Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

quos obsecro, quiescant et desinant maledicere; non enim ut aduersarii, sed ut amici scripsimus, nėc inuecti sumus in eos, qui peccant, sed, ne peccent, monuimus. neque in illos tantum, sed et in nos ipsos seueri [*]( 7 cf. ep. XXII ) [*]( 1 ergo salter 2DNB torquetur 2DNB dicas H quentam H quando 2 quoniam DNk,B (oniam in ras.) 2 nenter N mens K eius DNB, ras. 2 litt. 2 sit] est G quod s. I. K acciperis H,Ba.c. accipis IDN 3 dispensatores D disp. est H largiorem Kp.c.HD largitiorem 2 largitori N ipse sua B ipsa G 4 nolo-potest. om. N nolo] add. ut s. I. m2B saculus Za.c.m2B 5 me mel. mea GP mel. mea K mea mel: 2k mea meL me DB mel. est mea H optimos K ipse est op(bZB)timus 2DNB est om. 2DNB 6 nihir sibi ZDkB seruat GNk 7 lapid.] distributo k lapid.-9 confod.] talia scribendo N uirg.] uiduitatis (ex -tes) P 8 quam H eusthochiae K eusthocio H eustochio S romanae 2 9 dec. aun. D rursum PZDkB; add. de s. l. B bethlem GK bethlehem D betlehem k bethleem cet. mora (m eras.) G reserarem K 10 omn. me ling. N hominum B proderem K,ka.r. enim om. K nihil] mihi H 11 quod] add. si K prohib.] noluisti ZDNkB 12 scribentem H scribens N nos nosse Bp.e.mS nos G aduertum nos cunctorum ZDNkB aduersus H maledictorum K,Dp.c.m2 13 torq. GP contorq. N esse torq. cet. obs.] add. ut 2DNB 14 adtiersariis HZDNk amicis HZDNk 15 inuenti N at inuenti in mg. m22 monemus 2DN 16 illis 2DN et s. 1. 2, om. HK nosmet H )

441
iudices fuimus uolentesque festucam de oculo alterius tollere nostram prius trabem eiecimus. nullum laesi, nullus saltim descriptione signatus est, neminem specialiter meus sermo pulsauit: generalis de uitiis disputatio est. qui mihi irasci uoluerit, prius ipse de se, quod talis sit, confitetur. [*]( 1 cf. Matth. 7, 3—5 etc. 4 cf. Cicero de imp. Cn. Pompei 37 ) [*](1 fistncam K fusticam II oculos H 2 nostrum K prius] primum P eicimns KZ,Pa.c. eiciamus HDN null.] nnll. absque nomine KH null. (del.) null. nomen Ba.c. null. ex nomine Bp.c. nulli non ka.c.m2 nullius nomen 2DN saltem G, om. 2DNB 3 descr.] de (om. B) mea scriptura 2DNB designatus est B designatum est 2 (de p. c.) DN signaui k 4 pulsabit G de s. l. Z diuitiis 2DN disp. est] disputae H est] sit (exp.) est P; add. sed ZDNkB irascit H 5 prius om. GHP ipse de se] de se ipso B de se om. D tali P sit] est KZDNB confltebitur 2DN confiteatur B; add. amen. explicit ad nepotianum G explicit ad nepocianum praebiterum sic) de ordine clericorum K amen H explicit libellus ad nepotianum 2 )
442

