Epistulae

Haec tibi brenibus pro nostra mediocritate rescripsimus, frater carissime, nemini praescribentes aut praeiudicantes quo minus unusquisque episcoporum quod putat faciat, habens arbitrii sui liberam potestatem. nos, quantum in nobis est, propter haereticos cum collegis et coepiscopis nostris non contendimus, cam quibus diuinam concordiam et dominicam pacem tenemus, maxime cum et apostolus dicat: si quis autem putauerit contentiosus esse, nos talem consuetudinem non habemus neque ecclesia Dei. seruatur a nobis patienter et leniter caritas animi, collegii honor, uinculum fidei, concordia sacerdotii propter hoc etiam libellum nunc de bono patientiae quantum [*]( 15 I Oor. 11, 16. ) [*]( 1 a se om. C diuidi L di s. I. omnino om. B possnirt B post baptisma repetit: sed occnpantis ... omnino qui] si C s. I. 2 prior baptisma C et Otn. B 8 incipis] inde coepisti C de s. l. in om. C uideri quia ex uidere qui C 4 reliquisti] amisisti B 5 sit L 8. 1. m. 2, sit T t 8. I. 6 iuri C* potestatis C scribitnra C declarat scaX, declarat P cum exp. 0; s. I. add. quod ante esau 7 primatos B perdidit BLNP id exp. C, in B 8 quo B quod s. cessit om. C 9 haec tibi ... p. 799,2 transmigimus exh. Aug. I. c. IIII 11, V 22, VI10 et Hieronymus Adu. Lucifer. pag. 805 breoibus T bns in ras., breniter CNfJ (ter C w ras.) Aug. Hier. scripsimuB Hier. frater] pro timore fr B 10 perscribente* LT 11 episcorum T quot P putauerit C arbitri PTl 12 liberam L s. l. m. 2 poteetatem] facnltatem C 14 diuinam om. Aug. V 22 concordiam om. C 15 et om. P Hier. putatur Cv (putauerit Aug. et Hier.) 16 esse om. C 17 nec Hier. leniter] firmiter ex inter C (leniter Avg. et Hier.) \'18 collegit L, quam collegii T quam s. I. et uinculum fidei T et 8. l, dilectionis uinculum C et concordia Tv sed et s. l. T 19 nunc om. Aug. V 22 )

ualuit nostra mediocritas permittente Domino et inspirante conscripsimus, quem ad te pro mutua dilectione transmisimus. opto te, frater carissime, semper bene ualere.

s CVPRIANVS POMPEIO FRATRI S.

Quamquam plene ea quae de haereticis baptizandis dicenda sunt conplexi simus in epistulis quarum ad te exempla transmisimus, frater carissime, tamen quia desiderasti in notitiam tuam perferri quid mihi ad litteras nostras Stephanus frater noster rescripserit, misi tibi rescripti eius exemplum: quo lecto magis ac magis eius errorem denotabis, qui haereticorum causam contra christianos et contra ecclesiam Dei adserere conatur. nam inter cetera uel superba uel ad rem non pertinentia uel sibi ipsi contraria quae inprouide scripsit, etiam illud adiuncxit ut diceret: (si qui ergo a quacumque haeresi uenient ad uos, nihil innouetur nisi quod traditum est, ut manus illis inponatur in paenitentiam, cum ipsi haeretici proprie alterutrum ad se uenientes non baptizent, sed communicent tantum.)

A quacumque haeresi uenientem baptizari in ecclesia uetuit, id est omnium haereticorum baptismata iusta esse et legitima [*]( 1 spirante C1 2 opto ... ualere om. C 3 ualere uale N. — Ad (Explicit ad CP) Ianaiantun (inmanam C, iubanum T) de haereticis baptizandia (de h. bapt. om. LP) explicit CLNPT, Caecilii Cypriani ad Innaianum de baptismate hereticorum explicit B. — . ) [*](Epist. LXXIill. — Incipit ad Pompeium (Pomponium B) contra epistnlam Stephani (add. C: de hereticia baptizandis feliciter) BCLPT. - 5 pompeio] pomponio B 7 conplexi sumus Cv, conpleximus BP 9 quid] quae ex qui C 10 reecriptum ex rescripta T eius] eRis B exemplum] misi add. B 11 eius] ei C 12 ecclesiae C1 conantur T2 13 pertinente 01 14 adiunxit CPv 15 si quis BCv, si T sed exp. m. 2 ergo exp. T m. 3 quaecumq. B, qua«cu* C uenientem LPT1, uenienti T*, ueniret B, nenerit Cv 16 illi CTv 17 propie T\', prope C 18 baptizant pi, baptizent in paenitentia B, baptizentur Y 19 baptizari] add. B: in manum paenitentiae 20 id est] et Tin ras. baptisma T )

