociemur F; add. et inde nri xpi lauacro percipiunt A 5 causa A putanda A 6 stomacho A generalia u 7 uocabulum F J Σ quapr. papa uenerabilis A quod om. F2 8 pacem xpi I ueram om. FJI 9 opt.] obtinere u illo Fa.e. illos I horteris A 10 uelle] uel I praeteri- tarum FJI 11 ueterata g sit] sed A 12 quando] quomodo FI nos] non F J Σ eius Au 13 profluant A 14 pont.] sponte rex A 15 seruat J,Fla.c. 17 parentes (i. e. oltemperantes)] pares Au sentiet AJ sicut-sibi om. A et (eras.) ita et I 18 sibi nos esse s pr. est s.l.F, om. u 21 apostoli g 22 pro et om. s 23 enim et] etenim F J Σ 24 quiete u; add. et Au illis F,Ia.c. alt. in om. u. )

sed contenti sint honore suo -et patres se sciant esse, non dominos, maxime apud eos, qui spretis ambitionibus saeculi nihil quieti et otio praeferunt. tribuat autem orationibus tuis Christus deus omnipotens, ut pacis non ficto nomine, sed uero et fideli amore sociemur, ne mordentes inuicem consumamur ab inuicem.

Schidulae, quas misistis, honorifica me adfecere contumelia sic ingenium praedicantes, ut fidei tollerent ueritatem. quia eadem Alexandriae et Romae et in toto paene orbe boni homines super meo nomine iactare consuerunt et tantum me diligunt, ut sine me heretici esse non possint, omittam personas et rebus tantum et criminibus respondebo. neque enim causae prodest maledicentibus remaledicere et aduersarios talione mordere, cui praecipitur malum pro malo non reddere, sed uincere in bono malum, saturari obprobriis et alteram uerberanti praebere maxillam.