LIII. AD PAULINUM PRESBVTERUM.

Frater Ambrosius tua munuscula perferens detulit et suauissimas litteras, quae in principio amicitiarum fidem probatae iam et ueteris amicitiae praeferebant. uera enim illa [*](r = Lugdunensis 600 s. VI (continet p. 442,5 uera-443, 4 conciliant; 443, 12 malens-13 ingerere; 445, 3 inuenit-4 \' fieret; 446, 1 habet-3 insonat; 447, 14 sancta-16 resistit; 449, 7 magis-8 interrogat; 453, 10 facilitate-11 intellegunt; 454, 10 pnerilia—12 nescias; 456, 16 si historiam-457, 2 narrantur; 463,15 nolo-19 indoctus; 463, 19 non sum—464, 2 sunt; 464, 5 discamus-6 caelo; 464,15 nemo-16 nenderet; 464, 17 auaro-18 alt. habet; 465, 1 si habes-9 moriturum). ) [*](G — Neapolitanus VI. D. 59 s. VII (continet partem epistulae -..a p. 459, 14 monebo usque ad finem). ) [*](X ■ = Petropolitanus I. 15 Quarto s. - VIIi-IX. ) [*](H = Monacensis lat. 6299 s. VIII-IX (continet epistulam usque ad p. 460, 14 cuangelium). ) [*](P = Cenomanensis 126 s. IX. ) [*](Z = Turicensis Augiensis 41 s. IX. ) [*](D = Vaticanus lat. 355 356 s. IX-X. ) [*](S = Vindobonensis lat. 746 s. XIII. ) [*](2 incipit ad paulinum F in nomine dei summi incipit aepistola bironimi ad pulinum (sic) hironimus in opido stridonis hanc aepistolam sub theodosio imperatore scripsit X incipit epistula hieronimi de cano ad paulinum. haec inscriptione hiero de can. sed aliquid auctoribus esse traditura auctorum enim mose quandocumque suam personam demonstrant initis demonstrare librorum et non scriptionibus nt paulum seruus xpi illu et ceter. hieronimum enim hanc epl scripsisse non dubitamus. nunc uerocertum difinimus locum H item ad paulinum presbyterum de studioscripturarum P incipit hieronimi ad paulinum pbr de omnibus dininaehystoriae libris I item epla sancti hieronimi secunda ad paulinum presbyterum de omnibus dinine historie libris. scripsi ego manu D item ierrai efla secunda ad paulinum pbrm de de (sic) omnibus diuinis istorie libris S, titulus cum priore epistulae parte excidit in G 3 tua XH tua mihi cet. adferens H detullit X et] simul X, om. H 4 in XHP a cet. amic.] alloquu(cui/)tionis XH iam probatae S 5 iam om. HDS et net. P fidei et uet. ZDS, om. XH amic.] add. tunc X, add. iam tunc H perferebant X illa eet uera nec. P uere 2T )

443
necessitudo est, Christi glutino copulata, quam non utilitas rei familiaris, non praesentia corporum tantum, non subdola et palpans adulatio, sed timor domini et diuinarum scripturarum studia conciliant.

legimus in ueteribus historiis quosdam lustrasse prouincias, nouos populos adisse, maria transisse, ut eos, quos ex libris nouerant, coram quoque uiderent. sic Pythagoras Memphiticos uates, sic Plato Aegyptum et (propter) Archytam Tarentinum eam quoque oram Italiae. quae quondam Magna Graecia dicebatur, laboriosissime peragrauit, ut, qui Athenis magister erat et potens cuiusque doctrina Academiae gymnasia - personabant, fieret peregrinus atque discipulus, malens aliena uerecunde discere quam sua aliis inpudenter ingerere.

