Epistulae

potest enim fieri, ut tibi aliud uideatur, quam ueritas habet, dum tamen abs te aliud non fiat, quam caritas habet. et ego amicissimam reprehensionem gratissime accipiam, etiam si reprehendi non meruit, quod recte defendi potest, aut agnoscam simul et beniuolentiam tuam et culpam meam et, quantum dominus donat, in alio gratus, in alio emendatus inueniar.

Quid ergo fortasse dura, sed certe salubria uerba tua tamquam caestus Entelli pertimescam? caedebatur ille, non curabatur, et ideo uincebatur, non sanabatur. ego autem, si medicinalem correptionem tuam tranquillus accepero, non dolebo. si uero infirmitas uel humana uel mea, etiam cum ueraciter arguor, non potest nisi aliquantulum contristari, melius tumor capitis dolet, cum curatur, quam, dum ei parcitur, non sanatur.

hoc est enim, quod acute uidit, qui dixit utiliores esse plerumque inimicos iurgantes quam amicos obiurgare metuentes. illi enim, dum rixantur, dicunt aliquando 20 uera, quae corrigamus; isti autem minorem, quam oportet, exhibent [*](11 cf. p. 236, 9 et Verg. Aeu. V 368 sqq. 17 cf. Catonem apud Cic. Lael. 90 (Catonis dicta memorabilia n. 69 Iordan) ) [*]( 1 uoluntate-4 nequeas om. aFLaDMG culpajis (n in ras. 2 litt. m2) B culpas z1 3 beneuolo A arguens A arguas B etiam-delicto om. B quem g 4 aut-nequeas om. etiam Aft1; haec uerba, quae in B exstant, Goldbach. in suis codd. non inuenit abicere uel adicere g abici B 5 uid. al. βLz2DMCB uidetur aliud F dum-habet in mg. m2B 6 aliud abs te LtfDMGB ueritas $ nam et ego %FLaDMC,B (et s.l.m2) 7 repreh. tuam B grat.-13 corrept. om. βFLz3DMC piissime B $i s.l.A,Bm2 reprehendo g1 8 potest AB non potest 51 9 meam s.l.m2B gradus A 10 alio] aliud A alio (seq. ras. 2-3 litt.) B 11 fortasse (seq. ras. 3-4 litt.) 51 dira (d infas. m2)Ba.c.m2 13 tnam corr. (seq. ras. 1-2 litt.) B 14 tuam otn. $ si tranq. ą! si tran- quillius FLtfDMC accipero fD,AMa.c. delebo βΑz2D si uero—contr. cnn. βFLz2DMC 15 pro uel] uelut g1 alt. uel om. g arguitur B no i potest s.l.m2B nisi] non g 16 cum] dum βz1B 17 quam in ras. m2B nam aFLfDMC compatitur C et non g 18 utdiligiores $ iungantes j1 obiurgantes g 19 obi. met.] obiurgarem et uentus g3 obiugare B enim] autem F . 20 exibent Aa.i].B exibe in C )

quapropter etsi bos, ut tibi uideris, lassus senectute forte corporis, non uigore animi tamen, in area dominica fructuoso labore desudans, ecce sum: si quid perperam dixi, fortius fige pedem. non mihi esse debet molestum pondus aetatis tuae, dum conteratur palea culpae meae.

Proinde illud, quod in extremo epistulae tuae posuisti, cum magni desiderii suspirio uel lego uel recolo. utinam, inquis, mereremur complexus tuos et conlatione mutua uel doceremus aliqua uel disceremus! ego autem dico: utinam saltem propinquis terrarum locis habitaremus, ut, si non possunt misceri nostra conloquia, litterae possent esse crebriores!

nunc uero tanto locorum mterualio absumus a sensibus nostris, ut de illis uerbis apostoli ad Galatas iuuenem me ad tuam sanctitatem scripsisse meminerim et ecce iam senex nondum rescripta meruerim faciliusque ad te exemplaria epistulae meae peruenerint nescio qua occasione praeueniente quam ipsa epistula me curante. homo enim, qui eam tunc acceperat, nec ad te pertulit nec ad me retulit. tantae mihi autem in litteris tuis, quae in manus nostras uenire potuerunt, apparent litterae, ut nihil studiorum meorum mallem, si possem, quam inhaerere lateri tuo.

quod ego quia non possum, aliquem nostrorum in domino filiorum erudiendum [*](2 cf. p. 236, 10 4 cf. ibidem 8 = p. 236, 11-12 14 cf. epist. LVI c. 3-4 - ) [*]( 1 amicitia tim C amititiae timenus (sic) §s 2 etsi] add. forte g ut tibi] uel ubi C forte om. g 3 fructuosa Lf- desudas $ 4 adsum g non] nam B 5 debet esse FL dum AÕ1 dummodo cet. cont.] cum cetera tamenL conteratur cum cetera tunc F 8 magno AFC,Ma.c. desiderio A,Fp.c MCa.c. desideriis Cp.c. suspiro AFLC inquis Aõ1B, om. Qet. 9 mereremus L meremur 51 amplexus (ex-xos AF) AFLDMCB amplexos õ2 collectione B mutui R 11 saltim AB 12pr. possent Mp.c. possintB possi C alt. possint AaB 13 tai tum A tanta 32 absumus (b in ras.) L adsumus Da.c m2 assensibus 32 ascensibus (c exp.) B 14 apostolo 51 15 ecce iam] etiam FL senes FL senet g2 necdum g 16 a õ2 exemplario D 17 proueniente βΑz1, Ba.c.m2 per- ueniente F 18 acciperat AMa.c. a j2 pertulerit 31 19 retulerit 31 autem mihi g enim mihi FtfDMC pr. in om. C quae in] quem 52 20 peruenire g litterae A51 res (in ras. 7 liti. m2B) cet. 21 malle B possim A umquam C latere $ litteri C ergo F 22 possunt F sum A, )

Nescio qua scripta maledica super tuo nomine ad Africam peruenisse nescimus. accepimus tamen, quod dignatus es mittere illis respondens maledictis. quo perlecto, fateor, multum dolui inter tam caras familiaresque personas cunctis paene ecclesiis notissimo amicitiae uinculo copulatas tantum malum extitisse discordiae. et tu quidem quantum tibi modereris quantumque teneas aculeos indignationis tuae, ne reddas maledictum pro maledicto, satis in tuis litteris eminet.