Epistulae

unde illud apud Ionam uirgultum, si in Hebraeo nec hedera est nec cucurbita, sed nescio quid aliud, quod trunco suo nixum nullis sustentandum adminiculis erigatur, mallem iam in omnibus Latinis cucurbitam legi. non enim frustra hoc puto Septuaginta posuisse, nisi quia et huic simile sciebant.

Satis me, immo fortasse plus quam satis tribus epistulis tuis respondisse arbitror, quarum duas per Cyprianum accepi, unam per Firmum. rescribe, quod uisum fuerit, ad nos uel alios instruendos. dabo autem operam diligentiorem, quantum me adiuuat dominus, ut litterae, quas ad te scribo, prius ad te perueniant quam ad quemquam, a quo latius dispergantur. fateor enim nec mihi hoc fieri uelle de tuis ad me, quod de meis ad te factum iustissime expostulas.

tamen [*]( 21 cf. Ion. 4, 6 et ep. CXII 22 30 cf. ep. CV 5 fin. ) [*]( 2 noluerint § 7 edisserendo g quod$8 fide$in om. g 10 unius tractatores $ eadem $ 19 preturbemus $ plebs β quorum $ 20 consueuerunt $ 21 unde et$si om.^3 22 cucurbitas Õ 24 in nominibus 5|5 30 pr. te om. õ 31 nec] hęc $ )

Rettulit mihi quidam frater e Gallia se habere sororem uirginem matremque uiduam, quae in eadem urbe diuisis habitarent cellulis et uel ob hospitii solitudinem uel custodiendas facultatulas [*]( 1 am. lib. t 2 nec g 4 dilectionis his β 6 uelim g melius] melior g 7 quamquam β ) [*](r = Lugdunensis 600 s. VI (continet p. 422,10 rettulit — 423,2 separatae; 425, 20 quid tibi — 426,3 perisse; 429,12 inter has — 17 animum). ) [*](K = Spinaliensis 68 s. Vlll. ) [*](1 = Turicensis Augiensis 41 s. IX. ) [*](W = Parisinus lat. 1868 s. IX. ) [*](D = Vaticanus lat. 355 + 356 s. IX-X. ) [*](lP = Augustodunensis 17 A s. X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. Xll. ) [*]( ad matrem et filiam I1 ad matrem et filiam in gallia (galeis D) conmanenti- bus Z D; praetationem inscriptione carentem zequiiur epistu(o)la extemporalis (tem- poralis KIJl) ad matrem et filiam in gallia (galea W) commorantes KW hab. ΣD hab.se WΨ hab. KB 11 uiduam in ras.m2B orbe Γ urbe ine ex urbem W 12 cellolis Γ,Wa.c. etom.TF obomKT sollit. (pr. 1 s.l.m2) B sollicit. (pr. 1 s.l.I)ID uel ad cust. 2B uel ob cust.W ac pro custodiendis r facultatibus r )

cui ego: optimam , inquam, \'mihi iniungis prouinciam, ut alienus conciliem, quas filius fraterque non potuit, quasi uero episcopalem cathedram teneam et non clausus cellula ac procul a turbis remotus uel praeterita plangam uitia uel uitare nitar praesentia. sed et incongruum est latere corpore et lingua per orbem uagari\'. et ille: \'nimium\', ait, \'formidolosus; ubi illa quondam constantia, in qua multo sale urbem defricans Lucilianum quippiam rettulisti?

\' \'hoc est\', aio, \'quod me fugat et labra diuidere non sinit. postquam ergo arguendo crimina factus sum criminosus et iuxta tritum uulgi sermone prouerbium iurantibus et negantibus cunctis me aures nec credo habere nec tango ipsique parietes in me maledicta resonarunt e t psallebant contra me, qui bibebant uinum, coactus malo tacere didici rectius esse arbitrans ponere custodiam ori meo et ostium munitum labiis meis, quam declinare cor in uerba malitiae et, dum -carpo uitia, in uitium detractionis incurrere\'.