iudicauit. et cum singulae haereses singula baptianata et diuersa peccata habeant, hic cum omnium baptismo communicans uniuersorum delicta in sinum suum coaceruata congessit. et praecepit nihil aliud innouari nisi quod traditum est, quasi is innouet qui unitatem tenens unum baptisma uni ecclesiae uindicat, et non ille utique qui unitatis oblitus mendacia et contagia profanae tinctionis usurpat nihil innouetur, inquit, nisi quod traditum est. unde est ista traditio? utrumne de dominica et euangelica auctoritate descendens an de apostolorum mandatis adque epistulis ueniens? ea enim facienda esse quae scripta sint Deus testatur et praemonet ad Iesum Naue dicens: nonrecedet liber legis huius ex ore tuo, et meditaberis in eo die et nocte, ut obserues facere omnia quae scripta sunt in eo. item Dominus apostolus suos mittens mandat baptizari gentes et doceri at obseruent omnia quaecumque ille praecepit. si ergo aut in euangelio praecipitur aut in apostolorum epistulis uel actis continetur ut a quacumque haeresi uenientes non baptizentur, sed tantum manus illis inponatur in paenitentiam, obseruetur diuina haec et sancta traditio. si uero ubique haeretici nihil aliud quam aduersarii et antichristi nominantur, si uitandi et peruersi et a semet ipsis damnati pronuntiantur., quale est ut uideantur damnandi a nobis non esse quos constet apostolica contestatione a semet ipsis damnatos esse? ut nemo [*](11 Ios. 1, 8. ) [*]( 1 haeresis BLT1 et OØI. B 2 habent LTl cum erasin T omnium] hominum C 3 quo aceruata C, acernata T congessit C sed gee 8. L 4 is innouet] his in nomine ut C 5 baptigmum B 6 illi C, illic L qui anitatis utique B obliltus L, solitus T 7 profanet CT, profanae* P tinctionis] motionis C 8 de om. C 9 an de] unde B 10 ea uenieus O. sunt BCL\'" 11 praemonet] proponit ex praeponet C ad iMum nane om. B hiesum CP, iesnn L recedat B" 12 et] sed C2v 13 die et] die ac v 14 in eo om. C mandat mittens C 15 docere C 16 altervm in om. C 17 uel] aut Oxoit. actmis P, actibus v continentur B 19 haec om. T et T s. I., etiam et C et s. l 20 quam] nisi B adnersarie C1 21 si] et si T et s. I. ipsas C1 dampnado C 22 ut om. L quos] quod LTl 4 constat Os 28 nemo] ne L ) infamare apostolos debeat, quasi illi haereticorum baptismata probauerint aut eis sine ecclesiae baptismo communicauerint, quando talia de haereticis apostoli scripserunt, et hoc cum nondum haereticae pestes acriores prorupissent, necdum quoque Marcion Ponticus de Ponto emersisset, cuius magister Cerdon sub Hygino episcopo qui in urbe nonus fuit Romam uenit: quem Marcion secutus additis ad crimen augmentis inpudentius ceteris et abruptius in Deum patrem creatorem blasphemare instituit et haereticum furorem sacrilegis armis contra ecclesiam rebellantem sceleratius et grauius armauit.

Quod si haereses constat postmodum plures ac peiores extitisse et si retro nusquam omnino praeceptum est neque conscriptum, ut haeretico manus tantum in paenitentiam inponatur et sic ei communicetur, et si baptisma non nisi unum est quod apud nos est et intus est et soli ecclesiae de diuina dignatione concessum est, quae ista obstinatio est quaeue praesumptio humanam traditionem diuinae dispositioni anteponere nec animaduertere indignari et irasci Deum, quotiens diuina praecepta soluit et praeterit humana traditio, sicut per Esaiam prophetam clamat et dicit: populus iste labiis honorificant me, cor uero eorum longe separatum est a me. sine causa autem colunt me mandata et doctrinas hominum docentes. item Dominus in euangelio increpans similiter et obiurgans ponit et dicit: reicitis mandatum Dei ut [*]( \' 20 Es. 29, 13. 24 Marc. 7, 13. ) [*]( 1 apostolo L 3 scripserint BOLIPT" cum hoc C nonei• • dom] non adhuc C 5 marcian 01 ponti*u* se C ..de ponto om. C mersisset et C magister cerdon] mercedem C 6 hycino L, hygino tunc B" urbem LT 7 sooutus] secuins B additisq. T q. 8. I., additit C criminis ex crim C augmentum C* 8 abrutius T 9 furorem] pudorem B 10 gracins 01 11 haeresis BClLTl plures et ex plurum se C 12 si om. B 13 haeretico] rebaptizato et non add. B tantum manus CTv penitentia C 14 quod exp. L quod a. n. est om. C 16 obstinationem (om. est) C 17 dispositione Tl 18 et indignari et C alterum et a. I. 19 soluet B eseiam P 20 honorificat CLaPT*v 23 et item T et 8. l. 24 obiurgat B mandata T post dei ras. 20-24 litt. Úł T ) [*]( III. ) [*]( 51 )

traditionem uestram statuatis. cuius praecepti memor beatus apostolus Paulus commonet ipse quoque et instruit dicens: si quis aliter docet et non adquiescit sanis uerbis Domini nostri Iesu Christi et doctrinae eius, stupore elatus et nihil sciens, discede ab huiusmodi