Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Adloquitur Abraham, quem Moyses enuntiat ipsum.
  2. Ipse dedit legem populo Pharaone necato,
  3. Et quis esset, Dominus ipse se praedixit ab illo.
  4. Nec una contentus prophetica uoce se promit,
  5. Sed multos adhibuit testes, qui de illo clamant.
  6. Hunc ergo, cum legitis multorum praeconia uatum,
  7. Inuenietis eum carnem inuenisse pro nobis.
  8. Vnde nunc erratur, ordinasse talia Summum,
  9. Et quasi subsannant, nec sciunt, quod ab ipso ridentur !
  10. Interdum subicio, qualiter praelegi prophetas,
  11. Et rudes edoceo, ubi sit spes uitae ponenda.
  12. Quid Deus in primis uel qualiter singula fecit,
  13. Iam Moyses edocuit; nos autem de Christo docemus.
  14. Non sum ego uates nec doctor iussus ut essem,
  15. Sed pando praedicta uatum oberrantibus austris.
  16. Ergo mei similes, quos raptim aura deportat,
  17. [*]( 48 Exod. 3, 14 56 Psal. 2, 4 )[*]( 48 sq. Abraham. Qaem .. ipsam, Ipse υ Moses P3LB 49 faraone M necato P3υ; negato MP1Lb(?) 10 se om. S predixit M Si se promit P1 R; se promittit M; promittit L 52 de illo clamant MP1 cf. u. 66; de illo clam(ab)ant Hanssen; de illo (pro)clamant R; illud declamant Ld S3 Hunc ergo cam legitis multorum (multûm P3 R) praeconia (uatum) P3υ; Hunc ergo cam legitis mnltoram praeconia M; Haec e. quum legeritis praeconia multa P1 54 carnem inuenisse MP1Ps (inuenire eodem sensu quo sibi parare, adipisci Plauto et Terentio usitatum; de annominatione Inuenietis .. innenisse cf. indicis exempla et Hilgenfeldi notam XV p. 604 sq.); càrnem adsumpsisse P2; carnem induisse B; in carnem uenisse Ld M errator] probatur B 56 Et quasi M (S. 107 p. 797); Et quare P1; M quare R; Quare Ld (eo deceptus, quod P\' faiso adnotat: eQuare subsannant t nerunt\' mendosus cod.) nec sciunt M1 corr.; nesciunt M1 ab initio; meminerint P; nec erunt P\'; norunt P9; norint B; merent Lb; merunt Ld 17 prelegi M 60 moyses MP1υ; Moses (Mose) P3; Mose Lb edocuit MP1Lb; docuit v docemur P3Lb 82 pando PlR (cf. Georg. HW7 p. 1294); quando M; canto Ld predicta M oberrantibus nautis uel oblatrantibus (obloquentibus, obstrepentibus, obturbantibus) austrit R in comment. \'Hic deesse nonnulla uidebantur\' P3 )
    120
  18. Quaerite iam portum, ubi sunt pericula nulla.
  19. Agricola doctus tempestiva longe dinoscit
  20. Et, priusquam ueniant, recolligit se sub antra.
  21. Estote prudentes, quod imminet ante uidete
  22. Et, priusquam ueniant clades, prouidete saluti.
  23. Ignauia pueris opus est, non certe robustis:
  24. Si decet hoc rudibus, non conuenit aeuo maturis.
  25. Quae quidem pars hominum non sit moderata, uetusta
  26. Sic erit ut perna minime salfacta: putrescat.
  27. Nemo petram subicit, nisi solus ignis ad escam:
  28. Saxei sic homines mollescunt sero gehenna.
  29. Clamamus. in uacuum surdis referenda procellis
  30. Et lumen offerimus caecis sine causa praebentes.
  31. Stat miles ad missam: unus audit, et excutit alter
  32. [*]( i 73 Matth. 7, 9? 74 Ezech. 11, 19? )[*]( 64 qterite M snnt] ft M. 65 ante doctus duae litterae (in?) erasae . tempestates B M se MP1 (de clausula — u̲ \'̲ u̲ cf. u. 52; 193; 423; 567; 890; Instr. 18, 3); sese Psυ antra M; antro Wilh. Meyer (cf. Instr. I 33, 7); antrum P1 (8. u. l.) υ 68 clades] post a una littera (n?) erasa 69 Ignauia] Ignoeci Lb pueri .. robusti B; cf. Ienaer Literaturzeit. 1877 p. 796 extr. 76 decet M (post t rasura unius litterae — f? —) P1 (cf. Boensch. It. et Vulg. p. 439 sq.); licet υ euo M 71 Quae (Quum P1 Lb) quidem pars hominum non sit moderata, uetusta P1 Lb Ld; Qui quidem pars hominum non sit moderata uetustas Mj Quam quidem partem h. n. s. moderata (moderat R, errore typogr., ut uidetur) uetustas P3 (Duebner?) B; Quam quidem partem hominum non si moderat uetustas, HHgenfeld 72 Sic erit ut perna minimę salfacta pntrescat M (non puerascit, ut P2 falso adnotat); Sic erit ut perna minime salfacta (sal facta Pi): putrescet (putrescit Lb) P1 P3 LbR; Sic erit ut perna nimis salfacta; petrascit Zd 73 Nemo petram subicit nisi solus ignis ad escam (adescat Ld) MP1 Ld; N. p. s., nisi solius ignis, ad escam LbR; N. pernam s. n. solidus ignis ad escam Hilgenf. 74 saxeis M . gehennę M 75 processis Hilgenf. 76 prebentes M 77 missam υ; missa MP1; iussa P3 Lb (iussa) unus, audit Lb )
    121
  33. Nec accipit corde monita, sed perditus errat.
  34. Quis modo delinquit (iudices estote de istis!),