denique dum litteras quasi toto fugientes orbe per-\' sequitur, captus a piratis et uenundatus etiam tyranno crndelissimo paruit; captiuus, uinctus et seruus, tamen, quia philosophus, maior emente se fuit. ad Titum Liuium lacteo [*]( 16 cf. Plin. epist. II 3t 8 cf. Quintil. inst. orat. X 1, 32 ) [*](1 nequeaitudo H est XH est et cet. gluttino XII cop.] add. est H 2 pr. non] ut non H corp. tanto XH tant. corp. cet. non subd. om. r 3 palpitans X tim. domini XH domini tim. P dei tim.. cet. 4 concilient Z concitant XII leg.] add. enim XII 5 lustrare II nouos] nouas nouosquae H pop. ad. XH ad. pop. eft. marial metre II 7 pith. XP phit. DS phitagora* Z (ph ex p m2) phitacoras H memphitico H propter addidi, om. codd. 8 arcitam PZD archita S taran(ns.l.Σ)tinum 2D tenentium XH eam quoque scripsi eamque ,P eumque H etiamque X eademque ZDS ora DS hora H2 quanqam X (qa ex da) 9 magne graecie Za.c. incognita grecis X grecis. incognita H dicebantur XII ut qui] utque S 10 athenas Z,Da.c.m2 apud athenas Dp.c.m2 fuit H et potens om. XH doctrina XS doctrinarn H doctrinae P doctrinas ZD achadimie X ac(chZ)ademia et Za.c.D 11 ginnasiae S geminassia X 12 mallens XII melius 1\' uer. al. H dicere Z discimus ex discemus m2T sua] nostra iT alis X, om. cet. ing. inprudenter H prudenter). 13 gerere Za.c.. ingerimus r deinde H cum ZDS orbe fugiens X confugientis H 14 etiam om. X crudelissimus II 15 parauit II captius (i eras.) X captiuis S, om. H uictus H uinctis S seruis S quia om. XH,Za.c.m2 16 maiore ZD maiorS S mente XZDS semente II se om. HZD at P, om. XH libium ZI) libdium X lippeum H )

444
eloquentiae fonte manantem uisendum de ultimo terrarum orbe uenisse Gaditanum quendam legimus; et quem ad contemplationem sui Roma non traxerat, uel unius hominis fama perduxit. habuit illa aetas inauditum omnibus saeculis celebrandumque miraculum, ut orbem totum ingressus alium extra orbem quaereret:

Apollonius — siue ille magus, ut uulgus loquitur, siue philosophus, ut Pythagorici tradunt - intrauit Persas, transiuit Caucasum, Albanos, Scythas, Massagetas, opulentissima Indiae regna penetrauit et ad extremum latissimo Phison amne. transmisso peruenit ad Bragmanas, ut Hiarcam in throno sedentem aureo et de Tantali fonte potantem inter paucos discipulos de natura, de moribus ac de siderum cursu audiret docentem; inde per Elamitas, Babylonios, Chaldaeos, Medos, Assyrios, Parthos, Syros, Phoenices, Arabas [*]( 6 cf. Philostr. uit. Apoll. I c. 18 sqq. 8 cf. ibid. II c. 4 sqq. 10 cf. ibid. III c. 15 11 cf. ibid. III c. 16 cf. ibid. III c. 25 12 cf. ibid. III c. 16-49 13 cf. ibid. III c. 50—V c. 24 ) [*]( 1 manaute H manentem Σ,λΡDa.c. uisendum H aiseenno X, om. cet. -ultimo XH ultimis cet. terrarum orbe scrip$i hispaniae (spaniae H) uel terrarum (terrorum H) orbe XH bispaniae (spaniae 2D) galliarumque finibus PIDS 2 uen. Gad. quend. scripsi uen. ad thaianum quond. H uen. tatianum qaeud. Â. quosdam (quondam S) uen. nobiles, PIDS quem XH quos PZDS 3 uel H, om. cet. 4 perdnxerat 2 5 orbem H urbem cet. totum scripsi totam XH tantum 2 tantam cet. ingressus alium XII ingressi aliud cet. 6 orbem scripsi urbem coda. quereret XH quae(e)rerent cet. appollonius 2 apollonus autem X maius H nulgo H 7 phithagorici X phitacorici H phitbagoraei P pitagorei 2 phitarei D phytagora S 8 pertransinitque S pertransiuit S caucassum Âi cauasum H; add. montem S massagitas À. massagethas 2 massagetes S 9 aepulentissima Â. epolentis ima H india H et s. I. m22, om, DS extr.] add. uero S 10 fison Xp.r.2D finson Xa r. bracmanas D brachmanas P uti arcam 2D 11 hiiarcham H iarcam S 12 motibus S tert. de), de dierum 2, om. cet. syderumque 2p.c.m2 13 curans 2Da.r. edocentem H aelamitas P2 elimitas H ilamitas Dp.c.m2 hilamithos X babilonios X,P (l ex 11) babilloneos H baby(y ex i m £ )lones 2 babilonas D babilonicos S (coa ex as m2) chaldaeos 2p.c.m2 chaldeos DS caldeos cet. 14 moedos PD assirios DS assiros Â. ac sirios P partos D siros XP2 syrios D foenices D fenices 2 phcnicis P phinices Â. fenicas S penices H arabes S )

