Quaestiones in Heptateuchum

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars 3. (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.2.) Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1895.

Potest uideri quaestio, quomodo quando Israhelitae Madianitas debellauerunt interfectum dicat scriptura Balaam, qui fuerat conductus ad maledicendum populum Israhel. cum superius quando benedicere coactus est ita eandem actionem scriptura concluserat, cum ait: et surgens Balaam abiit reuersus in locum suum; et Balac abiit ad semet ipsum. si ergo redierat ad locum suum Balaam, quomodo hic interfectus est, cum de tam longinquo, id est de Mesopotamia uenerit? an forte reuersus est ad Balac et hoc scriptura non dixit? quamquam etiam possit in locum suum redisse intellegi, quod ab illo loco, ubi sacrificia faciebat, in eum locum reuersus est, unde illuc exierat, id est ubi tamquam peregrinus habebat hospitium. non enim dictum est "in domum suam" aut "in patriam suam", sed: in locum suum. habet autem et quisque peregrinus locum suum, ubi ad tempus habitet. de ipso autem Balac qui eum [*]( 8 Num 31, 6 14 cf, Num. 81, 8 18 Num. 24, 25 ) [*]( 1 jnuicem P 4 si autem inprobatur] si abanimi probatur in ras. C 5 decreuit V decreu?rit T 6 sit om. N etiam] autem PT1 om. V 9 uirtutem illorum C 18 concluserit PSNVUTbd balam C 19 reuertens PSNVUT et om. PlSVU 21 mesopotaniiam CUX 23 in] ad N 24 illo] ipso PYNTbd loco om. U 29 habitat PSNVUTbd )

368
conduxerat non dictum est "ad locum suum", sed: ad semet ipsum, id est ubi dominans habitabat. posset ergo dici: ad locum suum et dominans et peregrinus; "ad semet ipsum" autem non uideo quomodo posset dici "peregrinus", cum ad hospitium suum uenisset.

Et praedam egerunt mulieres Madian et supellectilem eorum et pecora eorum et omnia quae possederant et uirtutem eorum depraedati sunt. cum iam dixisset mulieres, supellectilem, pecora et omnia quae possidebant, quid deinde addidit: et uirtutem eorum depraedati sunt? nimirum enim haec intellegenda est uirtus. de qua et supra dictum est misisse millenos de singulis tribulus cum uirtute eorum. an forte cibus, quo sustentabantur, uirtus eorum appellata est, quo subministrato uires subpetunt et quo subtracto uires deficiunt? unde per prophetam deus cum minaretur ait: auferam uirtutem panis et uirtutem aquae. et Moyses eigo cum annona miserat illos millenos, quod dictum est: cum uirtute eorum, et isti Madianitis uictis etiam hoc eorum inter cetera fuerant depraedati.

Vt quid uiuificastis omne femininum? haec enim fuerunt filiis Israhel secundum uerbum Balaam, ut recedere facerent et despicere uerbum domini propter Phogor. hoc consilium malignum, ut eis ad inlecebram feminae subponerentur, per quas non solum corporaliter sed etiam spiritaliter in adorando idolo fornicarentur, quando [*]( 6 Num. 81. 9 16 Es. 3, 1 21 Num. 31, 15. 16 ) [*]( 2 ergo] etiam S dici redisse T 3 se ipsum PSXVUT post ipsum add. m. 2 dominans U 6 mazian N superlectile C superlectilem N H possiderant P1N 9 dixissent PNVaUaTaS1 superlectilem C suppellertilem PlSVUN et pecora PSNVUTbd 10 addit NSVUbd 12 tribus PaSUVaS 13 eorum om. T duos C quod N sustebantur C 14 uirtutes N quod N 15 quod N 16 dominus r cuminaretur N uirtutem eorum V 18 ex eorum V 20 depraeda C 21 uiuificatis r hac. U 22 fuerant C filii PlNVUl 24 fogor CPSNVUT2 )

369
dederit Balaam scriptura non dixit; et tamen adparet factum esse, cum hic commemoratur. sic ergo potuit et redire ipse Balaam, qui iam ierat in locum suum. ut non locum eius intellegamus peregrinationis hospitium, quamuis hoc scriptura tacuerit.

Quid est quod ait: et erunt ciuitates uobis refugia a uindicante sanguinem et non morietur is qui occidit, quoadusque stet in conspectu synagogae in iudicium? cum de his loquatur, qui nolentes occiderint, et alibi dicat tunc unumquemque in tali causa confugientium exire liberum de ciuitate quo confugerat. cum sacerdos maximus fuerit defunctus. quomodo ergo hic dicit: et non morietur is qui occidit. quoadusque stet in conspectu synagogae in iudicium, nisi quia ideo iudicatur, ut tunc ei liceat esse in ciuitate refugii, si manifestum factum fuerit in iudicio quod nolens occiderit?

Quid est quod ait: qui uindicat sanguinem, ipse interficiet homicidam; cum occurrerit ei iste, interficiet eum? sic enim sonat male intellegentibus, quasi passim et sine iudicio data fuerit ultori mortis propinqui sui licentia occidendi eius interfectorem. sed hoc intellegi uoluit, quia secundum id quod supra dictum est qui occiderit confugiat ad unam de ciuitatibus refugiorum, quoadusque stet in iudicium, ne ante inuentus a propinquo occidatur; quia, etsi nolens occidit, praeter illas ciuitates inuentus occiditur. cum uero in iudicium steterit in aliqua earum ciuitatum [*]( 6 Num. 35, 12 17 Nuin. 35, 19 ) [*]( 1 fact C 2 si N 3 lalaam S non) nos N 7 refugia (a 8. I. m. 1 sup. um) C sarguine S 8 occiderit CP2 TI 9 occiderunt PIVI 10 dicit V1 11 qui V1 ad quam in ras. T 12 magnus S 14 nisiiudicatur om. U 15 factum om. NVU 18 interficiat PV hococcurrerit N 19 interficiat N enim] eQ PU 20 pessimet N iudicio licentia T date V ultorin N propinquis suis N 21 licentia] uis (s. I. m. 2) V om. PxVIT 22 qui U id om. PIV 23 quousque PIVUNT 25 qui U 26 aliqufi N ciuitatum-earum om. pi V ) [*]( XXVIII Aug. sect. III pars 3 ) [*]( 24 )

370
et iudicatus fuerit homicida in aliqua earum, in quas fugere conceditur, esse ibi non sinitur; tum demum iam iudicatum ubicumque compertum propinquo licet occidere. neque enim opus est eum ad iudicium deduci, cum iam fuerit iudicatus homicida et propterea de illis ciuitatibus pulsus sit.