quod cum dixissem: \'non est\', inquit, \'detrahere uerum [*]( 11 cf. Horat. sat. I 10, 3 sq. 16 *Ps. 68, 13 18 cf. *Ps. 140, 3-4 ) [*]( 1 praesoles K,Ia.c. praesolis r clericus r maiore rW 2 aliis J1 ego] eo B ingemisc. WlP,Bp.c.m2 3 et in B multi W multa D 4 matre filia filia mater B matrem filia filia matrem W 5 filiam] add. et g mihi] add. rem s.l.m2W 6 iungis lP ut faciam ex prouinciam Wm2 partem eraso prouinciam I alienos Wa.c. lP alienas IDB quas] quam ex quem K 7 uero] egoWp.c.m2 catedraJS sedeam B 8 cellulamaTFDa.c. ac] hac Ip aut I D,B (corr. in haud) ab urbis (corr. in ab urbibus m2) W 9 linguam ΨΒ 10 totum orbem DB orbem totum I orbe K urbem lP uacare KWlP es (s.l.m2) form. W form. es g 11 quandam Da.c.m2B orbem ΣWΨ lucinianum ΚΨ lucianum IWD,Ba.c. 12 retul. I retull. KW retulistis lP detul. D pertul. (per in ras. m2) B 13 ergo] enim WD enim (del. m2) ergo (in ras. m2) B enim ego I 14 criminus B sermonem KWDlP 15 iurgantibusJDB cunctis] canetis W me-tango notum antestandi morem respicit nec aures me credo habere nec tactum g 16 maledicto g resonarent B 17 in me psall. g bibebam Ip.c. 19 hostium SDB decline B cor om.W cor meum IDB 20 et] ne in ras. m2W detractationis K 21 incurrerem WDB noncorr. om. W )

et ego: \'iam iam\', inquam,\' quod uis, faciam; nam et epistulae transmarinae sunt et specialiter sermo dictatus raros potest inuenire, quos mordeat. te autem moneo, ut clam sermonem hunc habeas. cumque portaueris pro uiatico, si auditus fuerit, laetemur pariter; sin autem contemptus, quod et magis reor, ego. uerba perdiderim, tu itineris longitudinem\'.

Primum scire uos cupio, soror ac filia, me non idcirco scribere, quia aliquid de uobis sinistrum suspicer, sed, ne ceteri suspicentur, uestram orare concordiam. alioquin — quod absit —, si peccati uos aestimarem glutino cohaesisse, numquam scriberem sciremque me surdis narrare fabulam. deinde hoc obsecro, ut, si mordacius quippiam scripsero, non tam meae austeritatis putetis esse quam morbi. putridae carnes ferro curantur et cauterio, uenena serpentino pelluntur antidoto; quod satis dolet, maiori dolore expellitur.

ad extremum hoc dico, quod, etiam si conscientia uulnus non habeat, habet tamen fama ignominiam. mater et filia, nomina pietatis, officiorum uocabula, uincla naturae secundaque post deum foederatio, non est [*]( 16 cf. Terent. Heaut. 222 ) [*]( 1 correctio B fac. doctr. g 2 reatu ID non cadat D,Ia.c.,WBp.e.m2 te s.l.m2W 3 tantum f 4 loc. sanct. ZDlP 5 ut cum IDB sor. mederer (alt. r s.l.m2) ac matri W matri mederer et sor. D matri meę (ex me m2) et sor. mederer (derer in ras. 8 litt.) I redderem B 6 iam iam] iam WB et om.2DB 7 spaliter B raro WDT,Ia.c.m2 8 moneo K\'P obsecro cet. 9 port. eum IWDB uiati D aud. fueris IDB audierint eum W sin Kp.c.IB si cet. 10 cont. fuerit Wp.c.m2 g 11 long.] add. explicit praef(ph D)atio IDIJJ; titulos speciales, de quibus supra dixi, praebent KW, \'P (in mg.) et B 12 uos scire g ac] et g me om.Kty 14 uestra Wa.c.D) morarem (pr. m eras.)W errare B , enarrare I (in mg. m2 al orare) D me orare g concordia D peccatorum IDB 15 extimarem B existimarem g aestimaret K gluttino IlP co(h s.l.I)esisseIB choesisse W cessisse D scirem namque Wp.c.m2 16 hoc s.l.B 17 meae] me D (exp.) B putetis aust. g credatis aust. W 19 pell.] curantur I (exp., s.l.m2 pellu (ex o)ntur) D anted. K antyd. Ip.c. anthid. TF maiore W doloriK 20 si etiam g etiam in ras. m2B haec consc. S consc. criminis D,IBp.c.m2 21 famam ignominiae (ex-ia m2) W 22 uincula g que om. g faeder. IDlP feder.W federacB )