445
Palaestinam reuersus Alexandriam perrexit, Aethiopiam adiuit, ut gymnosophistas et famosissimam Solis mensam uideret in sabulo. inuenit ille uir ubique, quod disceret, ut semper proficiens semper se melior fieret. [scripsit super hoc plenissime octo uoluminibus Philostratus.]

Quid loquar de saeculi hominibus, cum apostolus Paulus, uas electionis et magister gentium, qui de conscientia tanti hospitis loquitur: an experimentum quaeritis eius, qui in me loquitur Christus?, postDamascum Arabiamque lustratam ascenderit Hierosolymam, ut uideret Petrum, et manserit apud eum diebus quindecim — hoc enim magisterio ebdomadis et ogdoadis futurus gentium praedicator instruendus erat — rursumque post annos quattuordecim adsumpto Barnaba et Tito exposuerit apostolis euangelium, ne forte in [*]( 1 cf. Philostr. uit. Apoll. V c. 43 sqq. cf. ibid. VI c. 6 sqq. 2 cf. Herodotus III c. 17-18 4 cf. Philostr. uit. Apoll. I c. 41 7 cf. Act. 9, 15 cf. II Tim. 1, 11 8 II Cor. 13, 3 9 cf. Gal. 1, 17-18 12 cf. II Tim. 1, 11 13acf. Gal. 2, 1—2 \' ) [*]( 1 pali(aH)stinam XH palestinos eet. andiuit (pr. u eras.) X ad H, om. cet. 2 gimnosoph. 2a.c.m2 gymnoso(iif)phitas Pa.c.H ginnosoph. S geYnlDosoph. Â. gymnososystas D et-uid.] uid. ad famosissimam mensam solis H in sab.] in subul (utrumque u incertum an a) X inuenerit in snblum H 3 inú.-fier.] qui proficere (i ex e mZ) studet (e ex i m2) et (del. m2), etiam si (ex se m2) gradum perfectionis attingat itt ex dt m2), semper tamen inuenit, quo crescat et per dies singulos se ipso melior fiat I7 uir] uisu XH ut XH- et cet. semp.] sem HS 4 proficiens et H se om. XH scrips.-Phil. seclusi, quod lectoris cuiusdam adnotatio esse uidetur scribit P et scripsit; super hoc om. X phil. o. uol. plen. Â. 6 de] die Â.a.r., om. H cum om. H paul. ap. X 7 quid H tanti Â. tanti in se cet. 8 loquitur XH loquebatur cet. eius quae(e)r. DS 9 xiii XD .10 lustratas P ascendere Â. ascenditque H hieru(oP,Zp.c.m2)soli(yD)mam XHPZD iherosolimam 5 ut uid.] uidere DS petro uid. X 11 mansit XID aput HDS illum Â. XV ex X 2 magist. Â. minist. S mist. HP myst. SD 12 hebd. S ogduadis H ogduaths Â. ocdoadis D octoadis 2a.c.m2 praedicatur Â. struendus SD 13 quatt. om. H 14 exposuerat HZ )

446
uacuum curreret aut cucurrisset?

habet nescio quid latentis ἐνεργείας uiua uox et in aures discipuli de auctoris ore transfusa fortius insonat. unde et Aeschines, cum Rhodi exularet et legeretur illa Demosthenis oratio, quam aduersus eum habuerat, mirantibus cunctis atque laudantibus suspirans ait: \'quid, si ipsam audissetis bestiam sua uerba resonantem?\'