De fide Contra Manicheos

Legite. Manichaei, et omni uigilantia ista discutite et magis magisque legite atque discutite, sed animo aequo. non animo inimico. legite illud adtendentes, quia erit uobis in futuro iudicio ista scriptura testis, si agnoscentes uera. esse, quae dicta sunt, ad sinum matris ecclesiae catholicae, quae sola ueritatem docet, omni cursu non festinaueritis. [*]( 6 Matth. 9, 13 ) [*]( 1 custodiands (å corr. cx e) F cubtodieuda VP 2 cūpareretur P. 3 aut pr. om. P 6 non] non ertim P 7 illae P 8 degerans V 10 detestandam P 11 uelitis V J2 posstl P 13 a| an P 15 male. (bis) P faciat] facit VP fecit| facit PV 19 exanime est| ex anima ēe F 20 peccari om. P inrationalē (le s. l. add m. 2) F irrationa*»lem (bi er.) V 23 facturu F facturum VP 25 peccandtt P 26 ipsa V P parua V 28 mequo F 29 quia eritj querit P 30 testes P 31 docet) decet V )

ludicate tandem atque eligite. Manichaei. quem sequi uultis : patrem ingenitum, filium unigenitum, spiritum sanct.um in patris et filii unitate communem. unum deum omnipotentem, incorruptibilem, inadibilem, incommutabilem, aeram. bonum. sanctum. clementem, iustum. qui non habet partes quia umis est. neque eius particula separari ab eo potest. quia inseparabilis est, neque aliquid eius inmutari potest. quia totus incommutabilis est. neque uel leuiter quodaellet eius substantiae corrumpi potest, quia totus incorruptibilis eet, qui uoluit, et facta sunt omnia. qunecumque sunt. quaecumque niuunt, quaecumque intellegunt — ipse enim summa substantia, summa uita. summa ueritas est — qui praecepit, et ordinata sunt omnia suis locis et tamporibus bona; qui rationalem creaturam omni ceterae creaturae praeficere dignatus est; qui ei per superbiam a suis legibus uoluntate lapsae et uisibilia sequenti misericorditer per suos ministros ac per so ipsum signis quibusdam uisibiliter et exemplis et praeceptis demonstratis. quibus consurgere ualeret atque ad aeternam uitam rensuaretur loqui dignatus est: quem praedicat catholica fides :

an illum deum, qui falso dicitur incorruptus, quia. postea inuenitur malo necessitati» obpressus; timidum, quia inminente labe ac uastitate conpulsus ad bellum est ; ignorantiae plenum. si suae parti quid contingere posset, uidere non potuit; crudelem, si praeuidit miseriam futuram. partis suae et qui cum ea securus posset quiescere. tamen eam misit ad miserabilem pugnam; malum, si cum sibi fieri a mali natura nihil posset. tamen conatus est eam ipse delere: temerarium, qui ausus est congredi cum ea. a qua eius pars et captiua teneretur et in sempiternum macularetur; conmutabilem, quia iam ex parte mutatus est; corruptibilem. quia iam ex parte corruptus est; ex parte meretricantem, ex parte mentientem. ex parte blasphemantem. scelera omnia ex parte facientem. quia his omnibus ex parte conmixtus est; lugentem, uelo luctuoso tectum: subiacentem daemoniis ut lutum figulo et usque ad turpem personam necessitate pordncium, ut in pueros et uirgines transfiguratus daemonum libidinem accenderet: quem [*]( I atquej aut VP elegite VP legite F õ qui) quia P 7 immutare P 10 ipsaei F ibsae P 11 praecepit F 14 eij et P eique (quf m 2)F uoiuptateP lapsae] lapsa est F 17 ualere V 19 deam om. P falsa Y 20 mala V P tumidum P 22 contigere P 23 praeuidut P 25 si| se V est um. P 26 ipsae P quij quia V quiahusus P ea] eam P 28 conmutabiIeml contumabilS P 29 ex partem & ricantera V 82 luctuose V uelut P luctum V 33 ad om. P 34 uirgines) in uirgines V libidine FVP accendere (8 in et corr. est) F )

Si autem uera sunt, quae dicimus, tandem respicite, tandem uidete, in qua estis morte constituti. humiles estote, si optatis liberari, et nolite superbe et inpie dicere nos ipsos esse deum omnipotentem hoc enim dicitis, cum animas uestras partes eius esse adseueratis ; non enim deus in parte maior, in parte minor est. sed potius dicite uobis: deus incommutabilis est, nos commutabiles sumus: deus incorruptibilis est, nos cupiditatibus nostris corrumpimur; deus incoinquinabilis est, nos peccatis nostris coinquinamur; deus ipsa sapientia est, nos stulti ad sapientiam peruenire conamur; deus ipsa aeterna et beata uita est, nos peccatis nostris, miseri sumus et optamus fleri beati: non ergo sumus pars substantiae eius. si enim eius partes estis et haec tanta patimini, restat, ut et ipse iam ex parte. haec omnia patiatur et amplius pati potuerit, quod eius contigit parti. nisi per uestram miseriam sibi prouideret. uidete nos ergo quid estis. si partes estis eius, deus estis, si geniti ab illo estis, similiter deus estis: quid tanta peccatorum corruptione turpamini? si autem facti ab illo estis, hoc confitemini, et non iam eritis Manichaei.